Het is eigenlijk vrij 19e -eeuws dat het raadslidmaatschap van een grote stad als een nevenfunctie wordt gezien.
Nienke van Renssen, Amsterdam
Nienke van Renssen
Gemeente Amsterdam
Naam: Nienke van Renssen
Raadslid in de gemeente: Amsterdam
Raadslid sinds: mei 2018
Partij: GroenLinks
Hoofdberoep: Jurist Omgevingsrecht bij de VNG
Twitter: NienkeAMS
Instagram: nienke.ams
LinkedIn: Nienke V.
1. Waarom ben je raadslid geworden?
De gemeente is van ons allemaal. Het openbaar bestuur verdient wat mij betreft iedereens aandacht en inzet. Als advocaat in het omgevingsrecht procedeerde ik vaak voor, maar ook tegen gemeenten. Ik zag dat besluitvorming vaak beter kon, juist als het gaat om de leefomgeving. Ik vind dat we zuinig moeten zijn op onze schaarse ruimte en de natuur en mensen beter moeten betrekken bij hun omgeving. Ik dacht, ik kan wel aan de kant blijven staan, of zelf proberen verandering te bewerkstelligen. Daarom ben ik blij dat ik namens GroenLinks met de portefeuille Ruimtelijke Ordening en Wonen en Bouwen, mij in kan zetten voor behoud van groen in Amsterdam, betrokkenheid van inwoners en de bouw van meer sociale huurwoningen.
2. De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan. Beleef je dat ook zo?
Uiteraard neemt de raad de belangrijke beslissingen en heeft de raad het laatste woord over grote uitgaven. Maar in zekere zin is de taak steeds meer controlerend van aard geworden, waarbij het vaak gaat over controle achteraf. De controle op de uitvoering zou beter moeten, ook al is het lastig en complex. Het blijft belangrijk dat raadsleden daar oog voor hebben, maar vooral ook de tijd en de middelen.
3. Wat is volgens jou nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
Raadsleden zouden meer inhoudelijke ondersteuning kunnen krijgen, want ons werk wordt steeds complexer. Wat mij betreft mag het politieke debat vaak wel meer inhoud hebben, maar dan moet er ook aandacht daarvoor zijn vanuit de media en de burgers.
Bovendien vind ik dat raadsleden meer tijd moeten krijgen voor hun werk, het is eigenlijk vrij 19e -eeuws dat het raadslidmaatschap van een grote stad als een nevenfunctie wordt gezien. We hebben een begroting van meer dan 6 miljard en meer dan 15.000 ambtenaren, die moeten we met 45 mensen in de avonduren zien te controleren. In het buitenland zijn mensen vaak verbaasd als ik vertel dat we als ‘city council’ ook nog een baan ernaast hebben. Is de democratie dan niet onze volledige tijd waard?
4. Wat heeft je raad ondernomen om meer grip op regionale samenwerkingsverbanden en verbonden partijen te krijgen?
Recent is er in regioverband een nieuwe organisatiestructuur vastgesteld voor de MetropoolRegio Amsterdam (MRA). Raadsleden hebben de mogelijkheid mee te praten in de MRA Raadtafel. Het blijft echter geen echte vertegenwoordiging in een algemeen bestuur, zoals bij een gemeenschappelijke regeling.
5. Elke gemeente geeft op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kun je het beste voorbeeld uit je gemeente geven?
Recent heeft Amsterdam een burgerberaad georganiseerd, om te bedenken hoe de stad klimaatdoelen konden halen en minder CO2 kan uitstoten. Dit is een goed voorbeeld van hoe burgers betrokken kunnen worden bij het bepalen van beleid en dat zeker ook op andere onderwerpen kan worden ingezet. Persoonlijk geloof ik ook in de sterke vertegenwoordiging van stadsdeelcommissies, deze staan dichter bij de burger. Het is voor de lokale democratie eeuwig zonde voor een stad als Amsterdam dat in 2014 de deelraden door een Haagse wetswijziging zijn afgeschaft. Ik geloof in meer zeggenschap voor burgers, juist ook bij bouwprojecten. Ik hoop dat we met de Omgevingswet daar nog meer handen en voeten aan kunnen geven. En met buurtrechten geven we inwoners de kans om de stad vorm te geven.
