Geen nieuwe bevoegdheden burgemeester zonder extra geld

Wanneer een of meer ministers in Den Haag besluiten om nieuwe bevoegdheden toe te kennen aan de burgemeester kan dat niet zonder extra geld voor gemeenten. Dat extra geld is nodig om de burgemeester te ondersteunen bij de uitvoering van een nieuwe bevoegdheid, maar ook om de informatiepositie van burgemeester en gemeenteraad te versterken.

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden schrijft dit in een reactie aan het ministerie van Binnenlandse Zaken in het kader van de zogeheten consultatie afwegingskader nieuwe bevoegdheden burgemeester. Dit afwegingskader is opgesteld met als doel dat ministers niet zo maar de burgemeester nieuwe bevoegdheden geven zonder te kijken welke gevolgen dat heeft voor de rol en positie van de burgemeester.

Burgervader en burgermoeder

Een van de punten waarop het toekennen van nieuwe bevoegdheden dient te worden beoordeeld, is de vraag welke gevolgen dat heeft voor de positie van de burgemeester als burgervader/burgermoeder. Het toekennen van steeds meer strafrechtelijke bevoegdheden aan de burgemeester kan zijn/haar positie als onafhankelijke boven partijen staande burgervader of burgermoeder ondermijnen. “Wat ons betreft wordt bij het toekennen van elke nieuwe bevoegdheid toegelicht welke positieve bijdrage de nieuwe bevoegdheid heeft voor de rol van de burgemeester als burgervader/burgermoeder”, schrijft voorzitter Hanneke Willemstein in de reactie van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

Draagvlak in de raad

Een cruciaal punt voor het toekennen van nieuwe bevoegdheden is ook of er voldoende democratische rechtvaardiging is voor het optreden van de burgemeester. “De bevoegdheden die de burgemeester heeft, kunnen niet worden uitgevoerd zonder dat daarvoor voldoende draagvlak bestaat in de gemeenteraad”, vindt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. “Vanwege het belang van de democratische legitimatie van het optreden en handelen van de burgemeester is het volgens de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden belangrijk dat het toekennen van nieuwe bevoegdheden aan de burgemeester niet plaatsvindt zonder dat daarover overleg en afstemming heeft plaatsgevonden met onze vereniging als vertegenwoordiger van raadsleden en gemeenteraden.”

Raad benoemt burgemeester

De burgemeester wordt benoemd door de raad, zo is de praktijk al sinds 2002. Tegen deze achtergrond is het logisch, vindt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, dat ook raad en raadsleden wat te zeggen hebben als het gaat om het toekennen van nieuwe bevoegdheden aan de burgemeester. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden vindt dat nodig vanwege de ogenschijnlijke vanzelfsprekendheid om nieuwe bevoegdheden voor de burgemeester alleen te bespreken met vertegenwoordigers van burgemeesters en wethouders.

Meer informatie

Bekijk hieronder de reactie van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden op het afwegingskader nieuwe bevoegdheden burgemeester, de hoofdpunten van het afwegingskader en het advies afwegingskader.