We moeten beseffen dat bij inwoners ongelooflijk veel kennis aanwezig is en dat men bereidt is die kennis met ons als raadsleden te delen
Lies Zondag, Veendam
Lies Zondag
Gemeente Veendam
Naam: Lies Zondag
Raadslid in de gemeente: Veendam
Raadslid sinds: Maart 2014
Partij: Veuruutkiek (VUK)
LinkedIn: Lies Zondag
Waarom bent u raadslid geworden?
Ik werd gevraagd door onze fractievoorzitter Pe Langen of ik voor VUK op de kieslijst van de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 wilde. Ik gaf op dat moment als voorzitter van de stichting Platform TegenwindN33 leiding aan het verzet tegen de komst van windparkN33. Dat sprak hem aan. Ik belandde op de tweede plek op de lijst, voldoende om te mogen plaatsnemen in de raad.
De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleeft u dat ook zo?
In theorie is dat zo. Alleen heb ik het idee dat niet iedere fractie dat zo beleeft. Er leeft nog vaak een afwachtende houding bij raadsleden ten aanzien van hun rol in het besluitvormingsproces. Natuurlijk gaan wij over onze eigen agenda en beslissen we of we een raadsvoorstel aannemen of niet. Maar een meer proactieve rol, zoals ik die vertaalt zie in de kaderstellende functie van de raad, nemen we meestal niet. Dat kan met veel dingen te maken hebben. De grootte van de fractie, tijdgebrek in het algemeen, kennisgebrek, of een principiële opvatting. Daarnaast is de leiding van de gemeente per definitie in handen van de coalitiepartijen, dus niet van de gehele raad. Dat is gewoon een realiteit. Daar moet je als oppositiepartij mee leren omgaan.
Op welk onderwerp of thema gaat u deze raadsperiode het verschil maken?
Wij als fractie hopen het verschil te gaan maken inzake de besluitvorming omtrent de RES (regionale energiestrategie). Dit hele proces dat nu wordt opgetuigd onder het mom van meer beleidsvrijheid en zeggenschap van gemeenten omtrent de energietransitie is volgens ons alleen maar oude wijn in nieuwe zakken. Wij hebben als gemeente zwaar geleden onder de top down benadering van het rijk inzake de implementatie van windenergie. Onze gehele raad was tegen en heeft gestreden met de inwoners om de komst van dit windreservaat tegen te gaan, maar we hebben geen schijn van kans gemaakt. De lokale democratie is volkomen buitenspel gezet. Met de komst van de RES zou het anders worden, echter ook nu weer wordt naast het doel (opwekken van duurzame energie) het middel (productie van grootschalige wind- en zonne-energie) dwingend door het rijk voorgeschreven, inclusief de te behalen quota. Ook nu weer dreigt op de achtergrond een soort van rijkscoördinatieregeling. Ook nu wordt weer vaak het begrip draagvlak genoemd maar nergens gedefinieerd. Overigens is er bij veel meer gemeenten in Zuid Oost Groningen kritiek op de startnotitie dan alleen in Veendam. En ook in Drenthe stellen diverse (lokale) partijen zich zeer kritisch op.
We moeten beseffen dat bij inwoners ongelooflijk veel kennis aanwezig is en dat men bereidt is die kennis met ons als raadsleden te delen
Gemeenteraden reserveren minder dan 1 procent van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek (Rekenkamer, accountant) en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door uw raad voor opleiding, onderzoek en ondersteuning voldoende gereserveerd?
Ik zou graag meer budget zien voor opleiding, ondersteuning en onderzoek. De taak van een gemeenteraadslid is enorm breed sinds de invoering van het duale stelsel en de diverse decentralisaties maken het ook steeds ingewikkelder. Waren we (en zijn we dat nog) een lekenbestuur, steeds meer begint zich af te tekenen dat je niet goed kunt functioneren zonder gedegen kennis in alle dossiers. Dat lijkt me moeilijk voor bv raadsleden in kleine fracties en raadsleden die full time werken. Toch zijn er diverse leden in onze raad die dat kunnen, ik heb daar veel bewondering voor.
Hoe belangrijk is de griffier voor u als raadslid?
De griffier is super belangrijk. Hij is onpartijdig, voorziet ons op ieder moment van door ons gewenste informatie en ondersteunt ons in de ingewikkelde regels die de processen vereisen.
Waar ziet u eventuele mogelijkheden tot verbetering van de ondersteuning van raadsleden door de griffie(r)?
Zoals het nu gaat is het goed, wat niet betekent dat er geen ruimte voor verbetering zou zijn. De griffie wordt met een personele bezetting van 2 mensen best wel zwaar belast. Uitbreiding van taken zit er niet in.
