Vijf raadsleden maken volgens peilingen kans op Kamerzetel
Met nog één dag te gaan tot de Tweede Kamerverkiezingen, wordt duidelijk dat er volgens de laatste peilingen momenteel vijf huidig gemeenteraadsleden kans maken op een zetel in de Tweede Kamer. Het gaat om drie raadsleden van het CDA, één van D66 en één van JA21. Hoewel er aanzienlijk meer raadsleden op de kandidatenlijsten staan, valt op dat zij vaak lager op de lijst zijn geplaatst en daardoor minder kans maken op een zetel.
Bij het opstellen van dit artikel is gekeken naar de laatste peiling van Ipsos I&O van 24 oktober 2025. Het daadwerkelijke aantal kan dus afwijken, met mogelijk meer of minder raadsleden die uiteindelijk in de Kamer terechtkomen.
Verklaringen in de aantallen
Een mogelijke verklaring voor het lagere aantal raadsleden op verkiesbare posities bij partijen als BBB, PVV en vooral de VVD, ligt in de recente politieke geschiedenis. Deze partijen zijn bij de vorige verkiezingen relatief groot geworden en hebben deelgenomen aan het kabinet. Raadsleden die toen Kamerlid of kabinetslid werden, hebben hun raadswerk in die periode al neergelegd. Dat geldt in meerdere mate voor de VVD, die sinds 2010 onafgebroken in de landelijke regering heeft gezeten. Hierdoor is de doorstroom vanuit de lokale politiek bij deze partijen momenteel mogelijk kleiner dan bij bijvoorbeeld het CDA of D66 die bij de vorige verkiezingen relatief veel zetels hebben ingeleverd ten opzichte van de voorgaande verkiezingen. GroenLinks-PvdA heeft in 2023 met een gezamenlijke lijst 25 zetels behaald, in de voorgaande verkiezingen in 2021 scoorden de partijen afzonderlijk 17 zetels in totaal. Momenteel worden er 23 zetels gepeild, van wie 16 plekken worden ingevuld door huidige Kamerleden.
Lokale vertegenwoordiging laag op de lijst
Vrijwel alle partijen die momenteel in de peilingen voorkomen, zijn goed lokaal vertegenwoordigd zijn. Op de kandidatenlijsten staan tal van raadsleden, maar zij bevinden zich veelal op onverkiesbare posities. Ook de partijen die lager in de peilingen staan, zoals DENK, SP, SGP, FvD en de Partij voor de Dieren, hebben tussen de negen en zestien raadsleden op hun lijsten staan. Alleen NSC vormt een uitzondering: die partij heeft geen raadsleden op de lijst. Dat is goed te verklaren, aangezien NSC pas na de vorige gemeenteraadsverkiezingen in 2022 werd opgericht.
Lokale ervaring als meerwaarde
De mogelijke toetreding van raadsleden tot de Tweede Kamer benadrukt het belang van politieke ervaring op lokaal niveau. Raadsleden brengen kennis mee over wat er leeft in buurten en gemeenten. Daarnaast is het mooi om te zien dat volksvertegenwoordigers de stap van lokaal naar landelijk willen maken. Of deze lokale stemmen daadwerkelijk in de Tweede Kamer zullen worden gehoord, zal morgenavond nog moeten blijken.
Meer informatie
Na de verkiezingen én na de formatie zal het net worden opgehaald en zal een artikel worden gepubliceerd hoeveel nu actieve raadsleden er zitting hebben genomen in de Tweede Kamer en het kabinet. Ook zal dan worden gekeken naar het complete aantal Kamerleden met ervaring in een gemeenteraad in hun carrière.
