Democratisch debat gediend met fysiek vergaderen

Fysiek vergaderen door de gemeenteraad is van cruciaal belang voor het democratisch gesprek en debat. De kwaliteit van het democratische gesprek en debat in de raad en met inwoners is niet gediend met online digitaal vergaderen door de gemeenteraad. 

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) beveelt daarom aan dat terughoudend te zijn met digitaal vergaderen; fysiek vergaderen door de raadsleden in de raadszaal in het gemeentehuis of stadhuis heeft de voorkeur. 

Wetgeving

Met de opheffing van de meeste beperkingen die tijdens de uitbraak van het COVID-19 virus golden, is het voor de gemeenteraad weer mogelijk om fysiek samen te komen. Digitaal vergaderen werd tijdens de coronacrisis mogelijk gemaakt door de Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming. Hoewel de Tijdelijke wet nog altijd van toepassing is (1 juli 2022), buigt het kabinet zich momenteel over de invoering van permanente wetgeving die digitale beraadslaging en besluitvorming ook in de toekomst mogelijk maakt.

Desondanks vindt de ROB dat fysiek vergaderen de norm moet zijn. Dit valt te lezen in het advies “Van crisis naar opgave”, een analyse van de wijze waarop de coronacrisis door gemeenten, burgemeesters en gemeenteraden is aangepakt. De Raad concludeert dit op basis onderzoek naar de ervaringen met digitaal vergaderen in verschillende gemeenteraden.

Zolang de Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming in werking is, beveelt de Raad voor het Openbaar Bestuur gemeenteraden aan de voorkeur te geven aan fysiek vergaderen. Zeker wanneer het bijeenkomsten betreft waarin het democratische gesprek en debat centraal staan. Dit geldt voor de Raad voor het Openbaar Bestuur ook wanneer er sprake is van een permanente wetgeving. Fysiek vergaderen heeft een duidelijke meerwaarde voor de kwaliteit van het democratische gesprek en debat, aldus de ROB.

Geen draagvlak

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden is het eens met de analyse van de ROB. “Veel gemeenteraadsleden zijn alleen voor digitaal vergaderen in tijden van crisis of in bijzondere omstandigheden. Wij willen dan ook benadrukken dat in de nieuwe permanente wetgeving alleen in geval van crises digitaal vergaderen mogelijk gemaakt moet worden. Kortom, raadsvergaderingen houden we graag fysiek, commissievergaderingen kunnen digitaal worden uitgevoerd als dat nodig is”, zegt voorzitter Bahreddine Belhaj. Hij wijst er op dat er weinig draagvlak is voor digitaal vergaderen. Dat blijkt ook doordat er bijna geen gemeente meer is die digitaal vergaderen terwijl dat wettelijk wel mogelijk is. “De meeste gemeenteraden hebben dankbaar gebruik gemaakt van de mogelijkheid die deze wet bood. Echter na twee jaar digitaal vergaderen is het draagvlak voor structureel digitaal vergaderen bij de meeste gemeenteraden niet meer aanwezig.”

Meer informatie

Voor het volledige advies “Van crisis naar opvang” van de Raad voor het Openbaar Bestuur, klik hier.