Raad ziet preventief toe op college over verbonden partijen

Raad ziet preventief toe op college over verbonden partijen

DEN HAAG – De gemeenteraad heeft sinds 1 februari een nieuwe taak: preventief toezicht op de besluiten van het college van B&W om privaatrechtelijke rechtsvormen op te richten. Het is niet langer aan de Gedeputeerde Staten om toezicht te houden op het college van B&W op dit punt, maar de raad gaat daar voortaan over. 

Voor de verwezenlijking van beleidsdoelen zijn er voor gemeenten twee wegen: de privaatrechtelijke en publiekrechtelijke. De handreiking verzelfstandiging en samenwerking bij decentrale overheden geeft enkele handvatten waaraan de raad kan vasthouden bij de keuze voor de te gebruiken organisatievorm.   

Stappen voor de raad

De nieuwe handreiking zet in vier stappen op een rij wat de raad te doen heeft.

Openbaar belang

De eerste stap voor de raad is het bepalen van het openbaar belang dat gediend is met de taakuitoefening. Daarmee wordt bepaald of er daadwerkelijk een openbaar belang is en of dit openbaar belang na verloop van tijd nog steeds aanwezig is. Hierdoor moet het voor raadsleden inzichtelijk worden waarom een bepaalde organisatie in het leven is geroepen. 

Inhoud taakbehartiging

Stap twee behelst het zo concreet mogelijk in kaart brengen wat de taak van de nieuwe organisatie is. Qua taken kan onderscheid worden gemaakt tussen doe-taken, meer uitvoeringsgerichte taken en zwaardere publiekrechtelijke bevoegdheden. Een zo concreet mogelijk omschreven taak maakt het voor raadsleden gemakkelijk om te controleren of de afgesproken taak wordt uitgevoerd. Hiermee wordt voorkomen dat de taakuitvoerder op eigen houtje taken gaat uitvoeren. 

Voorkeur uitvoeringsvorm

In stap 3 kan de raad haar voorkeur uitspreken voor een uitvoeringsvorm. Vaak wordt voor verzelfstandiging gekozen, maar de taak kan ook binnen de gemeenteworden uitgevoerd. In dat kader heeft de raad een belangrijke raak bij het kiezen van de uitvoeringsvorm, omdat de gemeentelijke belangen daadwerkelijk moeten worden gewaarborgd.

Controle en zeggenschap

Voorts is stap 4 van belang voor de positie van de raad. Indien verzelfstandiging wordt beoogd, betekent dat niet per se dat de raad niet of nauwelijks zeggenschap heeft over eventuele problemen in de uitvoering. Het behouden van zeggenschap door de raad vindt plaats op de volgende drie manieren.Ten eerste kan de raad in een eigenaarsvergadering invloed uitoefenen. Belangrijke en strategische beslissingen moeten in dat geval uiteraard wel door de eigenaarsvergadering worden genomen, anders heeft de raad slechts een controlerecht. Ten tweede is het voor het gemeentebestuur mogelijk om zitting te nemen in het bestuur van de verbonden partij. Indien dat bestuur verantwoordelijk is voor uitoefening van de opgedragen taken, kan invloed worden uitgeoefend. Hierbij dient te worden opgemerkt dat belangenverstrengeling dient te worden voorkomen. Ten derde kan worden bedongen dat bepaalde besluiten zijn voorbehouden aan de goedkeuring van het gemeentebestuur. Hiermee wordt een bepaalde mate van zeggenschap op de taakuitvoering verworven door de raad.

Meer informatie

Voor wie meer informatie wil, kan daarvoor de volledige tekst van de handreiking verzelfstandiging en samenwerking bij decentrale overheden hier lezen.Voor wie meer greep en controle wil krijgen op verbonden partijen heeft Raadslid.Nu een 12-punten-stappenplan gemaakt. Voor dat stappenplan en het format verbonden partijen klik hier

 

Bron: Raadslid.Nu, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, 10 februari 2016.

Social media: Raadslid.Nu is ook te volgen op Twitter (@RaadslidNu), Facebook en Linkedin.

Raadslid.Nu is de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en staat voor een sterke en krachtige positie van gemeenteraden ten behoeve van het functioneren van de lokale democratie.

Wist u dat sinds de wijziging van het rechtspositiebesluit voor raads- en commissieleden, de gemeente de contributie van de beroepsvereniging vergoedt, waarvan een raadslid in verband met de uitoefening van zijn functie lid is. 

Nog geen lid van de vereniging? Een collectief lidmaatschap kost maar 35 euro per persoon en commissieleden en fractieondersteuners vallen, wanneer zij ook aangemeld zijn, binnen een collectief lidmaatschap. Het individueel lidmaatschap kost 75 euro. Aanmelden kan hier!