‘Meer realiteitszin bij energietransitie’

Veel steden hebben de afgelopen jaren zelfstandig plannen opgesteld om de stedelijke energietransitie vorm te geven. Maar veel gemeentelijke plannen blijken nu te vooruitstrevend en niet haalbaar.

Een gevolg van de regionale energiestrategieën is volgens Neil Lomax en Oscar Kraan van Deloitte, dat iedere gemeente op eigen houtje bezig is het wiel opnieuw uit te vinden. “Dat  vertraagt”, zegt Kraan. “En dat terwijl je van elkaar kunt leren en met elkaar op kunt trekken voor gezamenlijk gewin.”

Voorbeeld arbeidsmarkt

Loman geeft de arbeidsmarkt als voorbeeld. “Er zijn gewoonweg te weinig mensen beschikbaar om de transitieplannen voor elkaar te krijgen. Aan technisch personeel zoals monteurs en installateurs is een groot tekort. Dat is een nationaal probleem. Maar het is een probleem dat prima lokaal of regionaal aan te pakken valt. De vraag naar technische handjes zal ook de komende tien jaar groot zijn. Zet je daar nu gezamenlijk ontwikkelprogramma’s voor op, dan heb je daar langdurig profijt van.”

Voldoende geld

Waar gemeenten ook tegenaan lopen, is de investeringsagenda van het Digitaal Stelsel Omgevingswet . “Deze is extreem”, aldus Kraan. “En het betekent”, vervolgt hij, “dat er steeds meer kapitaal nodig is voor de investeringen in energiesystemen. Om voldoende kapitaal op te kunnen halen is voldoende eigen vermogen nodig om de juiste credit rating te krijgen. Dat eigen vermogen moet met name van gemeenten en provincies komen. Bij de liberalisatie is er geprofiteerd, maar nu moet er geïnvesteerd worden.”

Financieel instrument

“Het is de vraag of dit een lokale opgave is, of dat het Rijk moet gaan bijspringen”, vindt Lomax. “Maar duidelijk is dat veel partijen die investeren in de energietransitie, vragen om een bijdrage vragen van gemeenten. Soms in kapitaal, maar ook vaak in garanties. Welk financieel instrument ga je in jouw gemeente inzetten om de energietransitie mogelijk te maken? Welk instrument acht je geschikt als katalysator voor de energietransitie?” Als voorbeeld noemt hij de verkokering van alle financieringsstromen. “Wil je van het gas af? Dan zijn er subsidies voor de woningeigenaren, voor de bedrijven die het aanleggen en voor de gemeenten die dat voor elkaar krijgen. Het zou een enorme stap zijn als alle bestaande subsidies en financieringen bij elkaar gebracht worden.”

Klik hier voor het volledige interview.

Meer informatie

Voor nieuwe raadsleden start kennispartner Deloitte in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden een campagne over onderwerpen die raadsleden aanspreken. Experts geven hun visie over hoe raadsleden succesvol grip kunnen krijgen en houden over hun raadswerk. Klik op deze link om op de hoogte gehouden te worden en klik hier voor het raadsleden boek dat onderdeel van de campagne is.