Kamer tegen rekenkamer met adviserende raadsleden

Kamer tegen rekenkamer met adviserende raadsleden

De Tweede Kamer heeft stevige kritiek op het plan van minister van Binnenlandse Zaken Plasterk om raadsleden alleen een adviserende positie te geven in de lokale rekenkamer. ‘Het is bijzonder te noemen dat de minister de vrijheid van gemeenten wil beperken om een eigen vorm van rekenkamerfunctie te kiezen, terwijl de Kamer dit juist expliciet per amendement mogelijk heeft gemaakt’, zo verwoordde VVD-kamerlid Hayke Veldman de kritiek tijdens het overleg van de Kamer met de minister over zijn plan om de kwaliteit van de Rekenkamers te verbeteren.

 ‘Veel gemeenten vinden het een inbreuk op hun autonomie’, zo zei D66-Kamerlid Fatma Koşer Kaya over het plan van Plasterk om raadsleden uitsluitend een adviserende rol te geven in de lokale rekenkamer. Tijdens het algemeen overleg van de Tweede Kamer zijn woensdag twijfels uitgesproken over het actieplan van minister Plasterk van Binnenlandse Zaken om de kwaliteit van lokale rekenkamers op een hoger plan te brengen door raadsleden geen zitting meer te geven in de rekenkamer, maar een adviserende rol. ‘De minister verheft een minderheid van niet functionerende rekenkamercommissies tot een algemeenheid en stelt dat een onafhankelijke rekenkamer, dan dé oplossing is. Echter blijken rekenkamers zonder raadsleden het niet per definitie beter te doen dan een rekenkamer met raadsleden’ zegt VVD-Kamerlid Veldman.

Oneigenlijke rol voor raadsleden

Om een einde te maken aan de slecht functionerende en slapende rekenkamers mogen raadsleden volgens minister Plasterk alleen nog een adviserende rol aannemen. De minister vindt dat de zuiverheid een essentieel probleem is bij rekenkamers met raadsleden. Het is volgens hem oneigenlijk dat mensen die zelf in de gemeenteraad zitten ook die controlerende rekenkamerfunctie voor zichzelf vervullen. Het voornemen van het kabinet is om in de tot stand te brengen wet de rekenkamers te laten bestaan door personen die niet lid zijn van de gemeenteraad, maar hier wel adviserende raadsleden aan toe te voegen. Hierbij wordt er een middenpositie aangenomen waarbij raadsleden nog wél worden betrokken, maar ook de zuiverheid beter wordt gewaarborgd.

Minister miskent praktijk

Er is echter nog geen invulling gegeven aan een concreet wetsvoorstel, waar veel weerstand tegen is. ‘Het is bijzonder te noemen dat de minister de vrijheid van gemeenten wil beperken om een eigen vorm van rekenkamerfunctie te kiezen, terwijl de Kamer dit juist expliciet per amendement mogelijk heeft gemaakt’ aldus VVD-kamerlid Veldman. ‘De minister gaat voorbij aan de praktijk’. D66-kamerlid Fatma Koşer Kaya vult hierbij aan dat ‘rekenkamers met raadsleden ook een kracht kunnen zijn, namelijk dat bij betrokkenheid de raad als geheel bij controle groter wordt’.

Oplossing: samenwerking

Het is duidelijk dat alle partijen beter functionerende rekenkamers willen en daarbij een einde willen maken aan de slapende rekenkamers. Fatma Koşer Kaya vraagt zich echter af of het niet productiever is om samen met gemeentebesturen en raadsleden te onderzoeken waarom deze waarborgfunctie in de knel zit. Het afschaffen van rekenkamers met raadsleden zal volgens haar niet het daadwerkelijke probleem oplossen. Bovendien blijkt ook te weinig budget vaak een probleem te zijn. Minister Plasterk vindt het echter aan de gemeenten zelf om hun financiering in te richten. De verdere vormgeving of invulling van de wet die regelt dat raadsleden geen lid meer kunnen zijn van de rekenkamer is een zaak van het volgend kabinet. 

Voor meer informatie

Minister Plasterk diende in het najaar van 2015 zijn actieplan over lokale rekenkamer is, maar kwam pas recentelijk met zijn voorstel om raadsleden geen plek meer te geven in de rekenkamer. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden heeft aangegeven dat het belangrijk is dat raadsleden zelf de ruimte krijgen om te kiezen voor wat het beste past in hun omgeving. Ook de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers verzette zich tegen het volledig weren van raadsleden uit Rekenkamers. Voor meer informatie klik hier.