Taken gemeenteraad

De taken van de gemeenteraad zijn grofweg in drieën op te delen: het vertolken van emoties en opvattingen van inwoners en besluiten te nemen op basis van wat in het algemeen belang van gemeente en inwoners is, het bepalen van de koers op alle onderwerpen en het controleren van het college (burgemeester en wethouders samen).

De eerste taak is het vormen van de volksvertegenwoordiging. Dit is een hele natuurlijke taak, omdat de gemeenteraad door de inwoners is gekozen. Toch brengt deze functie vaak lastige dilemma’s met zich mee; elk besluit kent voor- en tegenstanders en lang niet bij elke keuze kun je terugvallen op je verkiezingsprogramma en dus zul je nieuwe afwegingen moeten maken. Hoewel je als volksvertegenwoordiger specifieke belangen vertegenwoordigt, is bij de besluitvorming het algemeen belang het uitgangspunt. 

De tweede taak is het bepalen van de koers, wat in ambtelijke vaktaal kader stellen wordt genoemd. Dit houdt in dat de gemeenteraad op hoofdlijnen bepaalt wat er nodig is in een gemeente; aan huishoudhulp voor ouderen, parkeergarages of bijvoorbeeld aan sportvoorzieningen. Dit is een belangrijke taak want hier dient de gemeenteraad te laten zien wat belangrijk is, zodat het college en de ambtenaren weet wat de richting is die de raad wenst. 

De derde taak van de raad is er op toezien of het college alle plannen die zij hebben aangenomen wel uitvoert en of deze naar behoren en binnen budget worden volbracht. Dit is wat men noemt de controlerende rol van de raad, die dus de achterkant vormt van wat de raad vooraf heeft laten weten belangrijk te vinden.