6. Gemeenteraden reserveren minder dan 1% van het gemeentelijk budget voor opleiding, onderzoek en ondersteuning (griffie) door en voor de raad. Is er door jouw raad hiervoor voldoende gereserveerd?
Wat mij betreft niet, zoals ik al aangaf, voor raadsleden is het heel belangrijk hun werk goed te kunnen doen. Daarvoor is ondersteuning nodig voor technische en juridische zaken en voor nader onderzoek. Wat mij betreft mag daar meer geld voor vrij worden gemaakt.
7. Als de burgemeester direct gekozen zou worden door de inwoners, wat verandert dit dan volgens jou aan de verhouding tussen de raad en de burgemeester?
Volgens mij zou dat in de praktijk de verhoudingen niet wezenlijk wijzigen. Een burgemeester hoort altijd te handelen in het belang van de inwoners en goed te luisteren naar wat de gemeenteraad wil, wat mij betreft.
8. Hoe ervaar je de ondersteuning door de griffie en waar zie je eventuele verbeteringen?
We hebben een hele goede griffie, met geweldige medewerkers die altijd klaarstaan voor de raad en de raadsleden. Daar ben ik heel blij mee. Het budget voor ondersteuning gaat nu vooral via de fracties, met meer dan 13 fracties is dit dus erg verdeeld. Ik ben een grote voorstander van een onderzoeksbureau dat bij de griffie hoort, zodat inhoudelijke ondersteuning aan de hele raad kan worden geboden.
9. Stelt jouw gemeenteraad een overdrachtsdocument voor de nieuwe raad na maart 2022 op? Zo ja, wat zou jij de nieuwe gemeenteraad willen meegeven in een overdrachtsdocument?
Graag zou ik de nieuwe raad meegeven om naar elkaar te luisteren en van elkaar te leren. Er wordt vaak veel geschreeuwd in de lokale politiek, of alles gedaan voor media aandacht. Ik geloof niet dat je daarmee het vertrouwen van burgers wint. Samen bereik je meer en daarmee bereik je ook de inwoners. Goed bestuur begint in de raad.
10. Welke factoren bepalen voor jou de keuze om wel of niet door te gaan als raadslid bij de komende verkiezingen?
Na vier jaar hebben we als fractie al veel bereikt, maar nog lang niet genoeg. Er zijn veranderingen die ik nog graag in gang wil zetten en een bijdrage aan wil leveren. De ongelijkheid groeit nog steeds in Amsterdam, onder andere door de woningcrisis. Daar moeten we als landelijke en lokale overheid een antwoord op vinden.
11. Als je doorgaat, ben je dan beschikbaar als wethouder?
Het raadslidmaatschap is een heel eervolle taak; ik ben erg blij dat ik dat nu kan doen en ik hoop ook in de volgende periode. Ik heb veel bewondering voor de GroenLinks wethouders van onze stad. Zij zetten zich met hart- en ziel in, het is niet alleen een dagtaak, het is een dag- en nachttaak. Ik hoop dat zij hun werk voort kunnen zetten na de raadsverkiezingen.
12. Terugblikkend op je hele raadslidmaatschap, op welke van je prestaties ben je het meest trots? Wat vind je tot nu toe je beste prestatie?
Bij mijn beëdiging maakte ik deel uit van een Amsterdamse gemeenteraad met meer mannen dan vrouwen. Volgens mij voor het eerst. De stad zuchtte deze periode onder de bouwwoede. Op mijn initiatief hebben we een plan vastgesteld om binnentuinen open te houden en de bouw van kelders aan banden te leggen. We gaan nieuwe parken en een stadsbos aanleggen. Door verschillende voorstellen probeer ik de participatie bij bouwprojecten te verbeteren. Ik ben het meest trots op de invoering van de zelfwoonplicht, dat een huis niet meer mag worden verkocht om te worden verhuurd, die maatregel gaan we dit voorjaar invoeren.
13. Wat is de beste tip die je een nieuw raadslid zou geven?
Wees onderzoekend, vraag door, blijf nieuwsgiering. Om deze taak goed te kunnen vervullen, moet je nooit genoegen nemen met het standaardantwoord. En blijf dicht bij jezelf, want dan ben je juist zo waardevol als volksvertegenwoordiger.