Raad heeft recht op informatie, tenzij strijdig met openbaar belang

Raadsleden hebben recht op informatie van het college, tenzij het openbaar belang zich daar aantoonbaar tegen verzet. Ook een beroep op privacy houdt geen stand wanneer de gemeenteraad van mening is dat hij inzage wil in de hoogte en omvang van de vertrekregelingen voor gemeentelijke topambtenaren, als het college de weigergronden onvoldoende motiveert. Dat leert een recente casus in Roermond.  

De kwestie in Roermond ging over de wens vanuit de gemeenteraad om inzage te krijgen in de bijzonderheden over vertrekregelingen die enkele Roermondse topambtenaren met de gemeente sloten. De Liberale Volkspartij Roermond (LVR), die onder meer de omstreden ex-wethouder Jos van Rey als raadslid telt, vroeg het college meermaals inzage in stukken rondom een contract dat de gemeente afsloot met een tijdelijk aangestelde concerndirecteur, onder meer over inhuur en salaris. Wat betreft de afspraken in de vertrekregelingen kreeg de LVR aanvankelijk nul op het rekest. 

Wending 

Het conflict kreeg daarna een verrassende wending: burgemeester Rianne Donders vond in de vorm van een motie niet alleen de LVR, maar nagenoeg de hele raad tegenover zich. De gemeenteraad had over de kwestie advies ingewonnen bij de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, de VNG en zelfstandig consultant Olaf Schuwer. Die adviezen sterkten de raad in zijn opvatting dat het college met informatie over de brug moest komen. Schuwer wees erop dat de minister in de Tweede Kamer duidelijk heeft gemaakt dat een beroep op de verschoningsgrond "verstrekken in strijd met het openbaar belang" tot de hoge uitzonderingen moet behoren.

Wet Openbaarheid van Bestuur

De VNG wees er op dat informatie die op grond van de wet openbaarheid van bestuur openbaar is, niet kan worden geweigerd. En wanneer het college zich beroept op 'strijd met het openbaar belang' moet dat op nadrukkelijke wijze gebeuren en zal de raad moeten beoordelen of hij dit beroep aanvaardt.

Motie 

Een motie over de informatieplicht door het college (artikel 169 lid 3 Gemeentewet) werd door bijna de hele raad aangenomen, onder verwijzing naar de Gemeentewet. Die bepaalt dat aan de raad mondeling of schriftelijk de door een of meer leden gevraagde inlichtingen dient te worden verstrekt, tenzij het verstrekken ervan in strijd is met het openbaar belang. De ondertekenaars van de motie zijn van mening dat het college van B&W in de toelichting op de weigering de weigering onvoldoende onderbouwde.

Donders erkende dat de raad recht heeft op de gevraagde informatie, maar dat de privacy van de betrokken (ex-)ambtenaren in deze kwestie voorgaat. Ze vraagt zich af of de raad ondanks dat recht daar in alle gevallen een beroep op moet doen. Andere fracties waren van mening dat de LVR misschien wel te veel het naadje van de kous wilde weten. Maar zij vonden de burgemeester wel te star in haar weigering.

Gemeentewet 

De Gemeentewet omschrijft het begrip openbaar belang niet nader, maar het is een begrip waarop het college zich slechts in uitzonderlijke gevallen kan beroepen. Als dat gebeurt, moet het aan de raad worden uitgelegd. Die moet toestemming geven. 

Meer informatie

Wie meer wil weten over de rechten van raadsleden en gemeenteraden kan terecht op de pagina rechten van de raad op de website van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Raadsleden met vragen kunnen ook een mail sturen naar: info@raadsleden.nl