In een goed debat durven deelnemers toe te geven dat de ander ook een goed punt kan hebben. Juist voor partijen met veel zetels, en dus veel macht, is het belangrijk om ook te luisteren naar de stem van de minderheid.
Carla van Kerkhof, Overbetuwe
Carla van Kerkhof
Gemeente Overbetuwe
Naam: Carla van Kerhof
Raadslid in de gemeente: Overbetuwe
Raadslid sinds: 2018
Partij: GroenLinks
Hoofdberoep: Jeugdhulpverlener
Twitter: gloverbetuwe
Facebook: gloverbetuwe
LinkedIn: Carla van Kerkhof
Waarom bent u raadslid geworden?
In 2014 ben ik politiek actief geworden om mee te kunnen denken over de transitie van de jeugdzorg en de WMO naar de gemeente. Deze transitie biedt mij de gelegenheid om via de lokale politiek invloed uit te oefenen op beleid waar ik zelf, als (jeugd)hulpverlener, mee te maken heb.
Beleidsmaatregelen die bedacht worden komen helaas nog steeds, verwrongen in protocollen en in te vullen lijstjes en formats, terecht op het bureau van de jeugdzorgwerkers. Deze komen daardoor niet meer toe aan het werk waarvoor ze opgeleid zijn; een proces aan gaan met kinderen en hun ouders wat ertoe leidt dat gezinnen weer verder kunnen en kinderen zich goed kunnen ontwikkelen.
De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleeft u dat ook zo?
De invloed die je als raadslid kunt uitoefenen op inhoudelijk beleid is beperkt. Dit heeft te maken met dezelfde fenomenen die ook in de zorg een rol spelen; beleid gaat over zoveel schijven dat eigenlijk niet meer duidelijk is waar je moet zijn om invloed uit te oefenen. Het niet onmogelijk, maar het vraagt wel enige creativiteit om gelegenheid te vinden om je punt te maken.
De raad is eindverantwoordelijkheid voor de financiële uitgaven; ik zie het als een uitdaging om de keuzes in de financiële uitgaven te vertalen naar directe gevolgen voor de uitvoering in de zorg.
Op welk onderwerp of thema gaat u deze raadsperiode het verschil maken?
Ik probeer in onze gemeente een bewustwording op gang te brengen over de reden van de oplopende tekorten in de jeugdzorg. Sinds de transitie naar de gemeenten en de bezuinigingen op de zorg in zijn algemeenheid functioneert de jeugdzorg als een soort ventiel voor andere problemen binnen het sociaal domein.
Problemen in gezinnen lopen op als gevolg van bezuinigingen op de geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg, huishoudelijke hulp, zwaardere belasting van mantelzorgers etc. Wanneer er kinderen in het spel zijn kunnen deze problemen niet langer genegeerd worden. Er ontstaat opvoedingsproblematiek als gevolg van de bovengenoemde problematieken en dit wordt gesignaleerd op school, door de huisarts, de jeugdarts of het netwerk van desbetreffend kind. Deze wordt vervolgens aangemeld bij jeugdzorg, terwijl het probleem eigenlijk niet bij kind neergelegd dient te worden.
Tekorten in de jeugdzorg los je alleen maar op door het hele sociale domein in je gemeente beter te organiseren. Pas daarna kan je gaan besparen op de jeugdzorg.
In een goed debat durven deelnemers toe te geven dat de ander ook een goed punt kan hebben. Juist voor partijen met veel zetels, en dus veel macht, is het belangrijk om ook te luisteren naar de stem van de minderheid.
Gemeenteraden reserveren minder dan 1 procent van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek (Rekenkamer, accountant) en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door uw raad voor opleiding, onderzoek en ondersteuning voldoende gereserveerd?
Het is belangrijk dat raadsleden goed gefaciliteerd worden om hun werk te kunnen doen. En dat kost geld. Ik heb tot nu toe niet de ervaring dat er te weinig geld voor beschikbaar is. Maar daarmee wil ik niet de uitspraak doen dat de gereserveerde bedragen in alle gevallen voldoende zijn. Maatwerk moet mogelijk zijn.
Hoe belangrijk is de griffier voor u als raadslid?
De griffier heeft een cruciale rol in het goed laten functioneren van de raad. De griffier bewaakt in de driehoek met burgemeester en gemeentesecretaris de positie van de raad. Binnen de gemeenteraad Overbetuwe zijn er spanningen met betrekking tot de samenwerking. Dit maakt de positie van de raad zwakker ten opzichte van het college. Onze (nieuwe) griffier heeft er dus een extra zware klus aan om de raad te profileren.
Waar ziet u eventuele mogelijkheden tot verbetering van de ondersteuning van raadsleden door de griffie(r)?
Ik zie dat onze griffier een positieve bijdrage levert aan bovengenoemd proces. Ik zie ook nog diverse mogelijkheden, waarvan ik er hier een wil noemen.
Op dit moment vindt er een verbouwing plaats van ons gemeentehuis. De raad-en commissievergaderingen vinden plaats buiten het gemeentehuis. Daarom is de gebruikelijke borrel na de raadsvergadering gecanceld. Dit duurt al bijna een jaar en gaat zeker nog een jaar duren. Veel raadsleden, inclusief ikzelf, missen dit informele moment met elkaar. De pijnpunten die tussen raadsleden ontstaan tijdens de raadsvergadering zouden meteen even besproken kunnen worden; nu gaan ze vaak een eigen leven leiden. Ik zou het geweldig vinden als onze griffier een mogelijkheid zou vinden om toch een borrelmoment na de raadsvergaderingen te kunnen organiseren.
