ChatGPT maakt raadswerk efficiënter

Kunstmatige intelligentie (AI) biedt kansen om het raadswerk een stuk efficiënter uit te voeren. Een van de keerzijden is het onkritisch accepteren van mogelijk onjuiste informatie. Raadsleden geven gezien de voor- en nadelen, maar vooral door onbekendheid met het gebruik ervan, behoefte te hebben aan meer voorlichting over bijvoorbeeld ChatGPT.

Dit blijkt uit onderzoek van studenten Bestuurskunde – Overheidsmanagement van NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden, de Thorbecke Academie, in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, over het gebruik van AI, met name ChatGPT, in de dagelijkse werkzaamheden van raadsleden.

Kansen

Met name het efficiënter maken van de omgang met grote hoeveelheden informatie is een groot voordeel van ChatGPT. Het programma kan helpen bij het samenvatten van lange beleidsdocumenten, waardoor raadsleden tijd besparen en zich beter kunnen focussen op besluitvorming. Daarnaast is het een handig instrument voor het snel beantwoorden van inhoudelijke vragen.

Luiheid

Tegelijkertijd belicht het onderzoek enkele zorgen. Naast het kritiekloos accepteren én het mogelijk verspreiden van mogelijk valse informatie kan volgens het onderzoek de kwaliteit van het raadswerk achteruitgaan. Sommige raadsleden zullen minder snel zelf op onderzoek uit gaan en door het uploaden van documenten binnen ChatGPT ontstaan mogelijk privacy risico’s. Dit roept volgens de onderzoekers de vraag op hoe AI geïntegreerd kan worden binnen het raadswerk zonder menselijke aspecten van het raadswerk te verliezen.

Aanbevelingen

Het ontwikkelen van een online handleiding die continu kan worden geüpdatet, kan raadsleden helpen in het verantwoord gebruiken van ChatGPT en toekomstige toepassingen van AI. Naast het opzetten van een voorlichtingsprogramma voor raadsleden zijn dit de twee zogeheten oplossingsrichtingen die kunnen helpen om raadsleden vertrouwd te maken met AI en hen te ondersteunen in het efficiënt, effectief en veilig inzetten ervan. In beide gevallen zouden AI-experts een prominente rol moeten krijgen.

Meer informatie

Het volledige onderzoek ‘Raadsleden en AI/ChatGPT’ van de student-onderzoekers van Thorbecke Academie is hier te downloaden.

Bram Klievink, hoogleraar bestuurskunde aan de Universiteit Leiden, hield tijdens de Dag voor de Raad op 6 oktober 2023 in Eindhoven voor dat kunstmatige intelligentie tal van mogelijkheden biedt, maar geen vervanging is voor menselijk beoordelingsvermogen.