Meer op sociale media, vaker haatberichten
Raadsleden die op social media meer voor het voetlicht treden, staan vaker bloot aan haatdragende berichten. Online haat bederft soms hun werkplezier en tempert zelfs hun bereidheid om zich opnieuw kandidaat te stellen.
Dat is de bevinding van Michiel van Veluwen, masterstudent Bestuur en Beleid aan de Universiteit Utrecht. Met medewerking van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden analyseerde hij wat raadsleden online over zich heen krijgen. Hij bracht, zoals hij het zelf omschrijft, ‘de schaal van online haat in kaart’. Online beledigingen, persoonlijke aanvallen en scheldpartijen dragen bij aan een verhard debat in de politiek.
Uit de resultaten blijkt ruim een derde van de gemeenteraadsleden wel eens online haatberichten ontvangt. Ruim een derde van de gemeenteraadsleden heeft niet eens een openbaar socialemedia-account en blijft verschoond van haatdragende berichten via sociale media.
Haat drukt werkplezier
Raadsleden die online meer zichtbaar zijn, ontvangen significant meer haat. Daarbij bestaan volgens Van Veluwen geen opvallende verschillen in de hoeveelheid haat tussen raadsleden van verschillende geslachten, etniciteiten, seksualiteiten of partijen. De onderwerpen die meer haat uitlokken zijn klimaat en duurzaamheid, bouwen en wonen en immigratie en asiel.
Niet zwichten
Opvallend is, dat raadsleden die meer haat ontvangen, niet specifiek beweren dat dit ten koste gaat van hun werkplezier. Maar bij doorvragen geven zij wel aan dat haatberichten invloed hebben op hun werkplezier, hun keuze om zich te kandideren voor een volgende termijn en hun keuze om sociale media te blijven gebruiken. Maar zwichten voor druk en bedreiging doen de raadsleden naar eigen zeggen vrijwel nooit: 96,8 procent van de raadsleden geeft aan nooit een standpunt te hebben aangepast vanwege online haat.
Online haat aanpakken
Van Veluwen: “De resultaten van dit onderzoek wijzen ook op de urgentie voor sociale media platformen om online haat aan te pakken. Daarnaast benadrukken de resultaten het belang van het ondersteunen van raadsleden bij het omgaan met online haat, bijvoorbeeld in de vorm van weerbaarheidstrainingen.”
Over het onderzoek
8.441 raadsleden kregen de vragenlijst van Van Veluwen. Daarvan namen 416 gemeenteraadsleden de moeite om de enquête in t vullen. Zijn steekproef uit de opbrengst was representatief op basis van de achtergrondkenmerken geslacht, opleidingsniveau, positie in de raad, politieke partij, provincie en inwoneraantal van de gemeente.
Meer informatie
De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden publiceert met grote regelmaat over intimidatie, agressie, ondermijning en andere uitwassen om het politieke werk te beïnvloeden. Klik hier om onze themapagina's te zien.
De masterscriptie van Michiel van Veluwen is hier te lezen. Een recente Kamerbrief van minister Bruins Slot en informatie over het maatregelenpakket vindt u hier. Voor raadsleden is er een aparte brochure.
