Kamer blijft zinspelen op tussentijdse, gespreide raadsverkiezingen

Het is nog geen uitgemaakte zaak dat het systeem van een keer in de vier jaar landelijke gemeenteraadsverkiezingen blijft gehandhaafd. Diverse fracties in de Tweede Kamer blijven voorstander van tussentijdse, eventueel zelfs per groep van gemeente gespreide gemeenteraadsverkiezingen.

De Tweede Kamer praat binnenkort met de minister over de mogelijkheid om de gemeenteraad tussentijds te ontbinden, bijvoorbeeld als er sprake is van onbestuurbaarheid in een gemeente. Tegelijkertijd poogde Tweede Kamerlid Henk Krol, tijdens de begrotingsbehandeling, de minister te dwingen tussentijdse raadsverkiezingen mogelijk te maken als een college van burgemeester en wethouders ten val komt.

Opkomst

Minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren toonde zich geen voorstander van tussentijdse raadsverkiezingen. “Je moet oppassen voor instabiel lokaal bestuur”, aldus de minister. Bovendien vreest zij wanneer er geen gelijktijdige landelijke raadsverkiezingen zijn in alle gemeenten op een dag, eens in de vier jaar, dat de opkomst zal dalen. “In een keer overal gemeenteraadsverkiezingen organiseren, leidt tot een hogere opkomst omdat je gewoon meer mensen bereikt met media-aandacht.” Daarom vindt de minister vindt tussentijdse verkiezingen alleen wenselijk in het geval van gemeentelijke herindeling.

Ontbinding

De Tweede Kamer reageerde geprikkeld op deze stellingname van de minister. In het bijzonder de woordvoerders van coalitiepartijen CDA (Van der Molen) en VVD (Middendorp) riepen de minister tot de orde. De Kamer wenst het gesprek te voeren met de minister over de eerder gemaakte afspraak om te bekijken of tussentijdse raadsverkiezingen door ontbinding van de gemeenteraad mogelijk zijn. D66-Kamerlid Paternotte wees er daarbij op dat bij landelijke gemeenteraadsverkiezingen de Haagse politiek vaak een erg dominante rol speelt. Minister Ollongren erkende dat en wees er in dat verband op dat het belangrijk is dat inwoners over de lokale politiek goed worden geinformeerd. Probleem is volgens Ollongren dat niet elke gemeente, zoals Amsterdam met het Parool, een krant heeft ‘waar mensen echt worden geinformeerd over de gemeentepolitiek.”

Meer informatie

Voor het initiatief van de Tweede Kamer om tussentijdse raadsverkiezingen mogelijk te maken, zie: Maak tussentijdse raadsverkiezingen mogelijk bij verstoorde bestuurlijke verhouding.

Gemeenteraadsleden zijn niet enthousiast voor tussentijdse raadsverkiezingen, zie de peiling die de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden daarover in januari 2020 heeft gehouden: Raadsleden in meerderheid tegen tussentijdse verkiezingen.

Minister van Binnenlandse Zaken Ollongren stuurde afgelopen zomer een brief met een overzicht van de (on)mogelijkheden van tussentijdse raadsverkiezingen, zie: Kamerbrief minister Ollongren.