'Vraag wat inwoners nodig hebben'
Hoe ga je als raadslid om met initiatieven van burgers? Inwoners hebben steun en erkenning nodig van raadsleden. Dit blijkt uit het rapport Raadslid en Burgerkracht van het Instituut Maatschappelijke Innovatie (IMI).
In het rapport geven raadsleden tips en adviezen hoe de raad op burgerinitiatieven kan reageren. Sleutelwoorden hierbij zijn: faciliteren, verbinden, controleren en kaderstellen. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden zet de belangrijkste adviezen van raadsleden op een rij:
- Verbinden:‘Geef ze een podium. Actieve bewoners zijn goud waard’
- Faciliteren:‘ We moeten zo min mogelijk obstakels voor burgers opwerpen’
- Controleren:‘Hoe zit het met draagvlak en inclusiviteit, met procesgang en efficiency, met transparantie?’
- Kaderstellen:‘Raadsleden zouden het vermogen tot improviseren niet alleen als een noodoplossing, maar als een kernkwaliteit van hun eigen functioneren moeten opvatten’
De andere adviezen van raadsleden aan raadsleden om te faciliteren, te verbinden, te controleren en kaders stellen op burgerinitiatieven zijn in het rapport beschreven en toegelicht.
Waarom dit rapport?
De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden heeft IMI de opdracht gegeven om de invloed van burgerkracht op het werk van raadsleden te onderzoeken, omdat in veel gemeenten met bewonersinitiatieven wordt geëxperimenteerd. Burgerkracht en burgerparticipatie zijn belangrijke thema’s voor gemeenten. In veel coalitieakkoorden wordt ingezet op dialoog, participatie en coproductie. Soms nemen gemeenten het initiatief; vaak ook ligt het initiatief in de samenleving.
Maatschappelijke initiatieven zijn er in alle soorten en maten. Bewoners die een eigen energie coöperatie starten, zich verenigen in een zorgcollectief, het beheer van zwembaden overnemen of een plan maken voor de aanleg of herinrichting van een park. Inmiddels zijn er vele duizenden initiatieven – van kleinschalig en ad-hoc, tot grootschalig en meerjarig – gedragen door amateurs of professionals; als reactie op een terugtrekkende gemeente óf juist proactief, van onderop. Hoe moet je daar als gemeente mee omgaan? Het rapport bespreekt de dilemma’s en opgaven:
- Kaders en integraal beleid – Moet je vooraf een participatiebeleid maken? Moet je bij de start van een dialoog heldere kaders stellen?
- Representativiteit – Hoe weet je dat een initiatief breed gedragen wordt en voorziet in een maatschappelijke behoefte?
- Overdragen macht en verantwoordelijkheid – Is de gemeente echt bereid macht en verantwoordelijkheid over te dragen? Hoe ver kan je gaan als gemeente, hoe ver durf je te gaan?
Wilt u verder kennis nemen van alle tips en adviezen van raadsleden rondom dit thema? Klik hier voor het volledig rapport.
