Ravijnjaar: ministers en Kamerleden bij raadsvergadering

Wat het betekent om 2,3 miljard te moeten bezuinigen op allerlei gemeentelijke taken omdat gemeenten geen geld krijgen van het Rijk, mogen ministers en Kamerleden zelf ervaren. De nieuwe ministers van Financiën en Binnenlandse Zaken maar ook Kamerleden krijgen binnenkort een uitnodiging om aan te schuiven bij raads- en collegevergaderingen waar beslist moet worden op welke zaken wordt gekort.

Onder het motto “Moeilijke keuzes maken we samen” worden de bewindslieden en Kamerleden uitgenodigd, zo besliste de Algemene Ledenvergadering (ALV) van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) tijdens het VNG Jaarcongres in het Groene Hart. Het initiatief daartoe kwam uit Wijk bij Duurstede. De motie kreeg een meerderheid van 84 procent van de stemmen.

Financieel ravijn

Het rijk bezuinigt 2,3 miljard op het Gemeentefonds in 2026, waardoor er grote begrotingstekorten bij gemeenten ontstaan. Want hoewel de bijdragen aan het Gemeentefonds zullen dalen, worden de wettelijke taken van de gemeenten niet aangepast. Hierdoor ontstaat een financieel ravijn. De VNG heeft al meerdere oproepen en waarschuwingen gedaan richting het kabinet. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden vreest op zijn beurt dat raadsleden alleen maar worden gedwongen tot bezuinigingen.

Pijnlijke keuzes

Volgens de indieners van de motie, moeten leden van het Kabinet en de Tweede Kamer worden geconfronteerd met de consequenties van de pijnlijke keuzes die gemaakt zijn. Daarom zullen alle Tweede Kamerleden, de minister van Binnenlandse Zaken en de minister van Financiën, worden uitgenodigd voor een college- en raadsvergadering. In die vergadering kunnen ze dan bijdragen aan de bespreking van de moeilijke beslissingen die worden genomen en op hun verantwoordelijkheid worden aangesproken.

Compensatie

In een andere motie tijdens de ALV riep de gemeente Zaanstad het VNG-bestuur op om het nieuwe kabinet te wijzen op de verplichting om gemeenten de komende jaren te compenseren op grond van Gemeentewet. In de gemeentewet artikel 108 lid 3 staat namelijk dat het rijk verplicht is om gemeenten te compenseren voor taken die zij moet uitvoeren. Aangezien het zeker tot 2028 duurt voordat taken en middelen van gemeenten weer in balans zijn, moet het kabinet voor 2026 en 2027 een extra bedrag vergoeden om het ‘ravijn’ van gemeenten af te wenden. De motie is aangenomen met 99 procent van de stemmen.

Raden in verzet

Tijdens de ALV heeft het actiecomité Raden in Verzet ingesproken over het zorgwekkende financieel perspectief van de gemeentefinanciën. Zij roepen op om geplande bezuinigingen op het gemeentefonds te schrappen. In mei overhandigden ze het manifest ‘Zonder geld geen gemeenten’ aan de Tweede Kamer.

Meer informatie

Voor de motie van gemeente Wijk bij Duurstede, klik hier

Voor de motie van gemeente Zaanstad, klik hier

Voor alle besluiten die genomen zijn tijdens de ALV van de VNG, klik hier