Samenwerken gaat voor profileren

Met het mysterie rondom de naam ‘Stopera’ opende raadslid Kune Burgers op 13 mei 2023 de Raadsacademie in het stadhuis van de gemeente Amsterdam. In een samenwerking ontwikkelden de Vereniging van Noord-Hollandse gemeenten en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden een ochtendprogramma met als overkoepelend thema ‘profileren en samenwerken’. 

Roderik van Grieken, directeur van het Nederlands Debatinstituut en raadslid in Hilversum, deelde zijn inzichten aan de hand van stellingen. In de plenaire discussie die volgde, werd dit onderwerp besproken met hulp van een discussiepanel, bestaande uit Ziggy Klazes, GroenLinks raadslid in Haarlem en Kune Burgers, VVD raadslid in Amsterdam. Het gesprek werd geleid door Ruurd Palstra, griffier van de gemeente Velsen.Na de plenaire sessie vonden twee deelsessies plaats. Expert Corrie Steenbergen nam deelnemers mee in de wereld van de Wet Open Overheid en onderzoeker Bram van den Berg van het Nederlands Jeugdinstituut ging in op de rol van raadsleden bij de ontwikkeling van het jeugdbeleid.

Samenwerken gaat voor profileren

De vraag ‘wat is goed voor de stad?’ moet volgens Roderik van Grieken centraal staan bij de afweging tussen samenwerken en profileren. Als raadsleden proberen zichzelf of hun partij in de kijker te spelen, doet dat af aan het inhoudelijke debat. Het kan voor de oppositie verstandig zijn om de samenwerking met coalitiepartijen op de zoeken in plaats van de voorstellen van de coalitie consequent af te wijzen. Tijdens een gesprek tussen deelnemers kwam de wenselijkheid van het ‘saaie’ debat ter sprake. Dat een debat plaatsvindt zonder veel spanning en profilering en dat de focus op de inhoud ligt, betekent niet dat er geen goed debat gevoerd wordt. Daarbij is het zo dat niet profileren een goed beeld afgeeft aan inwoners. Als je profileert door de ander zwart te maken, straalt dat niet positief af op de zender en de politiek: ‘Als je elkaar uitmaakt voor rotte vis, dan denkt iedereen dat het ook rotte vis is’.

Burgerparticipatie is geen heilige graal

Burgerparticipatie is geen heilige graal, aldus Roderik van Grieken. Raadsleden moeten rekening houden met de kennisverschillen tussen politici en inwoners. Ook zullen veel inwoners niet deelnemen aan participatieprojecten en kan participatie  leiden tot teleurstelling bij burgers wanneer de door hen gedeelde mening niet rijmt met het door de gemeenteraad genomen besluit. Participatieprojecten waarbij politici de regie nemen en burgers goed geïnformeerd worden, hebben volgens Roderik de meeste kans van slagen. Deelnemers wezen hierbij op de grote waarde van kennis uit de samenleving.

Meer nadenken, minder lezen

Raadsleden zouden minder moeten lezen en meer moeten nadenken. Met de grote hoeveelheid stukken die raadsleden krijgen, is het effectief om eerst de samenvatting te lezen. Daarna kun je nadenken over het onderwerp en een mening vormen. Op basis daarvan kun je relevante vragen stellen en een veel beter debat voeren, aldus Roderik van Grieken. Corrie Steenbergen voegde daaraan toe dat raadsleden niet altijd meteen aan de slag hoeven met alle stukken die zij ontvangen. Zij hebben de mogelijkheid om stukken terug te sturen als er geen alternatieven of scenario’s zijn genoemd.

Wet open overheid

Waar moet je rekening mee houden met de Wet open overheid (Woo)? En wat betekent de Woo voor jouw raad? Expert Corrie Steenbergen, sinds 2022 Concernprojectleider Implementatie Woo, deelde praktische tips en handvaten voor raadsleden.

Drie praktische tips uit de deelsessie:

• Bepaal het ambitieniveau van de raad! Kijk af bij raden die het goed doen en bepaal gezamenlijk wat het ambitieniveau van de raad is.
• Wie is de contactpersoon? Elk bestuursorgaan dat onder de Woo valt moet een contactpersoon aanwijzen waarbij iedereen terecht kan met vragen over de beschikbaarheid van overheidsinformatie.
• Wees als raadslid gewaarschuwd. Raadsleden kunnen openbaarheid weigeren op basis van de uitzonderingsgronden. Indien geen geldige beargumentering, kan je WhatsApp of mailwisseling openbaar gemaakt worden als je met gemeentebestuurders communiceert.

Wil je meer informatie over de Woo en wat jouw raad nog moet doen? Meld je dan aan voor de ALV Raadsacademie op zaterdag 10 juni.

Jeugdbeleid

Hoe kan het groeiende jeugdzorgbeleid worden verklaard? Op die vraag gaf Bram van den Berg van het Nederlands Jeugdinstituut tijdens een deelsessie antwoord. Onder andere de hoge prestatiedruk die kinderen ervaren en de individualisering van opvoeding spelen hierbij een grote rol.

Tijdens de sessie werd een aantal concrete adviezen gegeven:

•  Verplaats de focus, die nu vooral ligt op intensieve hulp, meer naar de directe omgeving van het kind.
• Ga of blijf inzetten op preventieve maatregelen.
• Kies voor duurzame verandering in plaats van wisselend beleid.

Meer informatie

Op de Leeromgeving vindt u meer informatie over de Woo, geheimhouding en vertrouwelijkheid.

Op de Leeromgeving is ook meer informatie te vinden over jeugdbeleid en het sociaal domein.

Bekijk hier de presentatie over het ontstaan van de Woo.

Bekijk hier de presentatie over raadsleden en jeugdbeleid. 

Raadsleden die adviezen en/of tips hebben, kunnen zich melden via info@raadsleden.nl