Internationale Vrouwendag: stemmen op een vrouw voor meer diversiteit en kwaliteit
Zouden Zoeterwoude, Baarle-Nassau, Blaricum, Meppel, Boxtel, Heerenveen en Heerhugowaard hun koploperspositie na de komende verkiezingen behouden, of zelfs nog stijgen op de ranglijst? Of rukken andere gemeenten op, op de lijst van gemeenten met de meeste vrouwen in de raad?
De genoemde gemeenten hebben gemeen, dat ze na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 meer dan de helft vrouwen in de gemeenteraad kregen, volgens onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. En daarmee staken ze met kop en schouders boven het gemiddelde uit. Een ander cijfer van na die verkiezingen was namelijk dat voor het eerst meer dan 30 procent van de raadszetels bezet werd door een vrouw. Nog lang geen afspiegeling van de bevolking, dus een tandje erbij kan geen kwaad, blijkt uit recent onderzoek van de vereniging.
Bewustzijn gegroeid
Het goede nieuws: het bewustzijn over diversiteit in gemeenteraden is de afgelopen jaren wel toegenomen, volgens recenter onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en 1Vandaag. Van de bijna duizend raadsleden die meededen aan het laatste onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden vindt 45 procent dat hun gemeenteraad geen goede afspiegeling is van de lokale samenleving. Vier jaar geleden was dat 29 procent. In de raden zitten verhoudingsgewijs nog veel minder mensen met een beperking, met een migratieachtergrond, lhbtiq+'ers en jongeren. Veel gemeentelijke partijen hebben moeite om überhaupt genoeg kandidaten te vinden.
Strategisch stemmen
Om de ongelijke verdeling te doorbreken zijn er initiatieven zoals “Stem op een vrouw”, dat ervoor ijvert door strategisch stemmen meer vrouwen in de politiek te krijgen. Zo adviseert deze stichting kiezers die meer vrouwen in hun gemeenteraad willen, onder meer niet te stemmen op de hoogst geplaatste vrouw op de kandidatenlijst, maar op een lager geplaatste. Het idee erachter: de hoger geplaatste vrouw heeft toch al meer kans op een zetel. Volgens de stichting kwamen er in 2018 door voorkeurstemmen alleen al in de zeventig grootste gemeenten 70 extra vrouwen in de gemeenteraden.
Maar waarom zou je je daar als politieke partij en samenleving voor inspannen? Onder meer omdat meer diversiteit de kwaliteit van het politieke werk verhoogt en leidt tot beter gedragen besluitvorming zei onlangs Lisa Mügge, specialist op het gebied van gender en politiek, tijdens een bijeenkomst van de vereniging. “Zet verschillende mensen bij elkaar en er komt meer discussie, er worden meer perspectieven meegenomen, en men komt tot een beter eindoordeel.”
Meer informatie
In samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden voerde 1Vandaag een groot onderzoek (947 respondenten) uit onder huidige Nederlandse raadsleden, tussen 10 en 17 februari 2022.
Voor het terugkijken van de 1Vandaag-reportage en het onderzoek klik hier.
Klk hier om het gesprek met Liza Mügge terug te zien.
Meer informatie over het belang van diversiteit? De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden publiceerde in 2021 een reeks van interviews met raadsleden over meedoen en meepraten in de raad door vrouwelijke raadsleden, raadsleden met een migrantenachtergrond en raadsleden met een LHBTIQ-achtergrond.
Tijdens de Dag voor de Raad 2021 gaf onderzoekster Zahra Runderkamp een bijdrage over het belang van diverse gemeenteraad.
De wijze waarop het raadswerk is georganiseerd en de tijd waarop wordt vergaderd, beperkt de mogelijkheden voor vrouwen om deel te nemen aan het raadswerk, zo bleek uit onderzoek van Maria Kranendonk van de Universiteit van Amsterdam.
Diversiteit in de raad wordt vaak slechts met de mond beleden, bleek uit het onderzoek "Bekend maakt onbemind" van onderzoekster Soumia Akachar van de Vrije Universiteit, uitgevoerd in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.
Mogelijkheden om het aantal vrouwen in de raad te vergroten, zijn terug te lezen in het onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden: "100 jaar vrouwen in de lokale politiek. Meer actieve vrouwen in de lokale politiek”.
Zie verder ook onze themapagina Diversiteit en Inclusiviteit.