Raad van State spreekt zich niet uit over de agendering van raadsvergaderingen

De uitspraak volgt op een conflict tussen voormalig raadslid Jo Palmen en de gemeente Brunssum. Palmen was naar de rechtbank gestapt omdat de raad zonder verdere motivatie besloot om bepaalde onderwerpen niet te behandelen in de door hem aangevraagde besloten raadsvergadering. De uitspraak van de Raad van State laat zien dat raadsleden geen motivering nodig hebben om bepaalde onderwerpen wel of niet te behandelen in vergaderingen. 

In samenwerking met vier raadsleden had Jo Palmen een verzoek ingediend voor een besloten raadsvergadering over het grondvraagstuk tussen hem en de gemeente. Toen bij vaststelling van de agenda werd besloten door een meerderheid van de raad om het onderwerp niet te behandelen, besloot het raadslid naar de rechtbank te stappen. Palmen achtte dat de politieke weg doodliep omdat ook de burgemeester van Brunssum en gouverneur van Limburg niet ingrepen. De rechtbank in Maastricht besloot echter dat zij zich niet kan en mag uitspreken over een politiek en democratisch proces.

Belangenverstrengeling

De zaak kreeg landelijke aandacht omdat Palmen als raadslid tijdens vergaderingen meestemde over de kwestie en niet veel later werd voorgedragen als wethouder. Hoewel Palmen bij de behandeling van de zaak de grond had doorverkocht aan zijn zoon, werd dit hem door de oppositiepartijen en burgemeester Winants zwaar aangerekend. Winants stelde dat de benoeming van Palmen een hoog, ernstig integriteitsrisico met zich mee zou brengen. Dit leidde er ook toe dat minister Ollongren van Binnenlandse Zaken zich uitsprak over de zaak. Zij stelde dat Palmen moest bedanken voor de functie vanwege de mogelijke integriteitsrisico’s. Uit een second-opinion-onderzoek uitgevoerd door de hoogleraren Douwe-Jan Elzinga en Arno Korsten kwam naar voren dat er weliswaar aanleiding was voor kwetsbaarheden met zekere integriteitsrisico’s, maar dat Palmen tot de verkiezingen van 2018 wethouder kon worden.

Juridische procedure

Palmen besloot om de zaak voor te leggen aan de Raad van State nadat de rechtbank in Maastricht geen uitspraak deed. Het instituut handhaaft de beslissing van de rechtbank omdat er geen actueel en reëel belang van Palmen is bij de besluitvorming. Het feit dat de raadsvergadering heeft plaatsgevonden en de raadsagenda middels een meerderheid is goedgekeurd, betekent dat zij zich niet principieel kunnen uitspreken over de zaak.

Stand van zaken

De huidige stand van zaken in het conflict is dat burgemeester Winants in 2018 is afgetreden vanwege de benoeming van Palmen tot wethouder. Onder leiding van waarnemend burgemeester Gerd Leers is een procedure opgestart om de zaak op te lossen. Middels een grondruil is een einde gekomen aan het conflict wat sinds 1976 gaande was.

Meer informatie

De uitspraak van de Raad van State is hier te vinden.