Werkdruk belemmert groei vrouwelijke raadsleden
Het combineren van het raadslidmaatschap met zorgtaken verhindert de groei van het aantal vrouwelijke raadsleden. “Raadswerk van twaalf tot twintig uur per week is moeilijk te combineren met een betaalde baan en een jong gezin. Deze barrières zijn voor vrouwen, maar ook voor jonge vaders, een belangrijke barrière om raadslid te blijven”, aldus Maria Kranendonk, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam.
Andere belangrijke motieven waarom het aantal vrouwen in de raad nog niet in evenwicht is met het aantal mannelijke raadsleden is volgens Kranendonk de politieke cultuur. “In veel gemeenten is sprake van een oldboys netwerk”. Maar ook ongepast gedrag en intimidatie spelen een negatieve rol. “Termen als ‘oh, wat een leuk meisje’, ‘mondje dicht’, ‘vrouwtje’ in de richting van vrouwelijke raadsleden worden veel en vaak gebruikt. Ik schrok daarvan”, aldus Kranendonk tijdens de expertmeeting ‘Naar 40 tot 60 procent vrouwen in politiek en bestuur’.
Van Gennep tot Baarn
De Amsterdamse onderzoekster hield interviews met 37 raadsleden, griffiers, een burgemeester en ex-politieke ambtsdragers uit vijftien gemeenten. Bij zeven van deze gemeenten (Gennep, Someren, Bernheze, Echt-Susteren, Opmeer, Voerendaal en Bergen op Zoom) is minder dan twintig procent van de raadsleden vrouwen. Bij acht van deze gemeenten (Baarn, Heerenveen, Heerhugowaard, Boxtel, Meppel, Blaricum, Baarle-Nassau en Zoeterwoude) is meer dan veertig procent van de raadsleden vrouw¹.
Vergadermodel
Een van de mogelijkheden zodat meer vrouwen mee kunnen doen als raadslid of Statenlid in het openbaar bestuur is de wijze van vergaderen. Volgens Kranendonk kan digitaal vergaderen een uitkomst bieden. Verder verwijst Kranendonk naar eerder uitgevoerde onderzoeken over het verlagen van de werkdruk, zoals het beter plannen en organiseren door de raadsleden van vergaderingen en de informatiestroom richting de raad2.
Voorbeelden
Het grote aantal zorgtaken dat vrouwen op zich nemen is een van de barrières waardoor de instroom stokt. Daarnaast zijn er te weinig vrouwelijke rolmodellen als voorbeeld. Het helpt enorm wanneer er al vrouwelijke raadsleden, burgemeesters of wethouders zijn om vrouwen te stimuleren ook actief te worden in het openbaar bestuur.
Politieke partijen blijken ook een barrière op te werpen voor de instroom van meer vrouwen in het openbaar bestuur. “Politieke partijen hebben een sleutelrol in een betere balans. Ze kunnen dat realiseren door in de top van de lijst meer vrouwen te plaatsen. Het om en om plaatsen van mannen en vrouwen op de kandidatenlijsten lijkt succesvol”, aldus een van de suggesties van Kranendonk in Op weg naar een betere m/v-balans in politiek en bestuur, dat maandag werd gepresenteerd.
Diversiteit
De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden vindt het belangrijk voor het aanzien, legitimatie en houdbaarheid van het lokaal bestuur dat de samenstelling van de gemeenteraad niet alleen een evenwichtige afspiegeling en vertegenwoordiging vormt van vrouwen en mannen, maar ook een bredere diversiteit weerspiegelt die overeenkomt met de diversiteit van de samenleving.
Netwerkevent Vrouwen in politiek en bestuur
Over de ondervertegenwoordiging van vrouwen in politiek en bestuur is maandag in Amersfoort een netwerkevent. Bij dit event, ter ere van honderd jaar vrouwenkiesrecht, is het thema ‘het behoud en doorstroom van vrouwelijk talent in politiek en bestuur'.
Diversiteit
Wilt u aan de slag met een diversere raad? Met acht voorstellen in 100 jaar vrouwen in de lokale politiek biedt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden suggesties voor het aanzien en de legitimatie van de raad. Voor de houdbaarheid van het lokaal bestuur is het van belang dat de samenstelling van de gemeenteraad niet alleen een evenwichtige afspiegeling en vertegenwoordiging vormt van vrouwen en mannen, maar ook een bredere diversiteit weerspiegelt die overeenkomt met de diversiteit van de samenleving.
