Raad kiest wethouders na openbare pitch

De verkiezing van wethouders in de gemeente Landsmeer is verlopen na een openbare pitch van kandidaten. De raad in de Noord-Hollandse gemeente koos voor een andere selectiewijze om zo meer transparantie en raadsbrede steun voor de selectie van wethouders te krijgen. Het voorstel voor een openbare pitch was bedacht door VVD-raadslid Niels Bonenkamp.

De raad in Landsmeer besloot in gezamenlijkheid dat alle partijen, coalitie én oppositie, kandidaten voor het wethouderschap naar voren konden schuiven. De kandidaten konden een brief sturen om vervolgens door een openbare pitch voor de gehele raad een persoonlijke toelichting te geven. De raad had geen maximum gesteld aan het aantal kandidaten. 

Veel belangstelling van inwoners

De oproep leverde uiteindelijk slechts drie kandidaten op. De belangstelling van de inwoners van Landsmeer voor de openbare pitch was groot, omdat zij wilden meemaken hoe zo’n bijzondere procedure zou verlopen. Zij moesten het doen met drie kandidaten die hun kandidatuur in het openbaar in de raad toelichtten. De raad koos uiteindelijk twee nieuwe wethouders uit de drie kandidaten. 

Voorstel voor openbare pitch 

De openbare pitch van wethouderskandidaten was een initiatief van de VVD-fractie in de raad van Landsmeer. De grootste partij in de raad zag er ook een poging in om aan te kunnen sluiten bij het bestaande minderheidscollege. Landsmeer werkte in de raadsperiode 2014-2018 met een minderheidscollege dat steun genoot van de raad. Voor de nieuwe raadsperiode mikte de raad, die sinds de verkiezingen 8 fracties op 15 zetels telt, opnieuw op een raadsbreed programma. De twee grootste partijen (VVD en D66) stelden een overkoepelend programma op dat door 14 van de 15 raadsleden werd onderschreven. Dat raadsbrede programma moet door één college uitgevoerd worden. Een breed draagvlak voor de wethouders in de raad is daarbij belangrijk. ‘’Dat zorgt tot en met het eind voor het continue verantwoording afleggen voor de hele raad’’, stelt Bonenkamp. 

Tips voor betere selectieprocedure 

Voor volgende keer hoopt Bonenkamp dat de fracties al kandidaten gereed hebben. Tevens ziet hij dan een soort voorselectie voor zich. Dit om in te spelen op het commentaar dat de openbare pitch een reden kan zijn voor mensen om zich niet te kandideren. Voor de volgende keer zou zijn voorstel dan ook bestaan uit een tweetrapsraket: eerst een selectie door een commissie, die de beste kandidaten selecteert, om vervolgens alsnog een openbaar deel in de vorm van een pitch te houden. 

Traditionele keuze 

Bonenkamp is zelf inmiddels tot parttime wethouder benoemd in buurgemeente Oostzaan. Zelf is hij benoemd op de traditionele wijze. In Oostzaan verliep de verkiezing van de wethouder nog traditioneel, waarbij een klassieke meerderheidscoalitie een wethouder van buitenaf voordroeg.

De selectie van wethouders is in de meeste gemeente voorbehouden aan de coalitiepartijen, die daarover afspraken maken in de onderhandelingen. Slechts een handvol gemeente heeft de afgelopen jaren een andere procedure toegepast. In Harlingen, Grave, Almelo en dit jaar in Hilvarenbeek heeft de raad kandidaten gevraagd te solliciteren bij de raad. Een openbare toelichting in de raadszaal zoals in Landsmeer was daarbij geen onderdeel van de procedure.