Wat is volgens u nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
Mijn ervaring is dat de raad regelmatig gedicteerd wordt door de waan van de dag. Hierdoor worden we als raadsleden geconfronteerd met een agenda die voornamelijk ingevuld wordt door het college of de ambtelijke organisatie. Er blijft te weinig ruimte over voor agendapunten die door raadsleden zelf aangedragen worden. Onze gemeenteraad zou zelf meer invloed op de agenda moeten uitoefenen. Hiervoor is nodig dat de griffier een sterke positie inneemt en daar de raad voor faciliteert. Daarbij zouden we als raadsleden ook meer inhoudelijke onderwerpen aan moeten dragen en niet alleen een afwachtende houding moeten hebben met betrekking tot wat er op de agenda komt.
Bent u tevreden over de controle en invloed van de raad op de regionale samenwerkingsverbanden van uw gemeente. Zo ja, waarom; Zo nee, waarom niet?
De regionale samenwerkingsverbanden vergroten de afstand met de raad. Mijn eerdergenoemde behoefte om via lokale politiek invloed uit te oefenen op beleid wordt hiermee beperkt. Wel zie ik mogelijkheden om via onze landelijke partij contacten te leggen met collega raads- en partijleden om standpunten te formuleren die dan hopelijk in meerdere gemeenteraden in de regio genoemd gaan worden.
Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kunt u het beste voorbeeld uit uw gemeente geven?
Het onderwerp burgerparticipatie is in de gemeente Overbetuwe een actueel thema in het gesprek tussen college en gemeenteraad. De beleving van wat nu wel of niet good-practice voorbeelden zijn liggen nogal uiteen. Overbetuwe is wel een gemeente waar veel vrijwilligers en burgerinitiatieven zijn. Een prachtig voorbeeld vind ik een groep allochtone vrouwen die op naailes volgden in een wijkcentrum, en het initiatief genomen hebben om samen te gaan koken voor ouderen en alleenstaande wijkbewoners.
Welk kenmerk van de huidige lokale democratie vindt u belangrijker? Participatie van inwoners of representatie door vertegenwoordigers?
Ik vind representatie door vertegenwoordigers overzichtelijker en hanteerbaarder. Wel vind ik dat de presentatoren dichter bij inwoners zouden moeten staan dan nu vaak het geval is. Ook de vorm en de onderwerpen van de raadsvergadering zouden toegankelijker een aanspreekbaarder kunnen worden voor inwoners.
Mathilde Haan was 100 jaar geleden de eerste vrouw in de gemeenteraad. Hoe is in uw gemeente het aandeel vrouwelijke raadsleden?
Elf vrouwen van negentwintig raadsleden. Onze raadsfractie heeft gelukkig een gelijke verdeling; twee mannen en twee vrouwen.
Stelling: Een debat in de gemeenteraad dient uitsluitend om uw politieke overtuiging en die van uw achterban te ventileren. Bent u het hiermee eens?
Nee, daar ben ik het niet mee eens. Keuzes die gemaakt worden door gemeenteraad komen voort uit de wisselwerking tussen de verschillende partijen en hun verschillende standpunten. In een goed debat durven deelnemers toe te geven dat de ander ook een goed punt kan hebben. Juist voor partijen met veel zetels, en dus veel macht, is het belangrijk om ook te luisteren naar de stem van de minderheid.
De keuze voor een directe verkiezing van de burgemeester door de raad of de inwoners is een stap dichterbij gekomen. Wie dient volgens u het hoogste bestuursorgaan in de gemeente te zijn: de gemeenteraad of de burgemeester?
De raad dient het hoogte bestuursorgaan te blijven omdat daar het debat kan plaatsvinden; alleen dan is democratische besluitvorming geborgd.
Stelling: Agressie, intimidatie of geweld tegen één raadslid is een aanval op de gemeenteraad. Bent u het hiermee eens?
Eens. Als hulpverlener heb ik ervaring met agressie en intimidatie. Wanneer dit plaatsvindt bij een collega doet dat ook iets met andere team- of raadsleden.
Daarbij is het voor het verwerkingsproces van slachtoffers van belang dat agressie-, intimidatie- en geweldsincidenten niet benaderd worden als een individueel probleem. Het kan iedereen overkomen. We dienen zulke nare ervaringen dan ook gezamenlijk te dragen en er iemand niet alleen in zijn/haar verwerkingsproces mee laten worstelen.
Kunt u een voorbeeld geven van een succes van uw gemeenteraad waar u trots op bent?
Moeilijke vraag. De gemeenteraad stelt kaders en controleert. Binnen de raad vindt het debat plaats tussen diverse partijen. In deze context is het moeilijk om spreken over successen van de raad als geheel. Wel durf ik te stellen dat in de gemeenteraad Overbetuwe het sociaal belang hoger in het vaandel staat dan het economisch belang. En daar ben ik trots op!
Wat is uw belangrijkste advies voor nieuwe raadsleden?
In de politieke arena komen intermenselijke processen op scherp te staan. Het is een uitdaging om je sterk te maken voor je argumenten en tegelijkertijd de ander daar ook de ruimte voor te gunnen. Blijf vooral trouw aan jezelf en laat je niet gek maken. Als dat lukt… is het een prachtige functie!
