'Politiek moet herkenbaar zijn'

De gemeenteraad moet herkenbaar zijn voor iedereen en  het zou goed zijn als inwoners bij de verkiezingen een diverse keuze hebben.‘Politiek moet herkenbaar zijn’, aldus Joyce Sylvester, die een van de weinige burgemeesters van Surinaamse afkomst in ons land is geweest. Meer mensen met een migratieachtergrond in de politiek zorgt ervoor dat de politiek herkenbaar wordt.

Om er voor te zorgen dat raadsleden vanuit alle groeperingen en afkomst wat te kiezen hebben bij de raadsverkiezingen, is het belangrijk dat er divers samengestelde kandidatenlijsten komen. Want mensen zoeken mensen die op ze lijken. Cruciaal daarvoor is de samenstelling van de selectiecommissie die de kandidatenlijsten opstelt, vindt de Haagse wethouder Kavita Parbhudayal. 'Hoe diverser de kandidatencommissie, hoe diverser de kandidatenlijst.'

Ondervertegenwoordigd

De suggestie van de Haagse wethouder was een van de aanbevelingen tijdens de expertmeeting 'Politiek en bestuur voor iedereen’ om er voor te zorgen dat er wat wordt gedaan aan de ondervertegenwoordiging van mensen met een migratieachtergrond in politieke functies. Tijdens de online meeting vertelden onder andere oud-burgemeester Joyce Sylvester en de Haagse wethouder Kavita Parbhudayal hoe zij in de politiek terecht kwamen. De bijeenkomst stond onder leiding van Bahreddine Belhaj, raadslid in Lelystad en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

Eerste zwarte vrouw

Joyce Sylvester benadrukte dat terwijl de politieke vertegenwoordiging van vrouwen vooruitgang boekte, dat bij mensen met een migratieachtergrond niet is gebeurd. Toen Joyce Sylvester in 2008 werd benoemd als waarnemend burgemeester in Anna Paulowna, was ze eerste zwarte vrouw in die functie. Ze vertelde dat ze dit ambt misschien wel nooit had bekleed als ze het niet van nabij had meegemaakt, want haar moeder werkte als hoofd van de huishoudelijke dienst in de ambtswoning van de Amsterdamse burgemeester en Joyce kwam daar regelmatig over de vloer.

Netwerken

Kavita Parbhudayal benadrukte dat als je de politiek in wilt, je zult moeten netwerken. Iets wat vanuit haar Hindoestaanse achtergrond niet van zelfsprekend was. Kavita Parbhudayal riep op ook te zorgen voor diversiteit in je eigen netwerk. En selectiecommissies moeten worden getraind in inclusief selecteren.

Inclusief selecteren

Er zijn al veel initiatieven om de politiek diverser te maken, maar is het genoeg? Bekendheid met, en interesse voor, de lokale politiek is een eerste stap. Ook is het belangrijk politiek talent actief uit te nodigen zich kandidaat te stellen. Daarnaast moeten we meer inclusief kandidaten selecteren, de selectiecommissies zelf moeten divers zijn samengesteld. En als kandidaten met een migratieachtergrond eenmaal op de lijst staat, moeten ze goed zijn toegerust tot het ambt en zich welkom voelen.

Barrières

Alfons Fermin presenteerde het onderzoek ‘Politieke participatie van mensen met een migratieachtergrond in de raadszaal’ dat hij met Zeki Arslan en Peter Zwaga uitvoerde in opdracht van de VNG en het ministerie van BZK. Zij spraken met verschillende lokale politieke ambtsdragers met een migratieachtergrond over de barrières die zij in hun carrière zijn tegengekomen.

Weak ties

Hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Amsterdam Jean Tillie noemde ook het belang van herkenbaarheid van de politiek, want mensen zoeken de mensen op wie ze lijken. Hij noemde daarbij ook het belang van weak ties, de vage kennis die een rol speelt bij de introductie in een nieuwe omgeving. Tillie raadde verder aan mensen niet alleen op ervaring te selecteren, maar ook op vaardigheden. Zodat op kandidatenlijsten niet alleen mensen komen op basis van wat ze al hebben gedaan, maar ook vanwege van wat ze kunnen.

Beleid aanscherpen

Doel van de online bijeenkomst was ervaringen en kennis uit te wisselen, onderzoeksvragen te inventariseren en beleidsacties aan te scherpen, zodat meer mensen met een migratieachtergrond in het openbaar bestuur komen. De expertmeeting was georganiseerd door de VNG, de Wethoudersvereniging en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, binnen het samenwerkingsverband Democratie in Actie.