Wat is volgens u nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
Raadsleden zouden meer tijd aan hun taken moeten kunnen besteden. Raadslid zijn is in mijn ogen een echte baan. Je hebt veel kennis en vaardigheden nodig om goed te kunnen functioneren. Zeker als je, zoals ik, een volkomen leek bent op het gebied van politiek. Dan komt er veel op je af en duurt het lang voordat je het vak onder de knie hebt.
Bent u tevreden over de controle en invloed van de raad op de regionale samenwerkingsverbanden van uw gemeente. Zo ja, waarom; Zo nee, waarom niet?
In onze gemeente hebben we veel regionale samenwerkingsverbanden. We zijn niet meegegaan in de herindelingsperikelen in de provincie Groningen maar hebben er voor gekozen om zelfstandig te blijven. We zijn een financieel gezonde gemeente met een hoog voorzieningen niveau. We denken dat beter in stand te kunnen houden d.m.v. diverse samenwerkingsverbanden dan door herindeling. Sommige werken uitstekend, andere slecht. Als raad hebben we soms moeite om bij slecht functioneren bij te sturen. We zijn alert op tijdige informatievoorziening maar ook dat loopt niet altijd op rolletjes.
Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kunt u het beste voorbeeld uit uw gemeente geven?
Trots ben ik op de steun die onze raad heeft gegeven aan de inwoners die zich willen verzetten tegen de komst van het windpark. Omdat het hier een rijkscoördinatie regeling betrof, kon de gemeente zelf niet een hoger beroep indienen bij de raad van State. Daarom heeft het college een budget vrijgemaakt voor juridische ondersteuning van burgers, die daardoor wel in hoger beroep konden gaan.
Welk kenmerk van de huidige lokale democratie vindt u belangrijker? Participatie van inwoners of representatie door vertegenwoordigers?
Participatie van inwoners is een geweldig groot goed. We moeten beseffen dat bij inwoners ongelooflijk veel kennis aanwezig is en dat men bereidt is die kennis met ons als raadsleden te delen. In onze gemeente speelt bv veel op het gebied van gestapelde mijnbouw. Onze fractie laat zich regelmatig bijpraten door deskundige en betrokken inwoners. Daarmee kunnen we onze vertegenwoordigende rol beter invullen.
Mathilde Haan was 100 jaar geleden de eerste vrouw in de gemeenteraad. Hoe is in uw gemeente het aandeel vrouwelijke raadsleden?
Op dit moment zijn er 8 dames en 13 heren. Lijkt me een redelijke verdeling. Iedereen, man of vrouw, die ambitie heeft kan in Nederland aan de bak. De tijd dat het nodig was om vrouwen daarvan te overtuigen lijkt me achter ons te liggen.
Stelling: Een debat in de gemeenteraad dient uitsluitend om uw politieke overtuiging en die van uw achterban te ventileren. Bent u het hiermee eens?
Het debat dient om de menig van je partij te verkondigen in een poging tot een gezamenlijke beslissing te komen. De kunst is om twijfelaars over te halen jouw kant te kiezen. Lastig daarbij is de verdeling in de raad tussen coalitiepartijen en oppositiepartijen.
De keuze voor een directe verkiezing van de burgemeester door de raad of de inwoners is een stap dichterbij gekomen. Wie dient volgens u het hoogste bestuursorgaan in de gemeente te zijn: de gemeenteraad of de burgemeester?
De gemeenteraad. Besluitvorming in de raad is altijd het resultaat van meerdere partijen, daardoor is de besluitvorming ook een betere afspiegeling van de mening van de meerderheid. En dat is de kern van de democratie. (overigens wil ik daarmee niet beweren dat de mening van de meerderheid altijd gelijk staat aan de waarheid!)
Stelling: Agressie, intimidatie of geweld tegen één raadslid is een aanval op de gemeenteraad. Bent u het hiermee eens?
Oneens. Het gaat altijd om de oorsprong van een probleem: in dit geval agressie, intimidatie of geweld. En als die gericht is op een persoon dan is daar een reden voor die niet automatisch ook geldt voor de overige raadsleden. We moeten altijd zoeken naar de oorsprong van een probleem, en dat oplossen. We moeten het niet zoeken in symbool politiek.
Kunt u een voorbeeld geven van een succes van uw gemeenteraad waar u trots op bent?
Ik ben het meest trots op unanieme besluiten die onze raad neemt in het belang van gedupeerde inwoners. Zo werden onlangs 3 moties aangenomen van onze partij die bescherming bieden aan de omwonenden van windpark N33.
Wat is uw belangrijkste advies voor nieuwe raadsleden?
Vat uw raadslidmaatschap niet te licht op. Het is een vak, dat geleerd moet worden. Het geeft u veel mogelijkheden naast veel verantwoordelijkheid. Wees ambitieus maar ook realistisch.
