De Wet revitalisering generiek toezicht: je rol als raadslid

Het is helemaal geen schande als je als raadslid niet wist dat je een rol hebt in het Interbestuurlijk Toezicht (IBT). Met de Menukaart Toezicht worden raadsleden geholpen om hun rol te vervullen binnen het IBT. Deze Menukaart Toezicht biedt praktische handvatten en fungeert als een wegwijzer.

Medebewindstaken vormen een groot deel van de gemeentelijke begroting. Denk hierbij aan de jeugdzorg en de participatiewet. Om deze medebewindstaken goed te kunnen uitvoeren en de verschillen tussen de gemeenten zo klein mogelijk te houden, heeft het Rijk ooit een systeem van toezicht ingericht. Dit systeem wordt ook wel het interbestuurlijk toezicht (IBT) genoemd.

Vertrouwen

Met de invoering van de Wet revitalisering generiek toezicht (WRGT) in 2012 werd dit systeem vereenvoudigd, althans dat was de bedoeling. Dankzij deze nieuwe wetgeving kwam de nadruk te liggen op de horizontale verantwoording gestoeld op vertrouwen. De gemeenteraad controleert het college en het college doet waar de raad om vraagt.

Nu blijkt dat raadsleden helemaal niet wisten dat er van hen zoveel verwacht wordt op het gebied van medebewind en controle. Daarnaast moeten raadsleden deze “extra” taken gewoon uitvoeren met dezelfde middelen en tijd. Om raadsleden hierbij een handje te helpen is de Menukaart Toezicht samengesteld door de VNG-commissie Raadsleden en Griffiers.

Neem plaats

In de Menukaart Toezicht worden zowel raadsleden als griffiers bewust gemaakt van wat er van raden verwacht wordt omtrent toezicht. Raadsleden en griffiers nemen daarvoor plaats in een virtueel ToezichtsRestaurant. In de toezichtskeuken loopt personeel rond dat elk zijn eigen expertise heeft op een bepaald terrein. Denk hierbij aan inwoners, raadsleden, wethouders en de minister.

Ruim keuzemenu

De Menukaart Toezicht wordt gezamenlijk samengesteld door het personeel. Je kan kiezen uit diverse hoofdgerechten. Elk hoofdgerecht bevat een gemeenteraadspraktijk die duidelijk maakt wat het probleem is. Vond je het niet lekker? Dan kan je kiezen uit meerdere “sauzen” om het probleem op te lossen, zoals de “transparante saus”.
Tot slot mogen de “desserts” uiteraard niet ontbreken. Raadsleden krijgen concrete opties en aanbevelingen over houding en handelingen die passen bij het zo goed mogelijk controleren van uitgevoerd medebewind.
Bij het verlaten van het ToezichtsRestaurant zijn raadsleden op de hoogte van hoe toezicht op verschillende manieren georganiseerd kan worden op gemeentelijk niveau.

Meer informatie

- De Menukaart Toezicht is ook te vinden in de digitale leeromgeving.