Stemming bij benoeming personen is geheim

DEN HAAG – De Vereniging van Griffiers (VvG) en Raadslid.Nu, Nederlandse de Vereniging voor Raadsleden, roepen de leden van de Tweede Kamer op om zich te bezinnen over een voorstel van minister Plasterk om de Gemeentewet/Provinciewet te wijzigen. De VvG en Raadslid.Nu doen dit in een brief aan de Tweede Kamer.

Het betreft de wijziging over de (her)benoeming en ontslag van 'politieke ambtsdragers' (Commissaris van de Koning, de gedeputeerde, de burgemeester en de wethouder). De minister stelt voor deze niet meer schriftelijk te laten plaatsvinden, maar hoofdelijk. Artikel 31 van de Gemeentewet/Provinciewet, waarin is vastgelegd dat de stemming over personen voor het doen van benoemingen, voordrachten of aanbevelingen geheim is, zou geen betrekking hebben op politieke ambtsdragers. De minister onderbouwt die stelling met het argument "dat bij dergelijke stemmingen immers de vertrouwensvraag aan de orde is". De Vereniging van Griffiers en de raadsledenvereniging delen deze opvatting niet.

Stemming is geheim

In de brief geven de verenigingen aan dat de benoeming van personen geheim is vanwege de volgende twee fundamentele redenen:

- De stem op een persoon dient de stemgerechtigde volledig vrij te kunnen uitbrengen zonder enige druk van buitenaf. Het betreft een persoonlijke keuze van de kiezer en die keuze moet hij/zij in alle vrijheid kunnen maken. Die waarborg is er alleen bij schriftelijke stemming en niet bij hoofdelijke stemming;

- De gekozene dient niet belast te worden met de kennis wie er wel of niet op hem/haar heeft gestemd. Die kennis kan immers leiden tot vooringenomenheid of tot de – al dan niet terechte – aanname van vooringenomenheid bij de gekozene door de kiezer.

Strijdig met Gemeentewet

Daarnaast is het voorstel strijdig met de Gemeentewet. Zowel leden van de vertrouwenscommissie die advies moeten geven over de benoeming van een burgemeester als de raadsleden die zich daarna uitspreken over de voordracht hebben een geheimhoudingsplicht. De geheimhoudingsplicht kan niet worden opgeheven.

Het wetsvoorstel bevat een voorstel om ook voor herbenoeming een vertrouwenscommissie in te stellen. De verenigingen zijn mening dat een lid van de vertrouwenscommissie zich dan ook geheel vrij moet kunnen voelen de stem uit te brengen zoals hij/zij ook in de vertrouwenscommissie heeft laten blijken. De enige mogelijkheid daartoe is een geheime, schriftelijke stemming.

Raadsleden zijn tegen

Een onlangs gehouden peiling onder een honderdtal raadsleden laat zien dat 98% van de raadsleden zich negatief heeft uitgesproken over hoofdelijk stemmen met betrekking tot benoemingen over personen. De Vereniging van Griffiers en Raadslid.Nu hopen dat het bovenstaande onderdeel uit het wetsvoorstel, geen onderdeel zal zijn van de besluitvorming aanstaande donderdag. De wijziging is namelijk van dusdanige, fundamentele aard dat consultatie en behandeling in de Kamercommissie noodzakelijk is.

Lees hier de brief aan de Tweede Kamer

Raadslid.NU, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, staat voor een sterke en krachtige positie van gemeenteraden ten behoeve van het functioneren van de lokale democratie. Nog geen lid van de vereniging?Aanmelden kan hier!