Mensen worden onnodig geconfronteerd met complexe regels en moeilijke taal
Dico Baars, Vijfheerenlanden
Dico Baars
Gemeente Vijfheerenlanden
Naam: Dico Baars
Raadslid in de gemeente: Vijfheerenlanden
Raadslid sinds: 2014
Partij: ChristenUnie
Hoofdberoep: Adviseur voor Verus, de vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs
Twitter: Dico Baars
Facebook: Dico Baars
Instagram: Dico Baars
LinkedIn: Dico Baars
1. Waarom ben je raadslid geworden?
In een ondernemersfamilie leer je al snel om verantwoordelijkheid te nemen en je handen uit de mouwen te steken. Al snel raakte ik verzeild in de lokale politiek. Ik probeer om vanuit mijn christelijk-sociale idealen de samenleving een klein beetje beter te maken. Ik doe het voor inwoners die hun dorp of wijk graag groener willen maken, voor hechte families die via mantelzorg naar elkaar omzien én voor mensen die een grote afstand tot de overheid ervaren. We kunnen stapje voor stapje toewerken naar een samenleving met aandacht. Daar zit mijn drijfveer.
2. De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleef je dat ook zo?
In 2019 liet een groot aantal ondernemers en inwoners hun licht schijnen over de vraag hoe de gemeente er rond 2035 uit moet zien. Maandenlang konden alle betrokkenen en de onvermijdelijke ‘stakeholders’ hun mening geven. Het was de bedoeling om een nieuwe strategische visie in het eerste kwartaal van 2020 vast te stellen. Maar er kwam een kink in de kabel. De gemeenteraad was blij met de bijdragen van de inwoners, maar niet tevreden met de visie zelf. Daarom trok de raad het proces naar zich toe, stelde een onafhankelijke procesbegeleider aan en stemde uiteindelijk unaniem voor de nieuwe strategische visie. Ik beleefde dit proces als een duidelijk voorbeeld van hoe de raad als hoogste politieke orgaan zijn verantwoordelijk kan nemen.
3. Wat is volgens jou nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
Inwoners weten vaak niet hoe grote ontwikkelingen ook hun eigen dorp of wijk raken. Denk bijvoorbeeld aan de impact van de Regionale Energie Strategie of aan de Omgevingswet. De gemeenteraad wint aan kracht en relevantie als we in staat zijn om inwoners beter te informeren en beter te betrekken bij besluitvorming.
4. Wat heeft je raad ondernomen om meer grip op regionale samenwerkingsverbanden en verbonden partijen te krijgen?
In het herindelingsproces van de gemeente Vijfheerenlanden is er ontzettend veel tijd besteed aan de regionale samenwerkingsverbanden. In- en uittreding van een gemeente kan ontzettend veel impact hebben en dat onderstreept de urgentie om als gemeenteraad nauw betrokken te zijn bij de gemeenschappelijke regelingen. In 2015-2016 deed ik bijvoorbeeld mee in een regionale denktank om na te denken hoe gemeenteraden grip kunnen houden op verbonden partijen. In de afgelopen periode zijn er vanuit de griffie verschillende activiteiten voor de raad georganiseerd over het onderwerp ‘gemeenschappelijke regelingen’. Als resultaat hiervan heeft onder andere de actieve informatieplicht in de commissievergaderingen een prominentere plek gekregen.
5. Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kun je het beste voorbeeld uit je gemeente geven?
De gemeente Vijfheerenlanden streeft ernaar een mooie, toegankelijke gemeente te zijn. Een gemeente die luistert naar haar inwoners, die inwonersinitiatieven stimuleert en een gemeente die samenwerking opzoekt met haar inwoners en ondernemers. Daarom ondersteunen we in Vijfheerenlanden initiatiefrijke inwoners met een speciale subsidieregeling. Talloze kleine en grotere plannen die de leefwereld en sociale cohesie van een buurt beter maken, konden op steun rekenen. In de afgelopen jaren is bijvoorbeeld een bijdrage gegeven aan een fietsmaatjesproject, een dagbestedingsproject voor mensen met dementie en een ontmoetingspunt bij de voedselbank.
6. Gemeenteraden reserveren minder dan 1% van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door jouw raad hiervoor voldoende gereserveerd?
Er is in Vijfheerenlanden voldoende budget beschikbaar en hier letten we ook scherp op. Aan het begin van de raadsperiode heb ik bijvoorbeeld samen met twee andere fracties een motie ingediend om het budget voor de rekenkamer structureel te verhogen, omdat we signaleerden dat het budget (ver) onder het landelijk gemiddelde lag.
