De controlerende functie van de raad moet je je niet laten afpakken.
Henk Meerdink, Aalten
Henk Meerdink
Gemeente Aalten
Naam: Henk Meerdink
Raadslid in de gemeente: Aalten
Raadslid sinds: 1978
Partij: CHU > CDA (36jaar) en Henk Meerdink volksvertegenwoordiging (HMV; 6jaar)
Hoofdberoep: Veehouder
Facebook: HMV
Waarom bent u raadslid geworden?
Maatschappelijke betrokkenheid zat er al vroeg in. Vanaf 18 jaar was ik lid van een politieke partij en ik heb veel jongerenwerk gedaan. Ik was met 13 jaar al voorzitter van een schietclub. Dus vanaf 13 jaar was ik al bezig om er te zijn voor de buurt. Ik was eerst lid van het CHU en dat duurde niet zo lang en toen was ik bestuurslid en later ben ik 8 jaar volger geweest, maar toen maakte ik eigenlijk ook alles al mee. 50 jaar bij mekaar loop ik al naar die raadszaal.
De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleeft u dat ook zo?
Lokaal wel, maar de raad moet wel op zijn hoede zijn, anders laat het zich gebruiken door het college. Zo had het college eerst een sluitende begroting en toen was er een te kort van 1,3 miljoen op de jaarrekening. Als er alleen een college is dan krijg je machtsvorming, wees blij dat er nog een volksvertegenwoordiging is. De controlerende functie van de raad moet je je niet laten afpakken.
Kunt u een voorbeeld geven van een succes van uw gemeenteraad waar u trots op bent?
Aalten was vorig jaar in 2019 met de laagste onroerendezaakbelasting (OZB) van Nederland. Dat is opzich wel bijzonder, we stonden altijd in de top 10. Dat hoeft geen verdienste te zijn overigens, want als dat betekent dat de gemeente geen voorzieningen treft, dan is dat natuurlijk geen verdienste.
Het voorzieningenniveau, of dit nou in een buitengebied is of niet, denk bijvoorbeeld aan gasaansluitingen daar ben ik wel tevreden over.
Waar ik minder tevreden over ben is het vestigingsbeleid voor bedrijven, ik vind dat het college daar te terughoudend in is. Aalten heeft de laatste paar jaar te veel geleefd vanuit krimpgedachte, dat is iets wat mij als ondernemer totaal niet past. Het woord krimp in de Achterhoek wordt nogal veelvuldig gebruikt net zoals in Groningen. Daarin ben ik van mening dat dit college veels te veel terughoudend is.
Je doet het niet in het belang van jezelf, je doet het in het belang van 27.000 Aaltenen.
Gemeenteraden reserveren minder dan 1 procent van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek (Rekenkamer, accountant) en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door uw raad voor opleiding, onderzoek en ondersteuning voldoende gereserveerd?
Er is niet voldoende gereserveerd, er is nu een zeer bescheiden bedrag voor de gehele raad van Aalten beschikbaar.
Waar ziet u eventuele mogelijkheden tot verbetering van de ondersteuning van raadsleden door de griffie(r)?
Dat is in Aalten niet nodig, de ondersteuning van de Griffie is prima.
Wat is volgens u nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
Meer onderlinge discussies. Meer initiatieven en initiatiefvoorstellen. De raad is te afwachtend, de collegepartijen zeker.
Steeds meer beslissingen vinden plaats in regionale samenwerkingsverbanden. Hoe zou u de controle en invloed van de raad op regionale samenwerkingsverbanden willen verbeteren?
Regio Achterhoek is sinds deze raadsperiode nieuw leven in geblazen door een dagelijks bestuur (board) en er is een regioraad met thematafels. Door de corona-perikelen is dit nog niet tot volle wasdom gekomen. De keuzes en voorstellen zijn nog te vrijblijvend. Gemeenten blijven hierin te autonoom. Wel is er een regiodeal van 40 miljoen euro.
Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kunt u het beste voorbeeld uit uw gemeente geven?
Rondom recreatieplas Slingeplas was veel commotie. Daardoor heeft de gemeente besloten de plas te kopen en bij lokale ondernemers gelegd in plaats van een grote provinciale partij.
Welk kenmerk van de huidige lokale democratie vindt u belangrijker? Participatie van inwoners of representatie door vertegenwoordigers?
Het belangrijkste is dat lokale volksvertegenwoordigers goed luisteren wat er in de samenleving leeft, dat gecombineerd met inspraakavonden en op basis daarvan een keuze maken. Dus niet de raad buitenspel door alleen burgerparticipatie. Mijn sterkste troef is dat ik veelvuldig met burgers praat en op de een of andere manier weten zij mij ook te vinden. Daar heb ik altijd wel plezier in gehad.
Toen het CDA mij zes jaar geleden van de lijst afhaalde, heb ik gezegd laat de burger maar spreken, de democratie vind ik wel een groot goed. Als de burger had gezegd, het is goed, dan was ik zes jaar geleden gestopt. Met twee zetels gaf mij dat toen genoeg power om te zeggen 'ik ga nog een tijdje door'. Je doet het niet in het belang van jezelf, je doet het in het belang van 27.000 Aaltenen.
De keuze voor een directe verkiezing van de burgemeester door de raad of de inwoners is een stap dichterbij gekomen. Als de burgemeester direct gekozen zou worden, wat verandert dit dan volgens u aan de verhouding tussen de raad en de burgemeester?
Wellicht wordt bij een gekozen burgemeester zijn functie meer die van werknemer van de raad, zonder de nu specifieke bevoegdheden als orde en veiligheid. Ook zal bij slecht functioneren (voor een deel bijvoorbeeld van de raad) sneller de discussie van ontslag gevoerd worden.
Wat is volgens u de waarde van diversiteit en inclusiviteit voor de raad en het raadswerk?
Democratie is gebaat bij het luisteren naar elkaar (bij meerdere partijen). Zonder raad ontstaat er een machtsverhouding van bijvoorbeeld het college.
Stelling: Agressie, intimidatie of geweld tegen één raadslid is een aanval op de gemeenteraad. Bent u het hiermee eens?
Dat ligt aan de aanleiding. Een volksvertegenwoordiger moet zonder last en ruggespraak zijn mening kunnen geven. Wel moeten we oppassen dat het woord belangenverstrengeling niet te pas en te onpas gebruikt wordt.
Digitalisering speelt een steeds groter wordende rol in de samenleving. Welke kansen biedt digitalisering volgens u voor de lokale democratie?
Kan een gevaarlijke ontwikkeling zijn voor de democratie. Men zegt maar wat, of mailt, of appt zonder fysiek contact en weet daardoor niet wat de ander echt bedoelt. Dit is duidelijk geworden door werkwijze rondom corona.
De spoedwet die digitale besluitvorming tijdelijk mogelijk maakt is recentelijk aangenomen. Wat zijn uw ervaringen met digitaal vergaderen en besluiten?
Ik ben tegen om dit structureel in te zetten, geen goede mogelijkheden voor inspraak van de burger en geen publieke tribune.
Wat is uw belangrijkste advies voor nieuwe raadsleden?
Blijf goed luisteren naar de burgers en houd contact met hen.
