89 raadszetels minder door herindelingsverkiezingen

De herindelingsverkiezingen die woensdag plaatsvinden, leiden tot een afname van 89 raadszetels. De verkiezingen vinden plaats voor vier nieuwe fusiegemeenten in Noord-Brabant en Noord-Holland, te weten Maashorst, Land van Cuijk, Dijk en Waard en Purmerend.

Als gevolg van deze herindelingsverkiezingen daalt het aantal raadsleden in Nederland per 1 januari 2022 naar 8501 raadsleden. De nieuwe gemeenten krijgen samen 142 nieuwe volksvertegenwoordigers, de oude gemeenten die per 31 december worden opgeheven hebben 231 raadsleden. 

Maashorst

Maashorst is een nieuwe fusiegemeente in Noord-Brabant en telt straks bij het aantreden van de nieuwe gemeenteraad na 1 januari 2022 31 raadszetels. De twee gemeenten, Landerd (17) en Uden (27), die per 31 december 2021 worden opgeheven hebben samen 44 zetels. Per saldo telt de nieuwe gemeente Maashorst na de fusie dus 13 gekozen volksvertegenwoordigers minder.

43 raadsleden minder

Land van Cuijk is ook een nieuwe fusiegemeente in Noord-Brabant en telt straks bij het aantreden van de nieuwe gemeenteraad na 1 januari 2022 37 raadszetels. De vijf gemeenten, Boxmeer (21), Cuijk (19), Grave (15), Mill en Sint Hubert (15) en Sint Anthonis (15) die per 31 december 2021 worden opgeheven hebben samen 80 zetels. Per saldo telt de nieuwe gemeente Land van Cuijk na de fusie dus 43 gekozen volksvertegenwoordigers minder.

Dijk en Waard

Dijk en Waard is een nieuwe fusiegemeente in Noord-Holland en telt straks bij het aantreden van de nieuwe gemeenteraad na 1 januari 2022 37 raadszetels. De twee gemeenten, Heerhugowaard (31) en Langedijk (21), die per 31 december 2021 worden opgeheven hebben samen 52 zetels. Per saldo telt de nieuwe gemeente Dijk en Maas na de fusie dus 15 gekozen volksvertegenwoordigers minder.

13 raadszetels minder

Purmerend is een nieuwe fusiegemeente in Noord-Holland en telt straks bij het aantreden van de nieuwe gemeenteraad na 1 januari 2022 37 raadszetels. De twee gemeenten, Purmerend (37) en Beemster (13), die per 31 december 2021 worden opgeheven hebben samen 50 zetels. Per saldo telt de nieuwe gemeente Purmerend na de fusie dus 13 gekozen volksvertegenwoordigers minder.

8501 raadsleden

Nederland telde op 1 januari 2021 8590 raadsleden verdeeld over 352 gemeenten. Als gevolg van de herindelingsverkiezingen in Noord-Brabant en Noord-Holland daalt het aantal lokale volksvertegenwoordigers naar 8501 raadsleden verspreid over 345 gemeenten. In 2002 telde Nederland nog 9778 raadsleden verspreid over 496 gemeenten.

Stembiljet 

Stemmen voor de fusieverkiezingen voor de nieuwe gemeenten Dijk en Waard, Land van Cuijk, Maashorst en Purmerend kan niet alleen op woensdag, maar vanwege de coronamaatregelen ook op dinsdag 23 november en maandag 22 november. Kiezers in deze gemeenten hoeven dus niet naar de stembus op 16 maart 2022, wanneer in vrijwel alle gemeenten de reguliere vierjaarlijkse raadsverkiezingen plaatsvinden. Kiezers bij de herindelingsverkiezingen krijgen het gebruikelijke stembiljet met de namen van alle kandidaten. De Tweede Kamer en de minister willen dat het stembiljet wordt gewijzigd zodat kiezers in de toekomsteen keuze kunnen maken uit het logo van politieke partijen in combinatie met de nummers van kandidaten. Het wetsvoorstel om te experimenteren met een dergelijk nieuw stembiljet is in behandeling bij de Eerste Kamer. 

Meer informatie

Over de verdeling van het aantal mannelijke en vrouwelijke raadsleden, zie het onderzoek Vrouwen in het lokaal bestuur dat de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden in 2018 uitvoerde.