Drievoudige check op verleden kandidaat-raadslid
DEN HAAG – Om een goed beeld te krijgen van de integriteitsrisico’s bij kandidaten voor voor de gemeenteraad en als wethouderskandidaat, kan het nuttig zijn een antecedentenonderzoek te doen. Het verleden van een kandidaat-raadslid kan in kaart worden gebracht door onderzoek via Google en social media, het aanvragen van een VOG-verklaring en het vragen van minimaal twee referenties.
De diepgang en de vorm van de antecedentencheck verschilt per geval, net als het moment in het proces wanneer het onderzoek wordt uitgevoerd. De antecedentencheck is opgedeeld in drie onderdelen.
Openbare bronnenonderzoek
Zoals Raadslid.Nu eerder berichtte is het verstandig om een kandidaat een vragenlijst in te laten vullen over onder andere nevenfuncties of persoonlijke (financiële) belangen. Een onderzoek in openbare bronnen is een aanvulling op deze vragenlijst. Het onderzoek bestaat voornamelijk uit bronnen die via internet toegankelijk zijn als Google en social media. De resultaten komen van pas in aanloop naar een gesprek tussen de selectiecommissie en de kandidaat. Tijdens dit gesprek kunnen de bevindingen uit het onderzoek besproken worden.
Verklaring omtrent gedrag
In een volgende fase, wanneer de partij voornemens is de kandidaat op de lijst te plaatsen, kan een selectiecommissie de kandidaat een Verklaring Omtrent het gedrag (VOG) aan laten vragen. Hiermee wordt nagegaan of de kandidaat geen strafbare feiten heeft begaan die de kandidaatstelling in de weg kunnen zitten. Wanneer de kandidaat de VOG niet verstrekt is het verstandig om als partijbestuur een gesprek aan te gaan met de kandidaat. In dit gesprek kan er afgewogen worden of het niet verstrekken van de VOG de kandidaatstelling in de weg staat en kunnen risico’s afgewogen worden.
Referentieonderzoek
Na het gesprek met de kandidaat kan er door middel van een referentieonderzoek worden nagegaan of de opgedane indrukken tijdens het gesprek overeenkomen met die van derden. Hierbij is het van belang de kandidaat te vragen minimaal twee referenties op te geven. Een referentieonderzoek is een relatief zwaar middel en het wordt aangeraden dit middel dan ook alleen te gebruiken bij een voorgenomen voordracht voor een bestuurder.
Integriteit politieke partijen
Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft begin 2017 de handreiking gepubliceerd omtrent de integriteitstoetsing van kandidaten voor politieke partijen in het lokaal bestuur. Door deze handreiking hoopt de minister de kwaliteit van de integriteitstoetsing te kunnen verbeteren. De volledige handreiking is te vinden via deze link.
Serie over integriteit voor nieuwe raad
Raadslid.Nu besteedt aandacht aan de handreiking integriteitstoetsing voor politieke partijen in het lokaal bestuur. In vijf afleveringen worden de handreiking van de minister toegelicht. Dit bericht is de vierde aflevering. Eerder verschenen:
Afspraken over integriteit selectiecommissie van belang
Vuistregels voor een integere kandidaatstelling
Integriteitsvragenlijst als veiligheidsklep naast cv
Bron: Raadslid.Nu, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, 20 april 2017.
Social media: Raadslid.Nu is ook te volgen op Twitter (@RaadslidNu), Facebook en Linkedin.
Raadslid.Nu is de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en staat voor een sterke en krachtige positie van gemeenteraden ten behoeve van het functioneren van de lokale democratie.
Wist u dat sinds de wijziging van het rechtspositiebesluit voor raads- en commissieleden, de gemeente de contributie van de beroepsvereniging vergoedt, waarvan een raadslid in verband met de uitoefening van zijn functie lid is.
Nog geen lid van de vereniging? Een collectief lidmaatschap kost maar 45 euro per persoon en commissieleden en fractieondersteuners vallen, wanneer zij ook aangemeld zijn, binnen een collectief lidmaatschap. Het individueel lidmaatschap kost 80 euro. Aanmelden kan hier!