Raadslidmaatschap steeds tijdrovender, wens voor fulltime raadslidmaatschap in grote gemeenten
Het aantal uren dat gemeenteraadsleden per week kwijt zijn aan hun werk als raadslid is gestegen. In twee jaar tijd is dat gemiddeld meer dan een uur extra per week: 17,17 uur tegenover 16,03 bij de vorige meting in 2017. In grote gemeenten is dit zelfs bijna 25 uur per week. De meerderheid van raadsleden in grote gemeenten spreekt zich ook uit voor fulltime raadslidmaatschap.
Raadsleden uit grote gemeenten (150.000+ inwoners) besteden gemiddeld 24,9 uur per week aan het raadswerk, tegenover 12,8 uur in gemeenten onder de 15.000 inwoners. Oppositieraadsleden zijn iets meer tijd kwijt dan raadsleden uit de coalitie; 17,9 om 16,7 uur. Ondanks de stijging zijn veruit de meeste raadsleden wel te spreken over hun tijdsbesteding: 63,2% is tevreden en 20,9% zou zelfs meer tijd aan de raad willen besteden. Slechts 15,9% wil er minder uren in steken. Dit alles blijkt uit het Nationaal Raadsledenonderzoek 2019 van kennispartner Daadkracht.
Vergoeding
Meer raadsleden zijn tevreden over de maandelijkse vergoeding dan twee jaar geleden. Destijds vond 50,3% de vergoeding te laag, nu is dat nog maar 42,5%. Eind 2018 is bepaald dat vergoeding voor raadsleden met terugwerkende kracht omhoog gaat per ingang van de huidige raadsperiode op 28 maart 2018. In de grootste drie gemeenten is nog wel veel ontevredenheid; daar vindt 70,6% van de raadsleden de vergoeding te laag.
Fulltime
Een ruime meerderheid van raadsleden uit 150.000+-gemeenten vindt dat het raadslidmaatschap best een fulltimefunctie kan worden; 65,2%. Dit in groot contrast met raadsleden uit gemeenten met minder dan 15.000 inwoners, waar slechts 17,5% het hiermee eens is. Hoe groter de gemeente, hoe meer raadsleden hier voorstander van zijn. Onder alle raadsleden is er geen meerderheid voor het raadslidmaatschap als voltijdsbaan; 39% is voorstander, 16,2% is neutraal en 44,8% is tegenstander.
Verlof
Van de raadsleden die naast het raadslidmaatschap een betaalde baan heeft is een kleine meerderheid van 54,5% is tevreden over de ruimte of verlofmogelijkheden die zij van hun werkgever krijgen voor het uitvoeren van het raadslidmaatschap. 20,7% is hier niet tevreden over. Voorzitter Bahreddine Belhaj van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden ziet hier zorgpunten in: ‘’Vooral raadsleden uit grote gemeenten zijn veel tijd kwijt aan het werk en hun vergoeding staat niet in verhouding tot de geleverde inzet. Wij delen de ontevredenheid van deze leden over de verlofmogelijkheden en gaan met hen in gesprek over hoe het lidmaatschap het beste kan worden ingevuld.’’
Vergadermodellen
Het onderzoek gaat ook in op de verschillende vergadermodellen, van commissiemodel tot BOB-model of slechts plenaire vergaderingen. Van de raadsleden in gemeenteraden met plenaire vergaderingen (zonder commissies) geeft 66,7% aan tevreden te zijn over de tijdsbesteding, onder raadsleden in gemeenteraden met agendacommissies is dit 55,5%. Dit verschil is opmerkelijk omdat de tijdsbesteding onder raadsleden in deze twee groepen vergelijkbaar is met respectievelijk gemiddeld 17,2 en 16,9 uur per week.
Onderzoek
Deze cijfers komen uit het Nationaal Raadsledenonderzoek, voor de zesde maal uitgevoegd door kennispartner bureau Daadkracht. De vragenlijst is door 1623 raadsleden ingevuld en is representatief voor de het totaal van 8619 raadsleden van Nederland. Het gehele onderzoek en de voorgaande edities (2007, 2009, 2012, 2014, 2017) van het Nationale Raadsledenonderzoek zijn te vinden op www.nationaalraadsledenonderzoek.nl.
Meer over dit onderzoek
Raadsleden zonder commissies meest tevreden over tijdsbesteding
Raadsleden 100.000+ gemeenten zien fulltime raadslidmaatschap als middel niet als doel