Dualisme is een groot goed en dat wordt in Noardeast- Fryslân goed bedreven. De raad heeft inderdaad het laatste woord.
Bert Koonstra, Noardeast-Fryslân
Bert Koonstra
Gemeente Noardeast-Fryslân
Raadslid sinds: maart 2014
Partij: FNP (Fryske Nasjonale Partij)
Hoofdberoep: consulent Participatiewet
Twitter
1. Waarom ben je raadslid geworden?
In de nasleep van de laatste financiële crisis (2008-2009) en de jaren erna, zag ik dat mijn leefomgeving het moeilijk had. Denk aan een hoge werkeloosheid, voorzieningen die afbrokkelden, woningbouw en doorstroom die stagneerde en de ietwat donkere gedachte die in de regio bleef hangen. Hierdoor dreef idealisme me in 2012 richting de lokale politiek. Ik wou me inzetten voor een sterke gemeente en regio. “Net te benaud, net te lyts tinke, mar foar bêst opslaan!“ Dit is mijn motto in het Fries. Vrij vertaald: Probeer het maximale eruit te halen, durf ook overstijgend te denken.
2. De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleef je dat ook zo?
Ja, dat ervaar ik in gemeente Noardeast-Fryslân absoluut. Noardeast-Fryslân is in 2019 uit een gemeenteherindeling ontstaan. De coalitie (zijn wij onderdeel van) is met 23 zetels van de 29 zetels ruim vertegenwoordigd. Echter is het coalitieakkoord op hoofdpunten vastgesteld (niet alles is dichtgetimmerd), tevens hebben we een raadsagenda. Er wordt politiek veel ruimte binnen de coalitie maar ook richting de oppositie gegeven. Het voordeel is dat de raad niet altijd over één flank hoeft te bewegen en de coalitie volgt niet altijd automatisch het college. Dualisme is een groot goed en dat wordt in Noardeast-Fryslân goed bedreven. De raad heeft inderdaad het laatste woord.
3. Wat is volgens jou nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
De raadsleden maken het verschil. Dus vooral de afspiegeling van de samenleving dient goed in de gemeenteraad te zijn vertegenwoordigd. Een mix van diverse inwoners en achtergronden, competenties en werkvelden van raadsleden maakt een raad krachtiger.
4. Wat heeft jouw raad ondernomen om meer grip op regionale samenwerkingsverbanden en verbonden partijen te krijgen?
Gemeenschappelijke regelingen zoals de FUMO (uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving) en Veiligheidsregio Fryslân zijn financieel en bestuurlijk ingewikkeld ingericht om er als raad goed grip op te krijgen. Al geeft de raad de wethouder een opdracht mee, dan nog moet er met meer gemeenten een blokje worden gevormd. Anders verstomt je stem en/of bestuurlijke kracht. Dit kan behoorlijk moeilijk, ingewikkeld en frustrerend voor een gemeenteraad aanvoelen.
Wel succesvol is een samenwerkingsverband met drie andere gemeenten (Dantumadiel, Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen) in het zogenaamde ANNO-verband. Deze samenwerking heeft succesvol de regiodeal met haar versnellingsagenda binnengehaald. Door gelden van o.a. deze regiodeal en versnellingsagenda plus extra € 5 miljoen die door onze gemeenteraad beschikbaar is gesteld. Het heeft direct voor het project Holwerd aan Zee een gunstig vliegwieleffect gecreëerd. Op de langere termijn plukt de gehele regio van deze vruchten (economie en toerisme).
5. Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kun je het beste voorbeeld uit jouw gemeente geven?
Een mooi, concreet en actueel voorbeeld uit mijn gemeente is dat een dorp zelf vanuit “de Mienskip” een bijdrage aan de energietransitie wil bewerkstelligen. Zonnepanelen op daken bij boeren gaan energie opwekken, deze energie wordt omgezet in warmte en via een warmtenet dient het dorp te worden verwarmd.
In het algemeen zijn de voorzieningen van gemeente Noardeast-Fryslân volgens de atlas methode verdeeld. Omdat de gemeente een zeer uitgestrekt gebied is (516 km2), slaan de inwoners met haar 52 dorpen en één stad regelmatig zowel op dorp als regioniveau collectief de handen inéén.
