Hoorzittingen voor kandidaat-wethouders als hulpmiddel voor de raad

Een instrument dat steeds meer gemeenteraden in Nederland omarmen, is de hoorzitting voor kandidaat-wethouders. Met het bevragen van een aspirant-wethouder krijgt de raad vóór de formele benoeming meer inzicht in de kennis en ervaring van kandidaten en daarmee ook of iemand geschikt is.

Het houden van een hoorzitting vergroot de controlerende rol van de gemeenteraad, als hoogste orgaan in de gemeente, ten opzichte van het college. Bovendien draagt het openbare karakter van de hoorzitting bij aan de transparantie van het proces om tot een nieuwe wethouder te komen, waardoor inwoners beter op de hoogte zijn. Een geslaagde hoorzitting kan ook het draagvlak voor de nieuwe wethouder onder raadsleden vergroten.

Rotterdam

In Rotterdam heeft het vertrek van een wethouder na de zomer geleid tot een zoektocht naar een geschikte opvolger. De hoorzitting met de kandidaat-wethouder Natasha Mohamed-Hoesein, bood raadsleden de kans om vragen te stellen over de beweegredenen van de oud-fractievoorzitter van DENK om de raad te verruilen voor het college.

Sollicitatiegesprek

Politieke vragen als, "wat gaat u anders doen dan uw voorganger", waren niet toegestaan. Vragen over haar cv wél. Hierdoor kreeg de hoorzitting het karakter van een openbaar sollicitatiegesprek. De mogelijkheid om kandidaat-wethouders op deze manier te bevragen, is vastgelegd in de toelichting op artikel 5 van het Reglement van Orde van de gemeenteraad van Rotterdam.  

Voorbeelden

Het houden van hoorzittingen of openbare gesprekken met kandidaat-wethouders vond in diverse gemeenten in 2022 plaats, waaronder Eindhoven en Den Haag. In Eindhoven werden voorafgaand aan het debat over het coalitieakkoord kandidaten bevraagd over hun ervaring en visie voor de stad.

Meer informatie

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden helpt raden om hun positie te versterken. Voor andere artikelen, adviezen en tips over het gezag van de raad, kijk ook op onze themapagina Gezag van de Raad.  Lees hier het volledige artikel over de hoorzitting voorafgaand aan de benoeming van de Rotterdamse wethouder Hoessein op de site van Rijnmond. De optie van het houden van een hoorzitting met kandidaat-wethouders maakt ook onderdeel uit van de handreiking collegevorming van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, zie: Handreiking collegevorming.  

Klik hier voor het Reglement van Orde van de gemeenteraad van Rotterdam met de procedure rond het houden van een hoorzitting met een kandidaat-wethouder (toelichting op artikel 5).