Focus op aantrekkelijk houden van het raadslidmaatschap

Het raadslidmaatschap is een prachtig ambt voor inwoners om een bijdrage te leveren aan de lokale democratie en van betekenis te kunnen zijn voor de eigen samenleving.Echter, het schort aan erkenning van het belang van het raadswerk voor het functioneren van de lokale democratische samenleving. Bovendien krijgen raadsleden te maken met allerlei vormen van bejegening.De aantrekkelijkheid van het raadslidmaatschap staat daarom centraal in de activiteiten van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden in 2021. 

Om de aantrekkelijkheid en het aanzien van het raadslidmaatschap te verhogen, houdt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden in 2021 een reeks van debatbijeenkomsten over de toekomst van het raadslidmaatschap. Doel van deze bijeenkomsten is om te bespreken en te inventariseren wat er nodig is om de rol- en rechtspositie van raadsleden te verbeteren zodat het raadswerk aantrekkelijk blijft.

Een van de discussiepunten daarbij is de vraag of – bijvoorbeeld in grote gemeenten – fulltime raadslidmaatschap wenselijk is. Bovendien wil de vereniging meer aandacht geven aan de wijze waarop raad en raadsleden meer en beter hun rol als hoogste bestuursorgaan kunnen invullen.

Griffie en burgerleden

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden wil daarnaast aandacht besteden aan het versterken van de ondersteuning van de raad. Dit wil de vereniging doen door zich in te zetten voor een gelijkwaardige rechts- en rolpositie van de griffier in de relatie met burgemeester en gemeentesecretaris, want de griffier is de belangrijkste ondersteuner van de raad. Ook het verbeteren van de rol- en rechtspositie van ruim vijfduizend burgerleden is in 2021 een speerpunt voor de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

Hybride vergaderen

De aantrekkelijkheid van het raadslidmaatschap staat onder druk doordat raadsleden door de coronacrisis gedwongen worden vooral online te vergaderen. Dat beperkt raadsleden in de uitoefening van het raadswerk, zoals de evaluatiecommissie tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming heeft vastgesteld. Een van de grote aandachtspunten is daarom of in de toekomst gemeenteraden niet alleen online dienen te vergaderen maar ook in hybridevormen.
De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden wil daarbij waken voor het ontstaan van A- en B-raadsleden, zeg maar een groep die fysiek vergadert en een tweede groep die op afstand online mee mag doen. Ook de groeiende vorm van regionale netwerken en opgaven zonder directe greep en controle voor gemeenteraden maakt het raadswerk minder aantrekkelijk.

Raadsverkiezingen

De aandacht voor de aantrekkelijkheid van het raadswerk is voor de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden een speerpunt in 2021 vanwege de raadsverkiezingen van 16 maart 2022. In het komend jaar staan raadsleden voor de afweging of zij doorgaan dan wel stoppen.
Tevens zal een groot aantal kandidaat-raadsleden zijn opwachting maken om in de nieuwe raadsperiode van start te gaan. De raadsverkiezingen van 2018, 2014 en 2010 lieten zien dat er gemiddeld veertig procent nieuwe raadsleden instromen.
Om raadsleden goed voor te bereiden en er voor te zorgen dat de nieuwe raden goed en krachtig van start kunnen gaan, werkt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden samen met de Vereniging van Griffiers aan een ondersteuningspakket en start-, ontwikkel- en inwerkprogramma voor nieuwe gemeenteraden.

Meer informatie

De ledenvergadering van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden heeft de plannen en voornemens voor volgend jaar vastgelegd in het Jaarplan 2021 Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.  
Voor meer informatie over het versterken van de positie van raadsleden en raden, zie de digitale leeromgeving voor raadsleden.