Onderzoek: raadsleden beheren gemiddeld drie tot negen verschillende portefeuilles

Raadsleden beheren een breed scala aan portefeuilles in hun raadswerk. Een vijfde van de raadsleden beheert meer dan tien portefeuilles en drie procent van de raadsleden is op alle 21 beleidsterreinen actief. Gemiddeld genomen beheren raadsleden drie tot negen portefeuilles. Dit is aanzienlijk hoger dan wethouders, die gemiddeld drie tot zes portefeuilles beheren.

Dit blijkt uit het rapport van de Basismonitor Politieke Ambtsdragers 2024, waarvoor een enquête is uitgezet onder alle raadsleden, wethouders en burgemeesters. De hoge portefeuillebelasting kan tijdrovend zijn voor raadsleden en kan ten koste gaan van de effectiviteit.

Populaire portefeuilles

De portefeuilles die door de meeste raadsleden beheerd worden, zijn: Begroting en Belasting (55 procent), Wonen (52 procent), Natuur en Ruimtelijke Ordening (46 procent) en Openbaar Bestuur (45 procent). Een opvallend grote hoeveelheid raadsleden is betrokken bij de dossiers Milieu (41 procent) en Energie (42 procent), wat een indicatie kan zijn van de toenemende aandacht voor duurzaamheid op lokaal niveau.

Invloed van beroep op portefeuilleverdeling

Er is een verband tussen de thema’s waarop een raadslid woordvoerder is, en zijn/haar onderwijs- en beroepsachtergrond. Hoewel op nationaal niveau vaak het geval is dat politici die hoog op de lijst staan, de portefeuilles met grootste prioriteit beheren, is dat op lokaal niveau niet het geval. Beroepservaring is een grote voorspeller binnen fracties voor de verdeling van portefeuilles. Een meerderheid van de lokale politieke ambtsdragers hebben een “gamma” achtergrond (recht, bestuur, economie, etc.). Slechts een klein percentage heeft een achtergrond in gezondheidszorg (10 procent), techniek (10 procent) en dienstverlening (4 procent).

Contact met belangengroepen

Raadsleden hebben over het algemeen regelmatig contact met belangengroepen. Meer dan de helft van de raadsleden heeft meerdere keren per jaar contact met bedrijven. Andere vaste contacten zijn: ondernemersorganisaties (40 procent), sportverenigingen (37 procent), culturele verenigingen (39 procent), ouderenbonden (41 procent), hulporganisaties (37 procent) en milieuorganisaties (39 procent). Organisaties waar raadsleden minder contact mee hebben, zijn: consumentenorganisaties, woonorganisaties en mensenrechtenorganisaties. De organisatie waarmee het raadslid contact heeft, hangt vaak samen met het beheren van een gerelateerd portefeuille.

Meer informatie

Dit is de vierde aflevering in een reeks van artikelen van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden over de uitkomsten van de Basismonitor Politieke Ambtsdragers. De vorige artikelen vind je hier (over ambtelijke ondersteuning) en hier (over werkplezier) en hier (over het probleemoplossend vermogen van de gemeente). 

Voor meer informatie over deze resultaten, lees hoofdstuk 4 van het rapport van de Basismonitor Politieke Ambtsdragers 2024. Klik hier voor het volledige rapport.

De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden gebruikt de uitkomsten van het onderzoek voor de lobby voor een aanpassing van de vergoeding en voor betere ondersteuning van raadsleden.