Grote zorgen over wetsvoorstel decentrale rekenkamers

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, de Vereniging van Griffiers, De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Unie van Waterschappen hebben grote zorgen over het voorstel ‘Wet versterking decentrale rekenkamers’. Dit wetsvoorstel verplicht alle gemeenten en waterschappen om een onafhankelijke rekenkamer, met een volledig externe samenstelling, in te stellen.

“Met deze uniforme vorm van de rekenkamer die het wetsvoorstel voorschrijft hebben wij grote moeite”, schrijven de verenigingen in een gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer. “Een rekenkamer zal beter functioneren als het bestuur de mogelijkheid heeft om de rekenkamer zodanig te organiseren dat het optimaal past in de eigen, specifieke lokale context.”

Rekenkamer op afstand

De wetswijziging betekent bovendien dat veel gemeenten en waterschappen verplicht worden een naar tevredenheid functionerende rekenkamer(functie) in samenstelling te moeten herzien. Vrijwel alle gemeenten en waterschappen hebben rekenkamers die op basis van weloverwogen keuzes tot stand zijn gekomen en functioneren. Waar er in veel gevallen is gekozen voor een deelname van raadsleden en algemeenbestuursleden aan de rekenkamer, is dit na wetswijziging niet langer mogelijk. Het gevolg: de raad en het algemeen bestuur komen zo op afstand van de rekenkamer. En dat terwijl de relatie gemeenteraad-rekenkamer juist bepalend is het goed functioneren van de rekenkamer.

Verandering cultuur

De verenigingen zien dan ook weinig in de vergaande structurele verandering. Het wetsvoorstel als oplossing voor ‘slapende’ of ontbrekende rekenkamers ontbreekt bovendien aan effectiviteit. "cultuur en kwaliteit los je niet op met een structuurwijziging. Wij zien veel meer in het voortzetten van het traject dat de minister heeft ingezet naar aanleiding van de aanbevelingen van de werkgroep lokale rekenkamers."  

Financiële versterking

De verenigingen hebben een simpele boodschap aan kamer en minister: trek de portemonnee. “Als de minister echt wil investeren in de cultuur en kwaliteit van de lokale rekenkamerfunctie, vraagt dat ook in financiële zin om versterking.”

Meer informatie

Klik hier voor de reactie op het voorstel ‘Wet versterking decentrale rekenkamers'.

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden ziet de meerwaarde van lokale rekenkamers, maar vindt dat gemeenteraden zelf gaan over de invulling en het budget, niet de landelijke overheid. De vereniging heeft meerdere artikelen gepubliceerd over rekenkamers, en meegewerkt aan onder meer ‘inspiratiekaders’ met aanbevelingen en best practices: Inspiratiekaders effectieve invulling lokale rekenkamer. Gemeenteraden kunnen met dit document zelf aan de slag.

De inzet van de rekenkamer door de raad is een van de mogelijkheden om de positie van de gemeenteraad te versterken. De Rekenkamer is daarom een belangrijke hulptroep van de raad. Waarom de Rekenkamer onmisbaar is en hoe raden de Rekenkamer het beste kunnen inzetten, wordt verteld in de Goede Raad-video "De Rekenkamer als hulptroep van de raad"