Weer bijna 60.000 kandidaten voor ruim 8.000 raadszetels?

Weer bijna 60.000 kandidaten voor ruim 8.000 raadszetels?

Maandag is het D-day voor alle partijen die mee willen doen aan de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018. Maandag 5 februari is namelijk de Dag van de Kandidaatstelling. De grote vraag is of er evenals in 2014 weer bijna 60.000 kandidaten op het stemformulier voor de raadsverkiezingen komen waaruit toen bijna 8.000 raadsleden werden gekozen.

De lokale secretarissen (of bestuursleden) van de 335 gemeenten waar op 21 maart raadsverkiezingen worden gehouden, moeten maandag bij het centraal stembureau in hun gemeente tussen 9.00 en 17.00 uur allerlei stukken inleveren. Niet ingeleverd? Dan doet de partij of de lijst niet mee. Een harde deadline dus en ook de belangrijkste dag voor de komende vier jaar. Want wie niet op de kandidatenlijst staat, heeft pas bij de volgende raadsverkiezingen in 2022 (tenzij er eerder herindelingsverkiezingen worden gehouden) kans om raadslid te worden. Wie op de kandidatenlijst staat, kan tussen 2018 en 2022 raadslid zijn in zijn gemeente, mits de kiezer hem of haar op 21 maart a.s. voldoende stemmen gunt.

Moeite om kandidaten te vinden

Eén van de grote vragen op dit moment is of partijen genoeg kandidaten bereid hebben gevonden plaats te nemen op de kandidatenlijst. Actieve werving en selectie is in de laatste jaren niet voor niets een belangrijk onderwerp voor lokale en landelijke partijen om leegloop te voorkomen. NRC kopte in december 2017 dat ‘Raadsleden nauwelijks te vinden zijn’. Uit een rondgang van de krant bleek dat ruim de helft van de partijen in middelgrote steden strubbelingen ondervindt bij het rondkrijgen van de kandidatenlijst. Voorbeelden waar partijen zelfs moesten afhaken in de strijd vanwege een gebrek aan kandidaten kwamen de afgelopen tijd uit bijvoorbeeld Hardinxveld-Giessendam (PvdA en VVD), Roosendaal (PeP) en Winterswijk (SP). 

2014-2017: 58.065 kandidaten

Voor het antwoord op de vraag hoeveel kandidaten er op 21 maart 2018 op de stembiljetten zullen prijken, zullen we nog even moeten wachten. Uit onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden blijkt dat tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 maar liefst 54.934 kandidaten op de lijst stonden. Pakken we daarbij de kandidaten van de herindelingsgemeenten die later dan maart 2014 verkiezingen hadden er ook nog bij, dan waren er in de periode 2014-2017 58.065 personen verkiesbaar als raadslid in hun gemeente. Onder hen werden 8.902 raadszetels verdeeld. 15,3% van de kandidaten op de lijsten werden uiteindelijk beëdigd als raadslid.