7. Als de burgemeester direct gekozen zou worden door de inwoners, wat verandert dit dan volgens jou aan de verhouding tussen de raad en de burgemeester?
Verschillende onderzoeken laten zien dat het burgemeestersambt steeds meer onder druk komt te staan. Het burgemeesterschap was altijd al een veeleisende en veelzijdige baan, maar door allerlei maatschappelijke, bestuurlijke en juridische ontwikkelingen wordt het werk omvangrijker en complexer. Helpt tegen deze achtergrond een rechtstreekse verkiezing door inwoners om het ambt sterker te maken? Ik ben hier niet van overtuigd. Het doet juist afbreuk aan de neutrale positie van de burgemeester.
8. Hoe ervaar je de ondersteuning door de griffie en waar zie je eventuele verbeteringen?
Als voorzitter van de werkgeverscommissie ben ik nauw betrokken bij de griffie in Vijfheerenlanden. De griffier en haar team werken op hoog niveau en zijn essentieel in de ondersteuning van de ambities van de gemeenteraad. Zo zorgt de griffie via een opleidingsprogramma (kennis paRaad) in de hele raadsperiode voor ontwikkeling. De belangrijkste uitdaging is hoe de griffie kan ondersteunen in de verbinding tussen besluitvorming in de raad én de inbreng van de lokale samenleving.
9. Stelt jouw gemeenteraad een overdrachtsdocument voor de nieuwe raad na maart 2022 op? Zo ja, wat zou jij de nieuwe gemeenteraad willen meegeven in een overdrachtsdocument?
In het najaar is de gemeenteraad gestart met een speciale raadscommissie die de voorbereidingen voor de overdracht treft. Van de organisatie van de plakdag tot de keuze voor een stemhulp en van het formatieproces tot het aanpassen van verordeningen: de huidige raad doet op tal van terreinen aanbevelingen aan de nieuwe raad. De nieuwe gemeenteraad maakt uiteindelijk zelf de keuze of de aanbevelingen worden overgenomen en zo hoort het ook.
10. Welke factoren bepalen voor jou de keuze om wel of niet door te gaan als raadslid bij de komende verkiezingen?
De coronacrisis laat mij zien waar het echt om gaat: aandacht voor mensen, zorg voor de schepping en een overheid die er is voor mensen die het nodig hebben. Onze stem is bijvoorbeeld hard nodig om een ambitieus duurzaamheidsbeleid mogelijk te maken. Op deze punten kan ons team lokaal het verschil maken. Ik voel deze inhoudelijke drijfveren en die zijn voor mij bepalend om beschikbaar te zijn voor een nieuwe periode.
11. Als je doorgaat, ben je dan beschikbaar als wethouder?
Bij de start van de huidige raadsperiode heeft de ChristenUnie wethouder Tirtsa Kamstra naar voren geschoven als wethouder. Zij zette zich in de afgelopen periode in als wethouder op het terrein van jeugd, onderwijs, sport en bibliotheken. Tirtsa kennen we als iemand die zich met hart en ziel inspant voor mensen. In het bijzonder heeft zij als wethouder aandacht voor jongeren. Zo boekte ze resultaat met een duurzaam en ambitieus huisvestingsplan voor het onderwijs. Ik ben blij dat Tirtsa beschikbaar is als wethouder voor de volgende periode.
12. Terugblikkend op je hele raadslidmaatschap, op welke van je prestaties ben je het meest trots? Wat vind je tot nu toe je beste prestatie?
In de afgelopen jaren heeft de gemeente Vijfheerenlanden veel tijd en energie gestopt in het opzetten en uitrollen van het versimpelteam. Dit versimpelteam is er gekomen dankzij onze inzet en dat is hard nodig. In de gesprekken met inwoners en organisaties valt me namelijk één ding steeds weer op: mensen worden onnodig geconfronteerd met complexe regels en moeilijke taal. Vaak snappen mensen nauwelijks de brieven die zij van de gemeente krijgen. Onduidelijke taal is daarom wat mij betreft een gevaar voor de democratie. We blijven lokaal dan ook steeds het belang van het versimpelteam benadrukken.
13. Wat is de beste tip die je een nieuw raadslid zou geven?
Geef jezelf de tijd om het politieke proces je eigen te maken, maar verlies jezelf niet in de raadszaal: stap ook bewust naar buiten en maak tijd voor het échte gesprek met inwoners.
