Persoonlijke klik onvoldoende voor keuze van burgemeester

Mensen en dus ook raadsleden geven in sollicitatieprocedures vaak de voorkeur aan de kandidaat met wie ze een klik voelen. Daarmee lopen ze de kans mis om de beste kandidaat, bijvoorbeeld een nieuwe burgemeester of een nieuw raadslid, te kiezen.

Deze waarschuwing geeft Barbara Bos die selectieprocessen begeleidt, onder meer voor de keuze van burgemeesters. Volgens Bos is het belangrijk om een objectieve sollicitatieprocedure te voeren. In zo’n procedure worden vooraf afspraken gemaakt aan welke eisen een kandidaat moet voldoen en wat de commissie de belangrijkste eisen vindt.

Achterstand

In sollicitatieprocessen die gevoerd worden op het gevoel van of er een klik is, staan kandidaten uit benadeelde groepen op achterstand. Te denken valt aan vrouwen, raadsleden of burgemeesterskandidaten met een migrantenachtergrond, of jongeren. Volgens Bos is de gewoonte om te kijken of een lid van de selectiecommissie een klik voelt met een kandidaat, een hardnekkige gewoonte die lastig is te veranderen. Dit is te doorbreken door met elkaar vooraf heldere afspraken te maken over de eisen die worden gesteld aan de nieuwe burgemeester of het nieuwe raadslid.

Aan tafel meedoen

Over de gewoonten in selectieprocessen sprak Bos tijdens een bijeenkomst van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden over diversiteit en inclusiviteit. Volgens Bos is het belangrijk selecteren anders te doen zodat ondervertegenwoordigde groepen echt kunnen meedoen en aan tafel komen.

Stereotypering

‘’Doe geen aannames en verdiep je in de ander’’, zo stelt Barbara Bos. Mensen geven te vaak de voorkeur aan de kandidaat met wie er een klik is of gevoeld wordt in plaats van aan de beste kandidaat, ook wel stereotypering genoemd. Om deze reden pleit Barbara Bos voor objectieve sollicitatieprocedures waarbij er wordt afgesproken aan welke eisen er moeten worden voldoen en waaraan er prioriteit wordt gegeven. Verder is het belangrijk dat bepaalde interesses en specialiteiten niet alleen verondersteld moeten worden op basis van zichtbare kenmerken, maar ook op onzichtbare kenmerken. Als er alleen gekeken wordt op basis van zichtbare kenmerken worden andere kwaliteiten al snel uitgesloten/irrelevant.

Tips werkomgeving

Om met stereotypering om te gaan is het van belang om te erkennen dat discriminatie en uitsluiting ook in de eigen organisatie kan voorkomen. Aansluitend hierop is het belangrijk om bewust te zijn van mogelijke vooroordelen en aannames die je doet. Daarnaast kan de vermindering van stereotypering ontstaan als men zich verdiept in de problematiek van groepen waar je zelf niet toe behoort. Tot slot moet besluitvorming zodanig ingericht zijn dat niemand wordt overgeslagen.

Meer informatie

Voor het rapport ‘’Jong, Kleur & Vrouw in de raad’’ klik hier.

Voor meer informatie over diversiteit en inclusiviteit, klik hier voor de themapagina van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden met interviews en onderzoeken.