Onduidelijkheid over ontheffingen voor raadsleden
Raadsleden kunnen ontheffing krijgen voor bepaalde 'verboden handelingen' zoals het doen van zaken met de gemeente waar zij raadslid zijn. Het College van Gedeputeerde Staten van de provincie verleent deze ontheffing. Er is echter geen landelijk beleidskader hiervoor; hierdoor ontstaat mogelijk onduidelijkheid en verschillen tussen provincies.
Raadsleden zijn gebonden aan een aantal verboden handelingen en overeenkomsten om de integriteit van het gemeentebestuur te waarborgen. De ontheffing voor verboden handelingen is vastgelegd in artikel 15 van de Gemeentewet. Zo mogen raadsleden bijvoorbeeld niet “als gemachtigde in geschillen werkzaam zijn ten behoeven van de wederpartij van de gemeente of het gemeentebestuur” of overeenkomsten aangaan wat betreft “het verhuren van roerende zaken aan de gemeente”.
De Gedeputeerde Staten kunnen raadsleden ontheffing van deze verboden verlenen. Hiervoor dient een aanvraag van de gemeente goedgekeurd te worden. Het ontbreken van een landelijk kader komt naar voren in een onderzoek van de Commissie Integriteit van de Vereniging van Griffiers.
Verschil tussen provincies
In elke provincie moet elk raadslid zich aan dezelfde verboden houden en staan er in elke provincie dezelfde sancties op het overtreden van deze verboden. Voor de behandeling en goedkeuring van de ontheffingsaanvragen door de Gedeputeerde Staten is er echter niet een uniform landelijk beleidskader, zo blijkt uit onderzoek in alle provincies.
De Vereniging van Griffiers geeft het vormgeven van een landelijk beleidskader voor de goedkeuring en toetsing van ontheffingsaanvragen als belangrijkste aanbeveling in hun onderzoek. De provincies toetsen de ontheffingsvragen nu immers naar hun eigen maatstaven. Sommige provincies hebben een eigen beleidskader opgesteld, een aantal provincies heeft dat helemaal niet, maar ook tussen de provincies die wel een beleidskader hebben, zit een groot verschil in de vereiste voorwaarden voor ontheffing.
Daarnaast is er tussen de provincies ook een verschil in de vereiste gegevens die gemeenten worden geacht mee te sturen met de ontheffingsaanvraag.
Algemeen beleidskader
Hoewel de aanname is dat er scheve beoordelingscriteria ontstaan tussen de provincies, stelt het onderzoek van de Vereniging van Griffiers wel vast dat de meeste ontheffingsaanvragen in alle provincies toegekend worden. In de praktijk is de kloof tussen de provincies minder zichtbaar. Desondanks is een algemeen beleidskader voor de goedkeuring en toetsing van ontheffingsaanvragen van belang. Niet alleen om duidelijkheid en uniformiteit te creëren in één provincie, maar in alle provincies.
Meer info
In het onderzoeksrapport Artikel 15-procedures bij Provincies van de Vereniging van Griffiers kunt u alle provincies gedetailleerd met elkaar vergelijken. Klik hier voor het nieuwsbericht van de Vereniging van Griffiers.
