‘Als raadslid beslis ik mee over anderhalf miljard euro’

Hoe word je als raadslid deskundig op een gebied waar je weinig van weet? Has Bakker uit Utrecht pleit voor het inzetten van hulptroepen. ‘Van de externe accountant tot ondernemers, die weer uit een ander perspectief kijken.’

‘Help, hoe moet ik hiermee omgaan? Dat was wat ik dacht toen ik in de raad de portefeuille financiën kreeg en lid werd van de adviescommissie Controle en Financiën. Ik heb geen financiële achtergrond, ik kom niet uit de financiële sector en de introductiecursus voor beginnende raadsleden was al even geleden geweest. Gemeentefinanciën vormen een onderwerp dat veel expertise vraagt om er een afgewogen oordeel over te kunnen geven. Sport en volksgezondheid zitten ook in mijn portefeuille, maar daarover is het gemakkelijker om in gesprek te gaan met inwoners.

Ik heb internationale betrekkingen gestudeerd en ben in het dagelijks leven bestuursadviseur bij een ngo. Raadswerk is parttime, zo’n twintig uur per week. Maar als raadslid beslis ik wel mee over anderhalf miljard euro aan gemeentebudget. In de adviescommissie praten we daar met ambtenaren over, die goed zijn ingevoerd in het onderwerp.

Hulptroepen

Gelukkig hebben wij als raadsleden hulptroepen van buiten die ons bijstaan met financiële kennis van zaken. Utrecht werkt samen met accountancybureau Deloitte die de jaarstukken van de gemeente controleert. Vanuit de accountant adviseert ook een partner ons over de gemeentefinanciën en onze controlerende rol, dat is prettig en leerzaam. Aan het eind van de commissievergadering vertrekken de ambtenaren, zodat we in vertrouwelijkheid kunnen sparren met deze externe adviseur. Bijvoorbeeld over financiële gevolgen van bepaalde ontwikkelingen of hoe wij er financieel voorstaan ten opzichte van andere gemeenten.

Meerwaarde

Op alle stukken die langskomen schetst hij op een neutrale manier de grote lijnen en laat hij ook zien wat de kern van de zaak is. Een van de onderwerpen waar we hulp bij zoeken is het budgetrecht, hoe geef je dat handen en voeten? Jullie keuren wel heel veel meerjarenuitgaven goed, zonder alle details te ontvangen van het college, was de feedback. Ook informeert hij ons over wat ik noem de leesbaarheid van de begroting. Hij geeft aan wat er in de gemeente gebeurt waarover we als adviescommissie geïnformeerd moeten worden en waar het relatief business as usual is. Deze deskundigheid verhoogt de kwaliteit van het debat in de raad. Voor onze raadsleden heeft dit meerwaarde, wat onze gemeente uiteindelijk ten goede komt.

Drie tips voor raadsleden

• Maak gerust gebruik van het ambtelijk apparaat, want ambtenaren helpen je vaak graag. Ze weten veel over de achtergrond van bepaalde thema’s, ze kunnen veel bijdragen aan je inzichten en begrip.
• Zorg voor een gevarieerd netwerk van mensen met kennis waar jij iets aan hebt. Of het gaat om een accountant of een ondernemer, ze dragen allemaal een stukje kennis aan, soms in de vorm van bijzondere invalshoeken of het leggen van verbanden met andere thema’s.
• Kom er gewoon voor uit als je iets niet weet als raadslid. Het is niet je taak om alles te weten. Beter is het om met een open blik te horen wat anderen zeggen en op basis daarvan je eigen politieke afweging te maken en een besluit te nemen. 

Het hele interview is te lezen in de digitale versie van de nieuwe Opleidingengids. 

Meer informatie

Het is van groot belang dat de raad op een goede manier gebruik maakt van hulptroepen. Om gemeenteraden te ondersteunen heeft de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden de belangrijkste stappen bij aanvang van een nieuwe raadsperiode op een rij gezet in negen raadstegels. 

Raadsleden die geen lid zijn kunnen de Opleidingengids bij het bureau van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden aanvragen door een mail te sturen aan: info@raadsleden.nl. 

Meer informatie over leren en opleidingen zie ook de Opleidingenpagina