Voorwaarden voor het gebruik van een stemapplicatie bij een digitale vergadering
De spoedwet die digitale besluitvorming mogelijk maakt, is techniekneutraal, wat betekent dat het gebruik van een stemapplicatie mogelijk is. Hierbij zijn een aantal voorwaarden belangrijk om ervoor te zorgen dat de openbare wilsuitdrukking van het raadslid voor iedereen duidelijk is.
Belangrijk om te weten is dat het mogelijk is om een voorstel aan te nemen zonder een stemming. Als elk raadslid voor het voorstel wil stemmen is het ook mogelijk om geen stemming aan te vragen. Het voorstel is dan op grond van artikel 32, derde lid, Gemeentewet aangenomen. Ook is het gebruik van een stemapplicatie niet de enige manier om te stemmen tijdens een digitale vergadering. In dit overzicht staan alle manieren van stemmen tijdens een digitale raadsvergadering toegelicht.
Het samenwerkingsverband Democratie in Actie stelde de volgende aanbevelingen op om ervoor te zorgen dat het er via de stemapplicatie een rechtsgeldige stemming plaatsvindt. Raadsleden moeten namelijk via een eigen verbinding zichtbaar in beeld zijn en inwoners moeten live kunnen meekijken.
Voor het stemmen
Allereerst is het voorafgaand aan het stemmen belangrijk dat de aanwezigheid van de raadsleden wordt vastgesteld via beeld en geluid. Daarnaast is het belangrijk dat elke stemgerechtigde zich via een unieke inlogcode en wachtwoord aanmeldt in de stemapplicatie.
Tijdens de stemronde
Tijdens het stemmen is het onderwerp van de stemming zichtbaar. Tijdens het uitbrengen van de stem is voor de stemgerechtigde zichtbaar wat hij/zij stemt. De griffier en voorzitter letten tijdens het stemmen op degene die de stem uitbrengen. Alle stemgerechtigden kunnen hun stem uitbrengen en er mag niet gestemd worden door niet stemgerechtigden.
Na de stemronde
Na de stemronde stellen de griffier en voorzitter vast dat alle aanwezige stemgerechtigden hun stem hebben uitgebracht. Hierbij moeten alle stemgerechtigden nog steeds zichtbaar aanwezig zijn. Vervolgens deelt de voorzitter de uitslag van de hoofdelijke stemming met de deelnemers. Zij kunnen dan hun stem inzien en eventueel bezwaar aantekenen indien die stem niet klopt. Als er bezwaar wordt aangetekend dan moet de stemronde opnieuw worden gehouden. Als er geen bezwaar wordt aangetekend, moet deze uitslag ook met het publiek gedeeld worden en zij moeten voldoende de gelegenheid krijgen om deze uitslag te bekijken.
Vervolgens kan een volgende stemronde gestart worden. Het delen van de uitslag is op verschillende manieren mogelijk. Dit is afhankelijk van de vergadertool die gebruikt wordt, maar vaak kan dit door het delen van het scherm waarop de uitslag te zien is. Indien één of meerdere raadsleden niet met de stemapplicatie kunnen werken, is er de mogelijkheid om die stem middels audio en video uit te brengen. Deze stem wordt dan bij de andere stemmen opgeteld.
Meer weten
De meeste RIS leveranciers hebben een stemapplicatie. In het advies (pdf) van Democratie in Actie over digitale stemapplicaties staan de RIS leveranciers die een stemapplicatie hebben. Hierin staat ook een uitgebreidere toelichting over stemapplicaties. Eerder maakten we dit overzicht over alle stemmogelijkheden in een digitale vergadering. Waar moet je op letten bij het opslaan van audiovisuele verslagen? Dat lees je hier. Bij Democratie in Actie kunt u meer lezen over het coronavirus en digitaal vergaderen.
