Besluiten maken met minder dan de helft van de raadsleden mogelijk

Gemeenteraden kunnen besluiten nemen tijdens een tweede vergadering waar niet wordt voldaan aan het quorum. Dit blijkt uit een uitspraak van de Raad van State naar aanleiding van klacht van inwoners uit Waalwijk over de wijze van besluitvorming door de gemeenteraad van Waalwijk. 

Normaal gesproken hoort meer dan de helft van de raadsleden aanwezig te zijn om een raadsvergadering te kunnen openen en vervolgens te kunnen stemmen over besluiten. Volgens de Gemeentewet kan hiervan worden afgezien als de burgemeester opnieuw een raadsvergadering uitschrijft. De tweede vergadering kan geopend worden en er mag worden gestemd met minder dan de helft van de zittende leden van de raad.

Waalwijk

In april dit jaar heeft de gemeenteraad van Waalwijk gebruik gemaakt van deze mogelijkheid, toen de meeste gemeenten gestopt waren met fysiek vergaderen. Op 9 april was al eerder een openbare raadsvergadering in de raadzaal gepland. Geen van de raadsleden was toen fysiek aanwezig waardoor de vergadering niet geopend mocht worden. De tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming was toen net van kracht, dus kon er op 9 april wel nog een digitale raadsvergadering gehouden. Hierbij waren 26 raadsleden online aanwezig die over een voorstel hebben gestemd. Er is toen besloten dat de formele (geldige) besluitvorming plaats zou vinden op 14 april tijdens een openbare fysieke raadsvergadering. Op deze vergadering was 1 raadslid aanwezig. Tijdens de vergadering is de stemming over het voorstel van 9 april bevestigd.

Tegenbeweging

Sommigen vinden dit echter niet kunnen en zijn van mening dat dit de procedurele aspecten van de beraadslaging en besluitvorming verslechtert. Dit hebben inwoners van de gemeente Waalwijk aangekaart in een proces tegen de gemeenteraad. De inwoners vonden dat deze gang van zaken een goede, inhoudelijke, bespreking van een voorstel onmogelijk heeft gemaakt. 

Uitspraak Raad van State

Volgens de uitspraak van de Raad van State is hier niet van gebleken. Op 9 april was er geen raadslid aanwezig, dus in overeenstemming met artikel 20, tweede lid, van de Gemeentewet, is een nieuwe vergadering belegd op 14 april 2020. De aanwezigheidseis van meer dan de helft van de raadsleden geldt op grond van het derde lid niet, dus de tweede vergadering mocht geopend worden met 1 aanwezige raadslid. Daarnaast was de stemming geldig, ook al was er maar 1 raadslid om te stemmen. Volgens artikel 29, tweede lid, van de Gemeentewet is een stemming geldig met minder dan de helft van de raadsleden in het geval van een tweede vergadering, zoals die van 14 april.

Tweede vergadering

Hieruit kan de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden concluderen dat raden die niet voldoen aan het quorum voor een raadsvergadering, de mogelijkheid hebben om met minder raadsleden een tweede vergadering te openen en besluiten te nemen. Hierbij wordt de veiligheid en gezondheid van eenieder gewaarborgd. Vooral nu er weer grotendeels fysiek wordt vergaderd, kunnen gemeentes doorgaan met deze manier van beraadslaging en besluitvorming. 

Meer informatie

Dit bericht is gebaseerd op een uitspraak van de Raad van State en twee artikelen uit de Gemeentewet:

Artikel 20:

1. De vergadering van de raad wordt niet geopend voordat blijkens de presentielijst meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is.
2. Indien ingevolge het eerste lid de vergadering niet kan worden geopend, belegt de burgemeester, onder verwijzing naar dit artikel, opnieuw een vergadering tegen een tijdstip dat ten minste vierentwintig uur na het bezorgen van de oproeping is gelegen.
3. Op de vergadering, bedoeld in het tweede lid, is het eerste lid niet van toepassing. De raad kan echter over andere aangelegenheden dan die waarvoor de ingevolge het eerste lid niet geopende vergadering was belegd alleen beraadslagen of besluiten, indien blijkens de presentielijst meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is.

Artikel 29:

1. Een stemming is alleen geldig, indien meer dan de helft van het aantal leden dat zitting heeft en zich niet van deelneming aan de stemming moet onthouden, daaraan heeft deelgenomen.
2. Het eerste lid is niet van toepassing:
   • a. ingeval opnieuw wordt gestemd over een voorstel of over een benoeming, voordracht of aanbeveling van een of meer personen ten aanzien van wie in een vorige vergadering een stemming op grond van dat lid niet geldig was;
   • b. in een vergadering als bedoeld in artikel 20, tweede lid, voor zover het betreft onderwerpen die in de daaraan voorafgaande, ingevolge artikel 20, eerste lid, niet geopende vergadering aan de orde waren gesteld.