Rekenkamercommissie Ede: ‘Wonen is meer dan huizen bouwen’

Woningnood: ook de gemeente Ede heeft een grote woonopgave. Als de raad zich alleen op het bouwen van huizen concentreert, gaat het fout. Het is ook belangrijk dat de raad duidelijk maakt wat voor type woningen Ede wil en wat wonen en leven in Ede betekent.

Dat valt terug te lezen in het rapport “Wonen is meer dan Bouwen” van de Rekenkamercommissie Ede. De commissie heeft onderzocht of de grote woonopgave voor de Gelderse stad ook de beoogde resultaten heeft opgeleverd.

Actuele woonvisie

De conclusie: er is te veel gefocust op het bouwen van woningen. “Kwaliteit van bestaande woningen, verduurzaming, zorg en wonen en huisvesting van bijzondere doelgroepen” zijn hierdoor “op de achtergrond geraakt”. Het is daarom de aanbeveling van de rekenkamer om als gemeenteraad te komen tot een actuele woonvisie, waarbij niet alleen aandacht uitgaat naar het bouwen van nieuwe huizen.

Rekenkamercommissie Ede: “Veranker als gemeenteraad de huidige ambities op het vlak van wonen in een nieuwe woonvisie. Een aandachtspunt daarbij is dan wel dat de focus niet álleen op het woningbouwprogramma en de woningproductie komt te liggen, omdat wonen meer is dan dat”.

Raad moet rol pakken

Een tweede aanbeveling van de rekenkamercommissie is dat de gemeenteraad zijn eigen rol goed in beeld heeft. Ook moet hij eisen stellen aan hoe en welk moment hij geïnformeerd en betrokken wil worden.

Wat betreft de totstandkoming van de Woonvisie 2030 (het huidige visiestuk op het toekomstig woonbeleid van de gemeente Ede) was de raad betrokken en geïnformeerd. De focus van de raad lag hierbij echter te veel op de bouw van woningen.

De rekenkamercommissie: “Van een beschouwing in brede zin is geen sprake, […] sturing op woonbeleid gaat bij de raad al heel snel over individuele bouwprojecten, zonder dat de grote lijn ter sprake komt”. Dat zou in een nieuwe woonvisie anders moeten.

Controleren en kaderstellen

“Zet als gemeenteraad in op de navolgbaarheid van het beleid en maak duidelijke afspraken over de monitoring en evaluatiemomenten met het college” luidt de tweede aanbeveling die de rekenkamercommissie aan de raad doet. Op deze manier kan de raad zorgen voor voldoende houvast in haar controlerende werkzaamheden. Bij een goede woonvisie hoort immers ook een goede controle op de naleving daarvan.

Dit sluit goed aan bij de laatste aanbeveling van de Rekenkamercommissie Ede aan de gemeenteraad. “Neem als gemeenteraad een brede kaderstellende en controlerende rol in het woondomein”.

Het is immers niet alleen de gemeente die gaat over woonbeleid: ook de provincie en regio spelen een belangrijke rol. “Het is daarom van belang als gemeenteraad de vinger aan de pols te houden, zodat op tijd wensen en bedenkingen op het gebied van wonen (en breder dan alleen woningproductie) aan het college kunnen worden meegegeven”, aldus de rekenkamercommissie.

De nieuwe rekenkamer

Door de Wet versterking decentrale rekenkamers, die begin dit jaar van kracht is gegaan, mogen raadsleden geen onderdeel meer uitmaken van de rekenkamer. De Rekenkamercommissie Ede bestaat uit vijf externe leden: zij zullen vóór 1 januari 2024 opnieuw door de raad benoemd moeten worden.

Om raden en rekenkamers te helpen bij de transitie, en te komen tot een nieuwe rekenkamer is er een handig stappenplan “Naar de nieuwe lokale Rekenkamer” opgesteld. Het stappenplan helpt alle gemeenteraden om tot de nieuwe rekenkamer te komen waarbij een sterke verbinding tussen raad en rekenkamer het uitgangspunt is. U vindt het stappenplan hier.

Meer informatie

Het volledige rapport “Wonen is meer dan Bouwen. Rekenkameronderzoek woonbeleid gemeente Ede”. Er is ook een overzichtelijke graphic beschikbaar.

De Rekenkamer

Dit artikel is een aflevering in een serie over Rekenkamerrapporten die aanbevelingen en adviezen geven aan de gemeenteraad. Eerder zijn o.a. verschenen:

• Rekenkamer Utrecht: Gemeente moet huiswerk overdoen (winnaar van de Goudvink 2022)
• Rekenkamer Vijfheerenlanden: Maak bestrijding zorgfraude prioriteit
• Rekenkamer Nijmegen: Raad moet invloed geven op afvalbeleid

Voor meer artikelen uit deze reeks kunt u ook de themapagina Rekenkamer bezoeken.