Rekenkamer Utrecht: gemeente moet huiswerk overdoen

Doelstellingen die bij lange na niet gehaald zijn, gebrekkige inhoudelijke en financiële onderbouwing en de raad die onvoldoende geïnformeerd is. De gemeente Utrecht is de grip op haar verduurzamingsplannen van het gemeentelijk vastgoed kwijt. Dat constateert de Rekenkamer Utrecht, die aandringt op een herijking van de plannen en het inzichtelijk en volledig informeren van de gemeenteraad.

Slechts 2 van de geplande 344 gemeentelijke gebouwen in Utrecht zijn sinds 2018 verduurzaamd. De Rekenkamer pleit zodoende voor het herijken van de vastgoed verduurzamingsplannen (Versnellingsopgave Energieneutraal Kernvastgoed) en beveelt aan om na te gaan waarom de eerder gestelde doelen niet behaald zijn. “Maak op basis daarvan expliciet welke stappen gezet moeten worden om doelen wel te kunnen realiseren”, aldus de Rekenkamer. Hoewel niet expliciet in het rapport benoemd, zullen de hernieuwde plannen en doelstellingen behandeld moeten worden in de gemeenteraad.

Grip krijgen

Daarnaast dringt de rekenkamer aan om te laten zien “in hoeverre extra geld kan bijdragen aan de oplossing van het probleem […] en het realiseren van gestelde doelen”. Dit helpt de gemeente niet alleen om weer grip te krijgen, maar biedt tevens zicht op de voortgang en realisatie van de verduurzamingsopgave.

Bovendien moet de raad in het vervolg tijdig en inzichtelijk geïnformeerd worden. Op deze manier kan de gemeenteraad zijn controlerende taak en koersbepalende rol weer naar behoren uitoefenen, derhalve bijdragen aan de inhoudelijke en financiële onderbouwing, alsmede het herijken en behalen van de doelstellingen.

Nauwelijks van de grond

In 2018 stelde de gemeente Utrecht zich tot doel om 344 gemeentelijke gebouwen energieneutraal te maken. Voor het jaar 2023 was het de bedoeling om 57 gebouwen te verduurzamen. In het rekenkamerrapport ‘Onbegonnen werk’, een onderzoek naar de verduurzaming van gemeentelijke vastgoed, kan de Rekenkamer dan ook niet anders dan “concluderen dat het Versnellingsopgave Energieneutraal Kernvastgoed nauwelijks van de grond komt”.

Daarnaast “ontbreekt het aan een deugdelijke financiële en inhoudelijke onderbouwing van de manier waarop verduurzaming van vastgoed tijdig gerealiseerd kan worden”. De rekenkamer kan dan ook niet anders dan constateren dat de gemeente “geen grip op planning, voortgang en realisatie van deze opgave” heeft.

Raad ongeïnformeerd

Bovenal komt naar voren dat de gemeenteraad niet inzichtelijk is “geïnformeerd over de voortgang en realisatie van het plan”. Zo had de raad maar beperkt zicht op de doelen en middelen, en geen enkel zicht op de voortgang van de verduurzaming.

De Utrechtse raad, bewust van het feit dat hij geen inzicht had, drong regelmatig aan op betere, meer inzichtelijke en volledige informatievoorziening. Desondanks moet de Rekenkamer vaststellen dat het college van burgemeester en wethouders er tot op heden onvoldoende in geslaagd is.

Meer informatie

Het volledige rekenkamerrapport “Onbegonnen werk” kunt u hier vinden. Naast het rapport heeft de Rekenkamer Utrecht een infographic en een publiekssamenvatting uitgebracht.

De Rekenkamer

Dit is de eerste aflevering in een serie over Rekenkamerrapporten die aanbevelingen en adviezen geven aan de gemeenteraad.

De rekenkamer is een nuttige en noodzakelijke hulptroep van de gemeenteraad. In de leeromgeving vind u meer informatie over de rekenkamer, zoals een animatie over de rekenkamer als hulptroep.