Hoe ga je de nieuwe raadsperiode in?

Wat voor raad wil je zijn en hoe wil je de komende raadsperiode invullen? Dat is de vraag waar de, deze maand geïnstalleerde, raad van Eemsdelta over in gesprek ging tijdens een online sessie in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

De gemeenteraad van Eemsdelta is op 4 januari 2021 geïnstalleerd. Dit bood een mooie gelegenheid om aan de start van de raadsperiode met elkaar in gesprek te gaan over de vraag wat voor raad je met elkaar wilt zijn de komende vijf jaar. Als gevolg van de herindelingsverkiezingen duurt de raadsperiode in Eemsdelta vijf jaar. 
Bij de start van de online sessie werd allereerst stil gestaan bij de rol van het raadslid. Ben je je bewust van de rol en positie die je hebt als hoogste bestuursorgaan, wat vraagt deze rol en hoe kun je deze invullen? Aan de hand van deze vragen werd het gesprek gevoerd. De basis van deze vragen ligt in de 9 raadstegels voor de raad. Meer informatie hierover vindt u hier: 9 raadstegels.

Verkoper

Als raadslid heb je te maken met verschillende rollen die je in moet vullen om het raadswerk te kunnen doen. Zo word je als volksvertegenwoordiger ook geacht kaders te stellen en het college te controleren. Op welke manier en vanuit welke stijl je het raadswerk doet verschilt per raadslid. Alinda van Bruggen, externe projectleider van onze vereniging voor collectief leren van gemeenteraden, ging met de raadsleden in gesprek over deze verschillende stijlen en bood hen inzicht in hun eigen stijl.

Zo kun je als raadslid fungeren als ‘’postbode’’ die de klachten van de inwoners doorgeeft zonder hier zelf een sterke mening over te vormen of als belangenbehartiger optreden voor (een groep) burgers. Aan de andere kant van het spectrum zit bijvoorbeeld de ‘’verkoper’’ die zich vooral manifesteert door het beleid en de eigen partijpolitieke standpunten uit te dragen of de ambassadeur die zichzelf als zaakwaarnemer van het gemeentebestuur ziet. Tussen deze uitersten zitten bovendien nog de mediator die vooral een bemiddelende rol speelt en de ‘’politiek stuurder’’ die zijn positie bepaalt aan de hand van de signalen die hij krijgt en de huidige politieke situatie.

Hoe geef je invulling aan je lokale democratie?

De vraag die hier onder ligt en die ook in de sessie uitgebreid werd besproken is welke opvatting je als raadslid van de democratie hebt. Zie je jouw raad als een klassieke representatieve democratie die de uiteindelijke belangenafweging maakt en participatie vooral gebruikt om inzicht te verschaffen of ga je uit van een directe democratie die participatie ziet als middel om de kring van besluitnemers te vergroten?

Door hier het gesprek aan het begin van de raadsperiode over te voeren binnen de raad wordt duidelijk welke verschillen er binnen de raad leven en is het mogelijk hier het blijvende gesprek over te voeren en rekening mee te houden gedurende de raadsperiode. Zo kun je uiteindelijk komen tot een consensus op de vraag hoe je je eigen lokale democratie vorm wilt geven.

Meer info

Raadsleden zijn politici en daarom is het belangrijk dat raadsleden zich niet alleen verdiepen in allerlei soorten inhoudelijke onderwerpen maar zich ook bewust zijn dat zij een politieke rol hebben, zie hiervoor bijvoorbeeld de 9 raadstegels of het rapport Gemeenteraden positioneren van de NSOB. Ook zijn er verschillende modules te vinden op de digitale leeromgeving van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden via leeromgeving.raadsleden.nl.