Minister: let op vrijwillige Verklaring Omtrent Gedrag kandidaat-wethouders
Het wetsvoorstel bevorderen integriteit en functioneren decentraal bestuur is nog niet behandeld, maar minister Hanke Bruins Slot vraagt vooruitlopend daarop gemeenteraden voor de benoeming van wethouders "zoveel mogelijk te handelen in de geest hiervan.”
Voor raadsleden betekent deze vraag onder meer dat zij letten op afspraken in hun gemeente ten aanzien van screening en op de uitvoering van een risicoanalyse. Zij kunnen zich laten bijstaan door de griffier. Want, voegt de minister daaraan toe in een brief die is gericht aan aan burgemeesters: “Goede ondersteuning in uw rol bij het bevorderen van de bestuurlijke integriteit acht ik van groot belang.”
Vrijwillige Verklaring Omtrent Gedrag
Het wetsvoorstel vereist onder andere een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) om een kandidaat-wethouder te kunnen benoemen. Verder verduidelijkt het de bepalingen met betrekking tot nevenfuncties, belangenverstrengeling en geheimhouding. Het was de bedoeling dat de wet op 1 april in werking zou treden, maar die datum is dus niet gehaald. Ook dringt de minister eropaan kandidaat-wethouders een risicoanalyse integriteit te laten uitvoeren. De in 2019 door haar ministerie ontwikkelde Handleiding basisscan integriteit biedt daartoe volgens haar goede handvatten. Het huidige proces van screening zal worden onderzocht, zodat van de uitkomsten kan worden geleerd in het nieuwe wetsvoorstel. Daarna kan de risicoanalyse integriteit wettelijk worden verankerd.
Omgangsvormen belangrijk
De bewindsvrouw hamert opnieuw op het belang van omgangsvormen ofwel het voeren van “het goede gesprek”: niet over elkaar maar met elkaar. In de raad, binnen het college en tussen raad en college. “Dit vergroot het bewustzijn in de gemeente over mogelijke risico’s en kwetsbaarheden ten aanzien van de bestuurlijke integriteit. Daarnaast bevordert dit gesprek de open bestuurscultuur waarin integriteitsdilemma’s te allen tijde bespreekbaar zouden moeten zijn.” De (geactualiseerde) handreiking integriteit en de modelgedragscode voor volksvertegenwoordigers en bestuurders kunnen daarbij helpen. Veel integriteitsdilemma’s worden daarin beschreven.
Meer informatie
Meer informatie over integriteit, ondermijning en netwerken vindt u op onze themapagina's over deze onderwerpen. Om de brief te lezen die Bruins Slot richtte aan burgemeesters klik hier.