6. Gemeenteraden reserveren minder dan 1% van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door jouw raad hiervoor voldoende gereserveerd?
Ja, het budget is toereikend naar vraag en aanbod richting onze raad. Partijen hebben een ruime fractiebudget, waar een fractiemedewerker een vrijwilligersvergoeding uit kan krijgen.
"De raad heeft inderdaad het laatste woord."
7. Als de burgemeester direct gekozen zou worden door de inwoners, wat verandert dit dan volgens jou aan de verhouding tussen de raad en de burgemeester?
In verhouding moet er in mijn ogen niet zoveel veranderen, immers staat de burgemeester nu ook al boven de partijen. Je ziet dat er tegenwoordig een trend gaande is, met het benoemen van meer partijloze burgemeesters. Het verschil zit het volgens mij vooral in dat de bij de kroon benoemde burgemeester voor een direct gekozen burgemeester wordt ingewisseld. De inwoners krijgen een directe regie en een andere rol in dit proces toebedeeld.
8. Hoe ervaar je de ondersteuning door de griffie en waar zie je eventuele verbeteringen?
Dit gaat in mijn ogen optimaal, we hebben regelmatig overleg. Elkaar niet verwijten, maar vooral kijken naar hoe we het met elkaar nog beter kunnen maken. Denk aan proces, inhoud en planning. We hebben een professionele griffie.
9. Stelt jouw gemeenteraad een overdrachtsdocument voor de nieuwe raad na maart 2022 op? Zo ja, wat zou jij de nieuwe gemeenteraad willen meegeven in een overdrachtsdocument?
Vooral de lopende zaken en casuïstiek die nu op de rol staan. De nieuwe raad gaat met al haar nieuwe elan haar eigen lijnen uitzetten en deze koers varen, dit is inherent aan de lokale politiek.
10. Welke factoren bepalen voor jou de keuze om wel of niet door te gaan als raadslid bij de komende verkiezingen?
Geen één individu staat boven de partij. Het is aan de partij (lees: haar leden) of een raadslid wel of niet doorgaat. Maar wil de partij het en laat de thuissituatie het toe, dan ben ik zeker bereid om me beschikbaar te stellen.
11. Als je doorgaat, ben je dan beschikbaar als wethouder?
Indien vraag 10 positief beantwoord is ?, de verkiezingsuitslag ons gunstig gezind is, dan praten we erover ?.
12. Terugblikkend op je hele raadslidmaatschap, op welke van je prestaties ben je het meest trots? Wat vind je tot nu toe je beste prestatie?
Ten eerste ben ik als fractievoorzitter zeer trots op mijn fractie, een mooie verzameling van mensen met hun waardevolle talenten en persoonlijkheden. We zijn binnen deze raadsperiode nog met veel lopende zaken, ontwikkelingen en kansen bezig, deze moeten nog worden uitgerold en of afgerond (denk aan regiodeals). Daarna kun je pas gaan zeggen of ze succesvol zijn geweest (het is nog te vroeg voor een eindoordeel).
Wel bijzonder en eervol vond ik, dat ik mocht bijdragen aan de zoektocht voor een nieuwe burgemeester (vertrouwenscommissie). Voor de herindeling hebben we in onze oude gemeente (Kollumerland) heel wat zaken bewerkstelligd waar je achterna wel trots op mag zijn. Een goed onderwijsklimmaat (zowel basis als voortgezet onderwijs) met nieuwe scholen, herinrichting/constructie van alle 12 dorpen, woningbouw binnen de dorpen een boost gegeven, bescherming van de authentieke boomwallen binnen het bestemmingsplan vastgesteld, extra gelden voor jongerenwerker(s) enz.
13. Wat is de beste tip die je een nieuw raadslid zou geven?
Stel je vooral constructief en flexibel op zonder je persoonlijke en politieke achtergrond uit het oog te verliezen. Weet hoe een ander denkt en beweegt. Gunning is van essentieel belang, zowel op persoonlijk, maatschappelijk als op partijpolitiek vlak. En het belangrijkste: geniet van het raadslidmaatschap, het brengt zoveel nieuwe inzichten, contacten, expertise en ervaringen met zich mee.
