Vertrouwen tussen college en raad biedt een goede basis voor de wil tot samenwerken en politieke durf in zowel oppositie als coalitie.
Anne Merkuur, De Fryske Marren
Anne Merkuur
Gemeente De Fryske Marren
Naam: Anne Merkuur
Raadslid in de gemeente: De Fryske Marren
Raadslid sinds: 2018
Partij: GroenLinks
Hoofdberoep: Promovendus (vakgebied taalkunde)
Twitter: https://twitter.com/annemercuur
Facebook: https://www.facebook.com/anne.mercuur
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/annemerkuur/
Waarom bent u raadslid geworden?
Ik was lid van GroenLinks toen ik gebeld werd door een groepje leden in mijn gemeente die bezig waren een lokale afdeling op te zetten. Ze vroegen of ik zin had om mee te helpen aan het opbouwen van de afdeling. Ik ben een keer wezen kijken, en werd aangestoken door hun enthousiasme. De herindelingsverkiezingen voor onze gemeente kwamen er aan (eind 2013) en al gauw werd ik gevraagd of ik op de lijst zou willen. Ik heb altijd al veel politieke belangstelling gehad, houd van een goede discussie en heb veel hart voor onze gemeente waar ik geboren en getogen ben, dus de keus was gauw gemaakt. Helemaal met zo’n leuke groep mensen om me heen. Die raadsperiode behaalden we een zetel en ben ik als nummer twee op de lijst vier jaar lang lid van de commissie ruimtelijke ordening geweest. Bij de vorige verkiezingen werd ons harde werken beloond en behaalden we twee zetels, dus sinds vorig jaar ben ik ook raadslid.
De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleeft u dat ook zo?
Jazeker, maar om een daarbij passende invloed uit te oefenen moet de gemeenteraad wel goed opletten hoe ze grip houdt op haar bevoegdheden. Dit geldt natuurlijk met name voor de regionale samenwerkingsverbanden, die vaak op grote afstand staan van de gemeenteraad, maar ook voor de bevoegdheden in eigen huis. Gemeenteraden zouden er goed aan doen hun bevoegdheden niet te delegeren aan het college van B&W. Ook op grote dossiers zoals de omgevingswet kan de raad gauw haar grip verliezen. Ambtenaren zijn hier dagelijks mee bezig, en raadslid ben je naast je werk.
Op welk onderwerp of thema gaat u deze raadsperiode het verschil maken?
We willen opkomen voor het ondergesneeuwde belang van de natuur. Vaak wordt gedacht dat plannen niet ten koste gaan van de natuur zolang er maar voldaan wordt aan de natuurwetgeving. Volgens ons werkt die wetgeving daarmee vaak averechts als het ertoe leidt dat de grenzen van die wetgeving worden opgezocht. In onze gemeente met talrijke meren en een prachtige natuur moeten er volgens ons principieel harde keuzes gemaakt worden: tussen natuur en economie.
Vertrouwen tussen college en raad biedt een goede basis voor de wil tot samenwerken en politieke durf in zowel oppositie als coalitie.
Gemeenteraden reserveren minder dan 1 procent van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek (Rekenkamer, accountant) en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door uw raad voor opleiding, onderzoek en ondersteuning voldoende gereserveerd?
Bij ons ligt dit percentage op zo’n 2 procent. Persoonlijk vind ik ook dit aan de magere kant. Zeker wat betreft opleiding en onderzoek valt er bij ons denk ik nog veel winst te behalen.
Hoe belangrijk is de griffier voor u als raadslid?
De griffier en de griffie zijn ontzettend belangrijk voor onze fractie. We kunnen ten alle tijde met alle inhoudelijke of procedurele vragen bij de griffier terecht. Zeker in de vorige raadsperiode heeft dit ons ontzettend goed op weg geholpen (dit is voor ons de tweede raadsperiode; onze afdeling is opgericht in 2013). Daarnaast is de griffie ook onmisbaar voor het faciliteren van goed contact met de inwoners.
