Raadsleden zijn dé ambassadeurs van de lokale democratie

Raadsleden zijn de belangrijkste ambassadeurs voor het aanzien van de lokale democratie. Ruim driekwart van de reacties op een twitterpeiling van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden onderstrepen deze stelling die geplaatst werd tijdens bijeenkomsten “Op tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen” in Oss en Apeldoorn. Centrale vragen in deze bijeenkomsten waren: hoe vinden we nieuw talent voor de raad en hoe behouden we raadsleden.

Voor raadsleden zijn vier competenties van cruciaal belang: integriteit, communicatief zijn, verbindend vermogen en in staat zijn om te kunnen gaan met tegengestelde verwachtingen. Albertine van Vliet-Kuiper, voormalig burgemeester van Amersfoort en ex-raadslid in Apeldoorn, gaf dat namens de Raad voor het Openbaar Bestuur de deelnemers mee in de bijeenkomst in Apeldoorn.

Volgens Van Vliet is het ook belangrijk dat raadsleden zichzelf voortdurend een spiegel durven voor te houden en anderen durven te vragen of ze wel goed bezig zijn. Scholing van raadsleden is onmisbaar want het raadslidmaatschap is volgens Van Vliet een vak, en dus moet je dingen leren.

Houding en gedrag in de raadszaal

Voor het aanzien van de lokale democratie is het volgens Van Vliet ook belangrijk dat raadsleden hun houding en gedrag in de raadszaal verbeteren. Het is een misvatting dat inwoners het gekissebis waaraan raadsleden zich schuldig maken altijd positief waarderen, zo betoogde het Rob-lid. Volgens de Rob, die onderzoek deed naar het politieke ambt, is de persoon van het raadslid belangrijker dan de partij- of coalitieprogramma.

Burgemeester Antoine Walraven van Mill en St.Hubert onderstreepte in de bijeenkomst in Oss dat er meer opleidingsbudget moet komen voor raadsleden.

Emoties vertolken van inwoners

In en rondom de bijeenkomsten in Oss en Apeldoorn werd er ook gepeild wat de belangrijkste rol van de raad is: het vertolken als volksvertegenwoordiger van emoties en opinies van de inwoners of vakinhoudelijke kennis op beleidsterreinen. Uit de gelijktijdige twitterpeiling over een stelling met deze strekking bleek dat een krappe meerderheid de voorkeur geeft aan de kennis van beleidsonderwerpen boven het vertegenwoordigen van ideeen en emoties van inwoners. Opvallend was dat rondom de bijeenkomst in Oss de voorkeur werd gegeven aan het vertegenwoordigen van emoties en opinies als belangrijkste rol voor raadsleden. In Apeldoorn was er een fors grotere meerderheid van mening dat het voor raadsleden het belangrijkste is om vakinhoudelijke kennis te hebben.

Stellingen

De stellingen die in Oss en Apeldoorn besproken zijn, werden via een peiling op twitter ook aan anderen voorgelegd. Op de eerste stelling werd 68 keer gestemd, op de stelling over de permanente werving door gemeenten werd 70 keer gestemd en op de stelling over het aanzien van de lokale democratie brachten 84 volgers hun stem uit.

De uitkomsten van de twitterpeiling:

Stelling 1 - Het vertegenwoordigen van ideeën en emoties van inwoners is voor raadsleden belangrijker dan kennis over beleidsonderwerpen.

Stelling 2 - Raadsleden zijn de belangrijkste ambassadeurs voor het aanzien van de lokale democratie.

Stelling 3: Gemeenten moeten permanent bezig zijn met de werving van nieuwe raadsleden.

Pro Demos

De bijeenkomsten in Oss en Apeldoorn zijn georganiseerd door Pro Demos in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en de Vereniging van Griffiers. Er namen 120 raadsleden, griffiers, burgemeesters en vertegenwoordigers van de plaatselijke besturen van politieke partijen deel.