Hulptroepen: hoe gebruik je als lekenbestuur de accountant, de Rekenkamer en de Nationale Ombudsman?

Belang: de gemeenteraad is in de huidige verhoudingen een vorm van lekenbestuur. Het betekent dat raadsleden maar beperkt de tijd hebben om het raadswerk uit te voeren.

Het is daarom van groot belang dat de raad op een goede manier gebruik maakt van hulptroepen, zoals de accountant, de Rekenkamer en de (Nationale) Ombudsman. Zowel de accountant als de Rekenkamer voeren hun werkzaamheden uit in opdracht van de gemeenteraad. Het is belangrijk om als raadslid te beseffen dat accountant en Rekenkamer de raad als lekenbestuur ondersteunen om zicht te krijgen op de financiële positie van de gemeente en op de doelmatige uitvoering van beleid. De (nationale) Ombudsman voert zijn werkzaamheden niet uit in opdracht van de raad, maar geeft met zijn rapportages over de klachten van inwoners inzicht aan de raad over de wijze van dienstverlening door de gemeente. 

Werkwijze

• Stap 1 – Voer met elkaar als raadsleden, aan het begin van de raadsperiode, het gesprek zodat elk raadslid beseft dat hulptroepen als accountant, de- Rekenkamer en de Ombudsman er zijn om het raadswerk te ondersteunen. 
• Stap 2 – Zorg er als raad voor dat er voldoende budget beschikbaar is zodat de kwaliteit van het werk van accountant en Rekenkamer is geborgd. Ga na of je de richtsnoer van 1 euro per inwoner heeft gereserveerd voor onderzoek door de Rekenkamer. 
• Stap 3 – Voer als raad minimaal een keer per jaar een gesprek met de accountant over de financiële positie van de gemeente. Agendeer en bespreek de rapportages van de Ombudsman. 
• Stap 4 – Vermijd bezuinigingen op belangrijke hulptroepen. Als hoogste bestuursorgaan is het onverstandig om geld over de balk te gooien, maar het is nog onverstandiger om als kapitein op het schip te bezuinigen op uw eigen bemanning, matrozen en navigatie. 
• Stap 5 – Reserveer een budget op de begroting voor eigen onderzoek door de gemeenteraad, dat te gebruiken is voor incidenteel onderzoek zoals enquêtes. Het belang hiervan is dat wanneer de raad een eigen budget heeft gereserveerd u onafhankelijk van het college keuzes kunt maken wat u wilt onderzoeken.