Waar ziet u eventuele mogelijkheden tot verbetering van de ondersteuning van raadsleden door de griffie(r)?
Tijd. De griffie komt soms handen te kort.
Wat is volgens u nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
Vertrouwen tussen college en raad, dat biedt een goede basis voor de wil tot samenwerken en politieke durf in zowel oppositie als coalitie.
Bent u tevreden over de controle en invloed van de raad op de regionale samenwerkingsverbanden van uw gemeente. Zo ja, waarom; Zo nee, waarom niet?
Nee. De ervaring leert dat de gemeenteraad op grote afstand staat. Als de raad kritiek heeft of een zienswijze indient heeft dit doorgaans weinig impact, want dan is ze alsnog maar een van de partijen.
Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kunt u het beste voorbeeld uit uw gemeente geven?
Onlangs hebben we een nieuwe vergaderstructuur ingevoerd, waarin meer ruimte is om in gesprek te gaan met de inwoners, voordat er over een punt besloten wordt in de gemeenteraad.
Welk kenmerk van de huidige lokale democratie vindt u belangrijker? Participatie van inwoners of representatie door vertegenwoordigers?
Representatie door vertegenwoordigers heeft zijn beste tijd wellicht gehad als belangrijkste pijler van de lokale democratie. Veel mensen voelen zich niet langer gerepresenteerd door gemeenteraadsleden. Participatie van inwoners zou aan het herstel van dit vertrouwen bij kunnen dragen en is daarmee van essentieel belang voor het draagvlak van de lokale democratie.
Mathilde Haan was 100 jaar geleden de eerste vrouw in de gemeenteraad. Hoe is in uw gemeente het aandeel vrouwelijke raadsleden?
Het is niet goed gesteld met het aantal vrouwelijke raadsleden in onze gemeente. Er zijn in totaal maar 10 vrouwelijke raadsleden en wel 21 mannelijke. Van de 9 fracties zijn er twee vrouwelijke fractievoorzitters, en van de 5 wethouders is er ook maar 1 vrouw.
Stelling: Een debat in de gemeenteraad dient uitsluitend om uw politieke overtuiging en die van uw achterban te ventileren. Bent u het hiermee eens?
Nee. Een debat dient om met andere partijen van gedachten te wisselen, het eigen standpunt aan te scherpen of bij te stellen en te proberen anderen te overtuigen van je standpunt.
De keuze voor een directe verkiezing van de burgemeester door de raad of de inwoners is een stap dichterbij gekomen. Wie dient volgens u het hoogste bestuursorgaan in de gemeente te zijn: de gemeenteraad of de burgemeester?
De gemeenteraad.
Stelling: Agressie, intimidatie of geweld tegen één raadslid is een aanval op de gemeenteraad. Bent u het hiermee eens?
Ja hier ben ik het zeker mee eens. Als een lid van de raad op wat voor manier dan ook aangevallen wordt, wordt deze bedreigd in het doen van zijn raadswerk. Dat is daarmee niet alleen een aanval op de vrije meningsvorming van een van de leden, maar ook op het geheel van de raad.
Kunt u een voorbeeld geven van een succes van uw gemeenteraad waar u trots op bent?
Het invoeren van onze nieuwe vergaderstructuur. In de nieuwe structuur is meer ruimte voor inwoners en belanghebbenden, doordat zij twee weken voor de raadsvergadering uitgenodigd worden of zichzelf aan mogen melden om in gesprek te gaan met de raadsleden.
Wat is uw belangrijkste advies voor nieuwe raadsleden?
Maak gebruik van de ondersteuning van de griffie en schroom niet om collegaraadsleden om praktisch advies te vragen tijdens een vergadering, ook al zijn ze misschien van een andere fractie. Collegialiteit in de raad is erg belangrijk, en in mijn ervaring ook zeer zeker aanwezig.
