Bij slechts drie procent sociale huurwoningen huurprijs en inkomen in balans
DEN HAAG - Voor slechts drie procent van de huishoudens die in een sociale huurwoning wonen, is de huurprijs, marktwaarde en het inkomen in balans. Voor alle overige sociale huurwoningen geldt dat er geen sprake is van een bij het inkomen passende huurprijs. Daardoor wordt er jaarlijks 5,6 miljard euro te weinig betaald en 300 miljoen euro te veel betaald.
Dat blijkt uit het onderzoek ‘Sociale Woningvoorraad’ van Deloitte. Voor raadsleden en overige gemeentebestuurders bevat het onderzoek opvallende uitkomsten die inzicht geven in te maken keuzes voor de woningmarkt in de komende raadsperiode.
Scheefwonen: €5,3 miljard huurverschil
Nederland telt zo’n 2,3 miljoen sociale huurwoningen, circa 30% van de totale woningvoorraad. Het zogenoemde ‘scheefwonen’ is een groot probleem waar gemeenten mee kampen. Het onderzoek van Deloitte laat zien dat deze voorraad niet optimaal wordt benut en de woningmarkt onevenwichtig is. De huidige huurprijs is in veel gevallen lager dan de huur die past bij het inkomen en lager dan de huur die past bij de marktwaarde van de woning. Het totale huurverschil in Nederland komt uit op € 5,3 miljard. Ten opzichte van de markthuur wordt jaarlijks € 5,6 miljard minder betaald in de sociale huursector en € 0,3 miljard meer betaald.
Eindhoven, Den Haag, Leiden, Rotterdam
Verhoudingsgewijs het grootste relatieve huurverschil hebben de onderzoekers van Deloitte gemeten in de Metropoolregio Eindhoven. Het verschil is daar 41,3%. In de woningmarkt Haaglanden/Midden-Holland en Rotterdam is het relatieve huurverschil het laagste met 24,5%. Het huurverschil laat volgens de onderzoekers zien dat een deel van de voorraad sociale huurwoningen de potentie heeft om geliberaliseerd te worden. Dat wil zeggen: een markthuur van boven de € 711 per maand (de sociale huurgrens) is mogelijk. Dit is volgens de onderzoekers van Deloitte het geval voor circa 41% van de sociale woningvoorraad, ofwel circa 950.000 sociale huurwoningen. Volgens de onderzoekers biedt dit mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de oplossing van het probleem van gebrek aan voldoende passende woningen voor inwoners met een inkomen in de middengroepen.
Hogere inkomens
Volgens de onderzoekers van Deloitte is er een huur(verhogings)potentie van € 520 miljoen bij de bewoners van sociale huurwoningen die een inkomen hebben vanaf € 36.000. Deze groep huurders ontvangt € 90 miljoen aan huursubsidie.
Lokale afwegingen
Uit het onderzoek blijkt dat er veel lokale en regionale verschillen zijn. Gemeenten hebben voor hun woonvisie, jaarlijkse prestatieafspraken, structuur-/omgevingsvisies, bestemmingsplannen en grondexploitaties inzicht nodig in de behoefte aan nieuwbouw: wat moeten we waar bouwen en voor wie? Raadsleden en bestuurders kunnen deze vragen beantwoorden wanneer zij inzicht krijgen in de woningvoorraad in hun eigen gemeente. Dat kan ook helpen om nieuwe keuzes te maken in het soorten woningen dat gebouwd dient te worden. ‘Het is van belang om zo duidelijk mogelijk aan te kunnen geven waar de behoefte aan nieuwbouw uit bestaat. Anders bouwt men straks wellicht niet waar de grootste behoefte aan is en leidt opnieuw tot vormen van scheefwonen of zelfs leegstand (door te hoge huurprijzen) enerzijds en tekorten aan goedkopere woningbouw anderzijds”, schrijven de onderzoekers van Deloitte in hun rapport.
Meer informatie
Het rapport ‘Sociale Woningvoorraad’ door de Deloitte-onderzoekers Frank ten Have, Derk Windhausen en Hielke Bos is hier te lezen.
Bron: Raadslid.Nu, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, 23 november 2017.
Social media: Raadslid.Nu is ook te volgen op Twitter (@RaadslidNu), Facebook en LinkedIn.
Raadslid.Nu werkt in de aanloop van de raadsverkiezingen van 2018 aan een nieuw opleidingsprogramma voor raad en raadsleden, het moderniseren van het competentieprofiel van een raadslid, een nieuw competentieprofiel en houdt extra bijeenkomsten voor raadsleden en kandidaat-raadsleden, zie: Start: extra bijeenkomsten Klaar voor vier jaar!
Raadslid.Nu is de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en staat voor een sterke en krachtige positie van gemeenteraden ten behoeve van het functioneren van de lokale democratie.
Wist u dat sinds de wijziging van het rechtspositiebesluit voor raads- en commissieleden, de gemeente de contributie van de beroepsvereniging vergoedt, waarvan een raadslid in verband met de uitoefening van zijn functie lid is.