Bijna helft raadsleden: politieke cultuur gemeenteraad verslechterd

Bijna de helft van de huidige raadsleden (44 procent) heeft de manier van politiek bedrijven in hun gemeenteraad de afgelopen jaren zien verslechteren. Kopieergedrag uit de Tweede Kamer, zeggen velen, waar het volgens hen helemaal bar en boos is.

Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en EenVandaag en onder bijna duizend lokale volksvertegenwoordigers. Maar liefst 88 procent van de ondervraagde raadsleden ziet dat de manier van politiek bedrijven in de Tweede Kamer de afgelopen jaren is verslechterd.

Tv-studio

“De landelijke politiek is meer een tv-studio geworden dan een plek waarin we met elkaar de visies uitwisselen en komen tot de beste oplossing voor het land”, constateert een raadslid in het onderzoek. En een ander schrijft: “Niet argumenten maar verbale agressie levert kennelijk electoraal resultaat. De gewone burger denkt dan dat dit het nieuwe normaal is. Dat is superslecht.”

Harde toon

En dat blijft niet zonder gevolgen voor het raadswerk, want veel raadsleden zien die harde toon uit de Kamer geregeld terug in hun gemeenteraad: “Sommige collega's kijken duidelijk te veel naar debatten in de Tweede Kamer. Debat na debat lokken ze anderen uit, spelen ze op de man en weigeren ze naar anderen te luisteren.” Ruim vier op de tien zagen de sfeer in hun gemeenteraad de afgelopen jaren verslechteren.

Negatieve invloed op raadswerk

De harde toon in de Tweede Kamer en vele andere landelijke ontwikkelingen in de afgelopen jaren hebben het raadswerk er duidelijk niet makkelijker op gemaakt. 62 procent zegt dat gebeurtenissen in de landelijke politiek een negatieve invloed hebben gehad op hun werk als raadslid.

Toeslagenaffaire en gaswinning

“De toeslagenaffaire, de gaswinning hier, de kabinetsformatie. Ik kan er niks aan doen maar burgers kloppen er bij mij voor aan. Zij zien de politiek als één geheel, er wordt geen onderscheid gemaakt tussen landelijk en lokaal.” Dit Groninger raadslid was niet de enige die op zulke zaken werd aangesproken. Tweederde heeft redelijk wat tot veel vragen van inwoners gehad over landelijke politieke gebeurtenissen. Een groot deel vroeg hun landelijke tak om hulp, meestal tot voldoening. Eén op de zes raadsleden was niet tevreden met de geboden hulp.

Matig vertrouwen

Het vertrouwen van raadsleden in de landelijke politiek is matig te noemen: 54 procent. Nog minder raadsleden (40 procent) staan achter het huidige kabinet, Rutte 4. “Het is dezelfde kliek die niet alleen al jarenlang het vertrouwen van burgers schaadt, maar het ons met z'n beleid op de jeugdzorg, WMO en andere belangrijke dossiers ook nog eens heel moeilijk maakt”, aldus een raadslid in het onderzoek.

Hoewel een grote groep raadsleden de sfeer in de raad zag verslechteren, hebben bijna negen op de tien raadsleden (86 procent) vertrouwen in de gemeentepolitiek.

Over het onderzoek

Over het onderzoek: de resultaten komen uit een onderzoek dat is gehouden van 10 tot en met 17 februari 2022. Daaraan deden 978 raadsleden mee. De respondenten komen uit de database van circa 8.000 huidige raadsleden van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en zijn per e-mail uitgenodigd en online vragenlijst in te vullen. De resultaten zijn na respons gewogen op kenmerken als geslacht, provincie, gemeentegrootte, de partij die zij vertegenwoordigen en de grootte van die partij.

Meer informatie

De Nederlandse Vereniging organiseert op 1 april een sessie over omgangsvormen. In deze bijeenkomst krijgen raadsleden tips, aanbevelingen en adviezen hoe zij op een effectieve manier als raadslid invloed kunnen uitoefenen, om zo snel als mogelijk een bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke knelpunten in de eigen samenleving. Houd onze agenda en website in de gaten voor meer informatie.