Hoe word ik een sterke raad?

Een raadslid is lid van de gemeenteraad en dat is het hoogste bestuursorgaan van de gemeente, zo is in de grondwet (artikel 125) vastgelegd. De raad is om politieke verschillen duidelijk te maken, maar ook om als hoogste bestuursorgaan besluiten te nemen omdat alle raadsleden samen de stemhebbende leden van de gemeenteraad zijn. 

Wat misschien gek klinkt: in de praktijk slaagt de gemeenteraad er niet in om ‘de baas’ te zijn. De gemeenteraad is formeel het hoogste bestuursorgaan maar in de dagelijkse praktijk is nauwelijks de helft van de raadsleden van mening dat de raad ook daadwerkelijk het meest invloedrijke bestuursorgaan in de gemeente is. Er zijn hiervoor een tweetal verklaringen:

• Het college van burgemeester en wethouders is vaak, als gevolg van de houding en opstelling van de coalitiepartijen in de gemeenteraad, invloedrijker en machtiger;
• Raadsleden maken ieder voor zichzelf keuze wat voor type raadslid zij zijn terwijl zij tegelijkertijd binnen de gemeenteraad ook nog diverse posities kunnen innemen. Want een raadslid zit in de raad als individueel persoon met eigen opvattingen, als lid van een fractie, als lid van een coalitie of oppositie, en als lid van de gemeenteraad. 

Bovendien, raadswerk is een politieke strijd van tegengestelde krachten: strijd en conflict over verschillen en als hoogste bestuursorgaan besluiten nemen, met respect voor verschillen en standpunten van minderheden. Een raad kan zich daarbij – afhankelijk van de lokale bestuurscultuur – manifesteren op vier verschillende wijzen: een terughoudende raad, een saamhorige raad, een strijdlustige raad en een reflexieve raad.

Raadstegels

Om een sterke gemeenteraad te zijn, is het van belang dat raadsleden zich bewust zijn over hun eigen rol en positie. Raadsleden kunnen de rol en positie van de raad versterken als zij op een 9-tal thema’s met elkaar afspraken maken. Lees hier de 9 stappen tot een sterke raad: